Bài 7: Những căn cứ sai luật?

Trả lời của thành phố Nha Trang

Trước đó, phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô đã chuyển đến UBND thành phố Nha Trang 3 câu hỏi của người dân bị cưỡng chế thu hồi đất ở khu B Dự án Champarama Resort&Spa:

“Thứ nhất: Ở dự án này, UBND tỉnh Khánh Hòa có Công văn số 5153/UBND ngày 6/8/2015 trả lời người dân: “Căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 thì dự án Champarama Resort &Spa (đối với Khu A và Khu B) không thuộc trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia công công”.

Công văn này đã được hủy bỏ hay chưa mà năm 2022 UBND thành phố Nha Trang ban hành quyết định thu hồi đất, cưỡng chế thu hồi đất của các hộ dân lại xác định “việc thu hồi đất nhằm mục đích vì lợi ích quốc gia, công cộng”?

Thứ hai: Khi ban hành quyết định thu hồi đất của dân, UBND thành phố Nha Trang căn cứ điều khoản nào của luật để áp giá bồi thường so với giá thị trường?

Thứ ba: Các hộ dân, kể cả hộ gia đình đã đồng ý bàn giao mặt bằng cho dự án, vẫn yêu cầu thu hồi đất phải thực hiện đúng pháp luật.

Cụ thể các hộ dân cho rằng, dự án Champarama Resort&Spa xây dựng nhằm thu lợi cho doanh nghiệp đầu tư, không mang lại lợi ích cho các hộ dân mất đất và cho công cộng nên việc UBND thành phố Nha Trang thay mặt doanh nghiệp cưỡng chế thu hồi đất của dân là có dấu hiệu của hành vi vi phạm pháp luật. Lập luận của các hộ dân đúng hay sai, nếu sai thì căn cứ vào điều khoản nào của luật nào đang có hiệu lực pháp luật tại thời điểm thu hồi đất để bác bỏ?”.

Nhìn từ trên cao, dự án Champarama Resort&Spa, khu C sát biển đã đầu tư khá hoàn chỉnh, khu B còn cây xanh được cấp phép đầu tư ngày 16/4/2013 khi chưa có kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt

Sau đó, UBND thành phố Nha Trang chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Nha Trang trả lời.

Ngày 16/10/2023, Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Nha Trang có công văn gửi báo Tuổi trẻ Thủ đô, trả lời như sau:

“Nội dung 1: Văn bản số 5153/UBND ngày 6/8/2015 do UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND thành phố Nha Trang. Việc UBND thành phố Nha Trang ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định cưỡng chế thu hồi đất là thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 và các quy định khác của pháp luật hiện hành.

Nội dung 2 và 3: Dự án Champarama Resort&Spa được UBND tỉnh Khánh Hòa cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 37121000389 ngày 16/4/2013. Đây là dự án Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2003.

Sau khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực, dự án được chuyển tiếp theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 99 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và được UBND tỉnh Khánh Hòa thống nhất cho phép tiếp tục thực hiện và áp dụng hình thức thu hồi đất để thực hiện dự án, trình HĐND tỉnh Khánh Hòa thông qua tại Nghị quyết số 13/NQ-HĐND ngày 10/12/2014.

Do đó, chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thực hiện theo quy định của Nhà nước áp dụng trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Trong đó, giá đất bồi thường, hỗ trợ và giá đất tái định cư là giá cụ thể do UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt.

Nhà dân bị cưỡng chế để thu hồi đất cho dự án

Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng đã thực hiện việc khảo sát, đo đạc, kiểm đếm, thu thập giấy tờ nhà - đất; xác minh nguồn gốc quá trình sử dụng đất; xác minh tình trạng ăn ở thực tế tại thửa đất; xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và niêm yết công khai; đồng thời lấy ý kiến của tổ chức, cá nhân về phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, tổ chức thẩm định phương án trước khi ban hành các quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư theo đúng quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013”.

Đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân không chấp hành quyết định thu hồi đất phải thực hiện cưỡng chế thu hồi đất theo quy định tại Điều 70, 71 Luật Đất đai năm 2013, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ".

Vi phạm nghiêm trọng pháp luật?

