Bài 5: Chuyên gia hiến kế để start-up vững bước

Tích lũy kinh nghiệm

Chia sẻ với các bạn đoàn viên, sinh viên, Shark Louis Nguyễn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Quỹ đầu tư Saigon Asset Management (SAM) cho rằng, khởi nghiệp không chỉ là cuộc chơi của đam mê mà còn là bài toán của sự chuẩn bị và tích lũy.

Theo ông, giới trẻ cần trang bị kiến thức, kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp và đặc biệt là kinh nghiệm thực tế. Trước khi bắt tay vào khởi nghiệp, việc làm việc tại các doanh nghiệp lớn để học hỏi từ lãnh đạo giỏi, hiểu về thị trường và cách vận hành một doanh nghiệp sẽ giúp các bạn trẻ có nền tảng vững chắc hơn.

Bên cạnh đó, ông cũng khuyến khích các bạn trẻ rèn luyện tư duy bền bỉ, xác định mục tiêu rõ ràng và kiên trì theo đuổi. “Muốn thành công, trước hết bạn phải biết mình muốn trở thành ai, muốn đạt được điều gì. Khi đã có mục tiêu cụ thể, động lực sẽ giúp bạn vượt qua mọi khó khăn”, Shark Louis Nguyễn chia sẻ.

Shark Louis Nguyễn chia sẻ kinh nghiệm khởi nghiệp với các bạn sinh viên

Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh đến yếu tố sức khỏe, cho rằng khởi nghiệp không chỉ đòi hỏi trí tuệ mà còn cần một thể lực tốt. Việc duy trì lối sống lành mạnh, tập thể thao và ăn uống điều độ là tiền đề quan trọng giúp các start-up có đủ năng lượng để chinh phục hành trình dài phía trước.

Nói về xu hướng hiện tại trong ngành tài chính và công nghệ, Louis Nguyễn đề cập đến sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo. Ông nhận định việc đầu tư vào phát triển trung tâm dữ liệu sẽ đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ trí tuệ nhân tạo, đồng thời khẳng định rằng các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, an ninh mạng sẽ tiếp tục phát triển bền vững trong tương lai.

Shark Louis Nguyễn khuyên các các bạn trẻ nên tích góp kinh nghiệm trước khi khởi nghiệp; hãy cố gắng hoàn thành quá trình học tập rồi đi làm tại những công ty lớn để học hỏi kinh nghiệm từ các lãnh đạo giỏi, hiểu về thị trường mới có thể thành công khi khởi nghiệp.

Khởi nghiệp không phải là cuộc chơi ngẫu hứng

Là một "người tri kỷ" của start-up, Shark Nguyễn Hoà Bình, Chủ tịch Tập đoàn NextTech khuyên rằng: Ý tưởng kinh doanh có thể xuất hiện bất cứ lúc nào nhưng để bắt đầu, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Khởi nghiệp không nên chỉ dựa vào cảm hứng nhất thời. Nếu lao vào khởi nghiệp một cách ngẫu hứng, nguy cơ thất bại sẽ rất cao và phải đối mặt với hàng loạt hậu quả.

Ông Bình gợi ý, khi muốn khởi nghiệp, các bạn trẻ hãy tìm cho mình một ước mơ. Tuy nhiên, ước mơ sẽ chỉ dừng lại ở ước mơ nếu không có kế hoạch cụ thể. Để biến ước mơ thành hiện thực cần có các mục tiêu rõ ràng.

Shark Nguyễn Hoà Bình, Chủ tịch Tập đoàn NextTech chia sẻ về khởi nghiệp

“Yếu tố quan trọng nhất khi bắt đầu một công ty khởi nghiệp chính là bộ ba: Kỹ năng, tri thức và kinh nghiệm. Tôi tóm gọn bộ ba đó bằng một chữ “nghề”. Nếu khởi nghiệp mà không có một cái nghề, bạn sẽ tốn rất nhiều chi phí và gặp không ít khó khăn”, Shark Nguyễn Hoà Bình nói.

Người khởi nghiệp phải có “máu liều”, dám nghĩ dám làm, dám dấn thân, sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với thách thức và không ngại thất bại. Sau khi có tất cả những yếu tố ở trên mới nên bắt đầu suy nghĩ về ý tưởng kinh doanh. Quan trọng hơn là cần có cách để kiểm chứng ý tưởng đó trước khi đầu tư thời gian và tiền bạc vào nó.

Không thể khởi nghiệp mà không có hậu phương vững chắc, đó có thể là gia đình, bạn bè…. Họ chính là những "đồng sáng lập" theo một cách nào đó. Khi khởi nghiệp sẽ phải đối mặt với vô số khó khăn, từ nguồn lực, kinh nghiệm đến cơ sở vật chất… nhưng thay vì để những thiếu sót đó cản bước, hãy biến chúng thành lợi thế. Sự thiếu thốn chính là động lực buộc ta phải sáng tạo, thông minh hơn.

