Xây dựng các kế hoạch, đề án khả thi trong giai đoạn bình thường mới

Chiều 3/11, Quốc hội tiếp tục phiên thảo luận về kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước. Góp ý kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2025, đại biểu (ĐB) Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP HCM) nhấn mạnh những mục tiêu: Đến năm 2025 là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; Đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; Đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao; Đồng thời nhận định, giai đoạn 5 năm, 10 năm tới sẽ là thời gian quyết định liệu đất nước có cất cánh, có đạt được trình độ cần thiết và thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình hay không.

"Nếu như loay hoay không cất cánh được hoặc cất cánh mà không đủ tốc độ, cao độ thì sau 10 năm, Việt Nam sẽ khó duy trì được tăng trưởng", ĐB Nghĩa nói.

Toàn cảnh phiên họp

Để chuẩn bị cho giai đoạn tới, ĐB Nghĩa cho rằng, Chính phủ phải giải quyết hàng loạt bài toán về tăng trưởng, tài chính ngân sách, bảo vệ chủ quyền, Nhà nước pháp quyền và đảm bảo quyền cũng như huy động sức dân. Trong đó, một yếu tố quan trọng là Việt Nam phải xây dựng những kế hoạch, đề án khả thi trong điều kiện "giai đoạn bình thường mới" đang diễn ra.

Đơn cử trong lĩnh vực du lịch, Nhật Bản đã đầu tư xét nghiệm Covid-19 tại sân bay cho 10.000 người, họ tiến tới mở cửa lại. Với Việt Nam, chúng ta phải làm thế nào để khôi phục du lịch, bởi du lịch ảnh hưởng đến nhiều lĩnh vực khác… Về xuất khẩu, đại biểu Nghĩa đề nghị không đặt mục tiêu như giai đoạn trước vì nhu cầu tiêu thụ, nhu cầu khách hàng đã thay đổi. Với thị trường trong nước, đại biểu nói cần có giải pháp khai thác tốt thị trường nội địa.

“Trên mỗi phương diện, chúng ta không thể xây dựng kế hoạch như cũ, phương thức thực hiện cũng không thể như trước. Tuy nhiên, vấn đề này chưa thể hiện rõ trong kế hoạch 5 năm tới. Dịch bệnh có thể làm phá sản các kế hoạch tham vọng của những nước phát triển nhưng cũng có thế đưa một nước đang phát triển vượt lên nếu có chiến lược hành động đúng đắn”, ĐB Nghĩa chia sẻ.

Điểm lại một số điểm sáng trong nhiệm kỳ vừa qua như: Chính phủ đã tập trung cải cách thể chế, cắt giảm 50% đến 60% thủ tục hành chính, kiểm tra chuyên ngành; Đẩy mạnh thực hiện Chính phủ kiến tạo, xây dựng Chính phủ điện tử, ĐB Vũ Tiến Lộc (đoàn Thái Bình) cho biết: Việt Nam đang đón làn sóng đầu tư nước ngoài rất lớn, đặc biệt vào công nghiệp hỗ trợ. Việc này đòi hỏi phải nhanh chóng có hành lang pháp lý đầy đủ từ luật đến các văn bản dưới luật. Nếu không tận dụng được cơ hội này, thì dù thu hút thêm hàng chục, hàng trăm tỷ USD, Việt Nam vẫn không thoát khỏi là địa điểm gia công, không vượt qua được bẫy thu nhập trung bình.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc phát biểu tại phiên thảo luận

Mặc dù đã trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 ASEAN, song ĐB Vũ Tiến Lộc cho rằng những mục tiêu tăng trưởng trong giai đoạn 2021-2025 đòi hỏi rất nhiều nỗ lực. Với diễn biến phức tạp, khó đoán định hiện nay, Chính phủ cần ưu tiên mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô là nền tảng cho mọi kế hoạch phát triển, bệ đỡ cho mọi khát vọng vươn lên.

Từ những kết quả phát triển kinh tế đã đạt được, ĐB Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội) đề xuất một số kiến nghị chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đặc biệt là mô hình doanh nghiệp khởi nguồn công nghệ hình thành trong các trường đại học để thương mại hóa các công nghệ được nghiên cứu, phát triển trong các trường đại học, viện nghiên cứu. Bên cạnh đó, nước ta cần có chính sách đột phá, thích hợp để huy động được đội ngũ đông đảo những người làm khoa học trong nước tham gia đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo, thu hút các nhà khoa học nước ngoài.

ĐB Nguyễn Văn Chiến (Đoàn Hà Nội) kiến nghị, bên cạnh chính sách tiền tệ đã được triển khai tốt thì cần thực hiện tốt hơn chính sách tài khóa; phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu năm 2020 và chuẩn bị giai đoạn phục hồi từ 2021...