Ông Nguyễn Huỳnh Minh Khánh thường trú ở tổ 14 Bãi Tiên, bị UBND thành phố Nha Trang ra Quyết định số 1741/QĐ-UBND thu hồi đất và Quyết định số 1749/QĐ-UBND bồi thường đất, đều ký ngày 16/8/2022.

Ông Khánh đã khởi kiện hành chính UBND thành phố Nha Trang ra Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa yêu cầu hủy bỏ 2 quyết định vì cho rằng “đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật” với phân tích các căn cứ của quyết định là sai luật.

Theo đơn kiện: “Champarama Resort&Spa là dự án mới chứ không phải chuyển tiếp của dự án Rusalka (cũ)”. Bởi vì, dự án cũ đã bị Bộ KH&ĐT có quyết định chấm dứt hoạt động ngày 24/10/2006 và chủ đầu tư đã bị phạt tù.

Sau đó, do nợ nần của dự án Rusalka để lại tại khu C nên các cơ quan có thẩm quyền giao cho UBND tỉnh Khánh Hòa chịu trách nhiệm giải quyết từ đó ra đời dự án Champarama Resort&Spa. Dự án được UBND tỉnh Khánh Hòa cấp giấy phép đầu tư ngày 16/4/2013. Đất dự án tại phường Vĩnh Hòa, đến ngày 19/3/2014 mới có Quyết định số 639/QĐ-UBND của UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2011-2015) của phường Vĩnh Hòa.

Đơn khởi kiện của ông Khánh

Theo Điều 99 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định, dự án có trước ngày 1/7/2014 nhưng chưa có quyết định thu hồi đất thì cho phép tiếp tục thực hiện nếu phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Có thể dễ hiểu rằng, điều kiện cần và đủ để một dự án thuộc diện cho phép chuyển tiếp và nhà nước thu hồi đất theo Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ gồm: Điều kiện cần là dự án đã có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc đã có thông báo thu hồi đất. Điều kiện đủ là dự án phải phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Nếu thiếu một trong hai điều kiện nói trên thì UBND tỉnh phải có văn bản chỉ đạo dừng thực hiện dự án.

Theo đơn kiện: “Tại thời điểm Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực ngày 1/7/2014 thì khu B Bãi Tiên chưa có trong kế hoạch sử dụng đất của UBND thành phố Nha Trang. Chính vì thế, căn cứ Luật đất đai năm 2013 và căn cứ Khoản 2 Điều 99 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ, thì tại khu B Dự án Champarama Resort & Spa Vĩnh Hòa bị buộc phải dừng lại và nếu muốn tiếp tục thì phải áp dụng Điều 73 Luật đất đai năm 2013”. Còn về Nghị quyết 13/NQ-HĐND ngày 10/12/2014 của HĐND tỉnh Khánh Hòa, vẫn đưa dự án này vào danh mục nhà nước thu hồi đất để UBND thành phố Nha Trang làm căn cứ thu hồi đất của dân là đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật về đất đai.

Mặc dù biết rằng khu B Dự án Champarama Resort & Spa chưa có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại thời điểm Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực, vẫn đưa khu B Bãi Tiên vào diện Nhà nước thu hồi đất bằng cách thêm khu B vào kế hoạch sử dụng đất của những năm 2016; 2017... của UBND thành phố Nha Trang nhằm hợp thức hóa việc nhà nước thu hồi đất, điều này đã vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai năm 2013, đồng thời vi phạm Khoản 3 Điều 152 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số 80/2015/QH13 ngày 22/6/2015 sửa đổi bổ sung số 63/2020/QH14 ngày 18/6/2020 là văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND các cấp, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt không được quy định hiệu lực trở về trước.

Từ đó, đơn kiện của ông Khánh yêu cầu TAND tỉnh Khánh Hòa hủy quyết định số 1741/QĐ-UBND và số 1749/QĐ-UBND cùng ngày 16/8/2022 của UBND thành phố Nha Trang: “Đề nghị chủ đầu tư thỏa thuận bồi thường về giá đất, tài sản gắn liền với đất, cây trồng, tái định cư và các hỗ trợ khác theo quy định của pháp luật”.