Theo ông Bình, 90% start-up thất bại trong 3 năm đầu tiên, lý do đến từ sự cạnh tranh. Thành công không thể sao chép hay lặp lại một cách dễ dàng nhưng những thất bại thì luôn để lại bài học quý giá. Khởi nghiệp thành công nếu tìm ra công thức kinh doanh độc nhất, gọi là “Long mạch” - là tập hợp chiến lược và các phương thức kinh doanh, phù hợp với năng lực và điều kiện đặc thù của doanh nghiệp đó.

Công việc kinh doanh sẽ bùng nổ khi có “Gió đông” - là những yếu tố bên ngoài như đối tác chiến lược, nhà đầu tư, hay thậm chí là một xu hướng thị trường thuận lợi. “Thành công trong khởi nghiệp không chỉ là tiền, mà còn là di sản bạn để lại. Điều tôi muốn nói đến ở đây chính là truyền thống khởi nghiệp của gia đình. Thành công của bạn sẽ mở đường cho thế hệ doanh nhân tiếp theo”, Shark Nguyễn Hoà Bình nói.

Chính sách và vốn là chìa khóa để bứt phá

Tiến sĩ Trần Văn, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Quốc hội, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển kinh tế số (IDS) cho rằng, một trong những rào cản lớn đối với start-up công nghệ là bài toán IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng).

Nếu không có cơ chế phù hợp để hỗ trợ các start-up fintech (công nghệ tài chính) và công nghệ số niêm yết trên thị trường, chúng ta khó có thể thúc đẩy cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, quá trình chuyển đổi số, xây dựng và phát triển nền kinh tế số, chính phủ số, xã hội số, công dân số, làm nền tảng tăng trưởng với tốc độ 2 con số trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tiến sĩ Trần Văn, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Quốc hội, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển kinh tế số (IDS)

Tiến sĩ Trần Văn cho rằng, các cơ quan quản lý Nhà nước và các cơ quan chủ trì xây dựng các dự án luật cũng cần chủ động. Hoặc nếu trong trường hợp các cơ quan quản lý Nhà nước có sự chậm trễ, thì các đại biểu Quốc hội cũng có thể có những sáng kiến lập pháp để chủ động đề xuất việc sửa đổi, bổ sung các luật.

Theo ông, việc xây dựng khung pháp lý linh hoạt hơn, cho phép các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ tiếp cận thị trường chứng khoán ngay cả khi chưa có lợi nhuận sẽ mở ra cánh cửa huy động vốn hiệu quả hơn.

Thu hút đầu tư - bước đi chiến lược

Ông Minh Đỗ, đại diện Quỹ đầu tư Warburg Pincus, đã có kinh nghiệm 12 năm đầu tư vào thị trường Việt Nam, nhận định, start-up cần được hỗ trợ từ nhiều nguồn vốn khác nhau trong từng giai đoạn phát triển.

Theo ông, để thu hút nhà đầu tư, Việt Nam cần xây dựng danh mục start-up theo từng giai đoạn tăng trưởng, từ giai đoạn gọi vốn hạt giống đến giai đoạn mở rộng quy mô. Quan trọng hơn, cần có chính sách nới lỏng các điều kiện niêm yết cho doanh nghiệp công nghệ, thay vì áp đặt tiêu chí “không lỗ lũy kế”.

Ông Minh Đỗ, đại diện Quỹ đầu tư Warburg Pincus

“Chúng tôi hiểu rằng ý định của các nhà làm luật là muốn bảo đảm sự ổn định nhưng đối với doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, tương lai của họ không bị quyết định bởi lỗ lũy kế cho đến thời điểm này. Họ có thể có những lỗ lũy kế nhưng vẫn có tiềm năng phát triển và thu hút được các nhà đầu tư. Chính vì vậy, chúng ta nên để cho nhà đầu tư tự đánh giá sự tương tác này, thay vì hạn chế đối tượng có thể niêm yết”, ông Minh Đỗ chia sẻ.

Theo ông, cần có những sửa đổi về mặt chính sách để tạo thuận lợi hơn cho các start-up, giúp họ có thể niêm yết trên thị trường và đẩy nhanh quá trình này, đẩy nhanh khả năng tạo thêm cơ hội thoái vốn ở mỗi giai đoạn cho các nhà đầu tư.

Ngoài ra, ông Minh Đỗ cho rằng, việc thu hút và giữ chân người tài cũng rất quan trọng và hoạt động trí tuệ nhân tạo có thể được trả lương rất cao. Chính vì vậy, để thu hút các start-up và tài năng ở lĩnh vực này, các cơ chế chính sách tạo ra khả năng trả lương và giữ chân người tài cũng là điều rất quan trọng.