Bài 1: Bước chuyển mình của vùng quê nông thôn mới Kim Lư

Sau gần 10 năm triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, diện mạo của vùng quê Kim Lư thay đổi rõ rệt, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp

Bài liên quan

Quốc Oai đón nhận đạt chuẩn nông thôn mới

Hội nghị tổng kết 10 năm xây dựng nông thôn mới được tổ chức tại Nam Định

Xây dựng nông thôn mới nâng cao theo hướng đô thị

Cần một chương trình mục tiêu quốc gia phát triển bền vững vùng dân tộc thiểu số

Đi lên từ khó khăn

Chúng tôi thực hiện chuyến công tác tại tỉnh Bắc Kạn vào những ngày giữa tháng 10. Biết đến Bắc Kạn là một trong những tỉnh gặp nhiều khó khăn nhất của cả nước nên chúng tôi muốn tìm hiểu công tác xây dựng nông thôn mới của địa phương có điểm khác biệt gì, có khó khăn như nào so với các tỉnh, thành khác trên cả nước.

Sau khi tìm hiểu sơ qua về công tác phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới tại địa phương, chúng tôi được các đồng chí cán bộ Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh Bắc Kạn giới thiệu về xã Kim Lư, huyện Na Rì (Bắc Kạn). Đây là mô hình điểm, có nhiều thành tích nổi bật trong công tác xây dựng nông thôn mới của tỉnh và cũng là địa phương đầu tiên của tỉnh Bắc Kạn đang thực hiện mô hình nông thôn mới nâng cao.

Con đường từ thành phố Bắc Kạn về xã Kim Lư dài khoảng hơn 70km, đi qua những con đèo quanh co, khúc khuỷu. Nhìn những tuyến đường vào các thôn, bản của xã Kim Lư đã được bê tông hóa phong quang, sạch sẽ, trường học khang trang, nhiều khu dân cư được chỉnh trang sạch đẹp,… không ai nghĩ chỉ cách đây 5 năm về trước, nơi đây vẫn là một vùng quê nghèo, cơ sở hạ tầng thiếu thốn, cuộc sống của người dân có nhiều khó khăn.

Sau gần 10 năm triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, diện mạo của vùng quê Kim Lư thay đổi rõ rệt, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, sạch đẹp

Đồng chí Hoàng Minh Giáp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND xã Kim Lư cho biết: Kim Lư có 619 hộ dân với trên 2.600 nhân khẩu. Dân cư chủ yếu sản xuất nông lâm nghiệp. Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ngành, nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân trong xã, những năm qua, kinh tế - xã hội của xã từng bước phát triển và đạt nhiều kết quả quan trọng.

“Trước đây, khi mới bắt tay vào xây dựng nông thôn mới, xã Kim Lư gặp rất nhiều khó khăn. Cả xã chỉ có 4km đường bê tông, cơ sở hạ tầng (trường học, trạm y tế, nhà văn hóa thôn, bản…) xuống cấp trầm trọng. Xã chỉ đạt được 4-5 tiêu chí, những tiêu chí còn lại rất khó để thực hiện. Đặc biệt là tiêu chí về hộ nghèo và thu nhập đầu người. Cụ thể, năm 2010, tỉ lệ hộ nghèo ở Kim Lư chiếm trên 52%, thu nhập bình quân chỉ đạt 13 triệu đồng/ người/ năm. Tuy nhiên, đến nay, tỉ lệ hộ nghèo của Kim Lư chỉ còn 9,8%, phấn đấu cuối năm giảm còn dưới 6%, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 32 triệu đồng/ người/ năm”, đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND xã Kim Lư nhấn mạnh.

Sau gần 10 năm triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, diện mạo xã Kim Lư đã có nhiều đổi thay. Kim Lư đã không còn nhà ở dột nát, nhà tạm mà 100% nhà ở đạt tiêu chuẩn của Bộ xây dựng. 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia. 99% người dân tham gia bảo hiểm y tế. Trạm Y tế xã được đầu tư cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh cho nhân dân; Hoàn thành 100% nhà văn hóa thôn, xã, trạm truyền thanh đạt chuẩn theo quy định; 100% cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm đảm bảo an toàn và bảo vệ môi trường.

Trong 5 năm gần đây, Kim Lư đã được đầu tư và huy động được hơn 17 tỷ đồng, gồm cả tiền mặt và vật chất, ngày công lao động, hiến đất từ nhân dân, qua đó đã xây dựng được nhiều công trình hạ tầng xây dựng đồng bộ, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 19,1%. Toàn xã đã làm được hơn 17 km đường bê tông các loại…

Làm giàu bằng chính nội lực

Từ khi thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Thường trực Đảng ủy - UBND xã Kim Lư đã xác định mục tiêu xây dựng nông thôn mới chính là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Bởi vậy, xã đã tập trung chỉ đạo, vận động nhân dân tích cực phát triển sản xuất, giảm nghèo và làm giàu bằng chính nội lực. Từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới và các nguồn khác, xã đã tập trung hỗ trợ nhân dân thực hiện các mô hình kinh tế có hiệu quả.

Cùng với đó, xã luôn quan tâm vận động các tầng lớp nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, xây dựng các mô hình sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, giảm nghèo bền vững. Cụ thể, xã Kim Lư đã chỉ đạo các địa phương thực hiện quy hoạch tiểu vùng và vùng trọng điểm sản xuất hàng hóa đối với các loại cây trồng thế mạnh; tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi.

Đến nay, nhân dân trong xã đã chuyển đổi được khoảng 32ha đất trồng ngô, lúa không chủ động nước sang trồng các loại cây ăn quả và cây màu khác có giá trị kinh tế cao hơn như cam Đường canh, cam Xã Đoài, cây hồng không hạt và chè. Trong năm 2016, xã đã đưa vào trồng thử nghiệm 0,3ha mô hình trồng dưa lê, dưa hấu phủ nilon. Qua đánh giá, mô hình phát triển tốt, phù hợp với đất đai ở địa phương và đang được người dân tích cực mở rộng.

Đồng chí Hoàng Minh Giáp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND xã Kim Lư cho biết: Hiện toàn xã có trên 65ha cam đường canh, trên 14ha chè; 27 gia trại chăn nuôi lợn, trên 100 hộ nuôi lợn nái quy mô nhỏ. Xã có 2 hợp tác xã và 1 tổ hợp tác hoạt động theo Luật Hợp tác xã kiểu mới trong các lĩnh vực sản xuất và chế biến nông sản, chế biến dong riềng, cấp nước sinh hoạt. Một số mô hình cam đường canh (của ông Hoàng Đình Việt, Hoàng Đình Xô ở thôn Đồng Tâm) cho thu nhập từ 200 - 300 triệu đồng/năm.

Về phát triển kinh tế rừng, toàn xã có tổng diện tích rừng trồng khoảng hơn 400ha, gồm các loại cây keo, quế, mỡ; hiện nay xã đang chỉ đạo phát triển cây quế, phấn đấu thực hiện 500ha trong giai đoạn 2015 - 2020.

Đồng chí Hoàng Minh Giáp, Phó Chủ tịch Thường trực UBND xã Kim Lư giới thiệu với phóng viên về mô hình phát triển kinh tế của địa phương trong quá trình xây dựng nông thôn mới

Để đạt chuẩn nông thôn mới đã khó, việc giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí lại càng khó khăn hơn. Vì vậy, thực hiện kế hoạch xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, hiện nay xã Kim Lư tiếp tục dành nguồn lực và đề ra các giải pháp nhằm nâng cao kết quả, chất lượng các tiêu chí theo hướng bền vững, gắn xây dựng nông thôn mới với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, thực hiện tốt giải pháp giảm nghèo, phát triển các mô hình sản xuất hiệu quả, nâng cao thu nhập và mức sống người dân.

Theo đồng chí Hoàng Minh Giáp, để hoàn thành xã nông thôn mới nâng cao trong năm nay, xã xác định rõ các tiêu chí trọng tâm, tập trung vào nhóm tiêu chí phản ánh chất lượng cuộc sống của người dân như phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, môi trường... Mặt khác, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động để người dân nâng cao nhận thức, phát huy vai trò của mình trong xây dựng nông thôn mới.

Qua rà soát Bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao của tỉnh Bắc Kạn, xã Kim Lư hiện có 15/17 tiêu chí đã đạt gồm: Quy hoạch, Giao thông, thủy lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, nhà ở dân cư, thu nhập, hộ nghèo, lao động có việc làm, giáo dục và đào tạo, y tế, văn hóa, môi trường, hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật, quốc phòng an ninh. Như vậy, còn 2 tiêu chí mà xã cần phải cố gắng trong năm nay là tiêu chí về thông tin truyền thông và tổ chức sản xuất.

Về thông tin và truyền thông, xã đạt chuẩn tiêu chí này khi có đài truyền thanh và hệ thống loa đến các thôn hoạt động hiệu quả. Hiện nay, đài truyền thanh và hệ thống loa đã đến được 10/13 thôn, đạt tỷ lệ 76,92%. Về tổ chức sản xuất, xã chưa đạt chỉ tiêu thực hiện liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị hàng hóa đối với sản phẩm chủ lực đảm bảo chất lượng, hiệu quả, an toàn thực phẩm gắn với phát triển dịch vụ, du lịch. Hiện nay, xã đang tiếp tục xây dựng mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản đối với các sản phẩm như bún, phở, chè, cam, quýt và một số cây ăn quả…

(Còn nữa)

Trang thông tin này có sự phối hợp của Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương

THANH HẬU - NAM TRANG