"Đòn bẩy" thúc đẩy phát triển kinh tế Thủ đô trong kỷ nguyên mới

Tiên phong triển khai nhiều giải pháp đột phá

Nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ, chính quyền thành phố Hà Nội đặc biệt coi trọng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chương trình số 07-CTr/TU về “Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025”. Sau 4 năm triển khai, Chương trình số 07-CTr/TU đã góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động và tăng cường năng lực cạnh tranh của Thủ đô.

Hà Nội liên tục là địa phương đứng đầu cả nước trong xếp hạng Bộ Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII). Hà Nội cũng dẫn đầu toàn quốc về số lượng doanh nghiệp KHCN với 180 doanh nghiệp KHCN/ tổng số khoảng trên 820 doanh nghiệp KHCN của cả nước (chiếm 21%).

Năm 2023, Hà Nội lần đầu tiên vào danh sách 200 thành phố có hệ sinh thái khởi nghiệp tốt nhất toàn cầu (đứng thứ 174, theo Startupblink.com). Năm 2024, theo kết quả mới công bố của tổ chức này, Hà Nội tăng 17 bậc so với năm trước, xếp hạng 157 về hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

TP Hà Nội đã khẳng định được vị thế trung tâm hàng đầu cả nước về KHCN và đổi mới sáng tạo, luôn đứng trong nhóm dẫn đầu về nhiều chỉ tiêu, chỉ số như: Số lượng công bố quốc tế; số lượng sáng chế đăng ký và được cấp; số lượng doanh nghiệp KHCN.

Điều đáng ghi nhận là nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền, các nhà khoa học, cơ quan nghiên cứu về phát triển KHCN và đổi mới sáng tạo từng bước được nâng lên. Phát triển KHCN và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đã đóng góp tích cực vào chuyển đổi cơ cấu kinh tế của thành phố theo hướng ngày càng hiện đại, các dịch vụ chất lượng cao ngày càng tăng.

Hà Nội là đơn vị tiên phong trong việc thành lập Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố

Đến nay, Hà Nội là đơn vị tiên phong trong việc thành lập Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố theo chỉ đạo, hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ. Đây là bước đổi mới toàn diện, triệt để mô hình tổ chức và hoạt động của bộ phận “một cửa”, việc thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” trong giải quyết thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả phục vụ của cán bộ, công chức, viên chức.

Theo Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội Cù Ngọc Trang, Trung tâm đã triển khai nhiều giải pháp đột phá, đặc biệt là thúc đẩy chuyển đổi số trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao như: Nâng cấp hệ thống Dịch vụ công để bảo đảm liên thông điện tử, trực tuyến toàn trình liền mạch mức độ cao; thiết kế Chatbot hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, chú trọng nâng cấp trí tuệ nhân tạo; tái cấu trúc, đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm giảm thiểu thời giản thực hiện các thủ tục hành chính.

Trong đó, tập trung vào 150 thủ tục hành chính thiết yếu, phát sinh nhiều hồ sơ, nhằm đơn giản hóa quy trình, tái sử dụng dữ liệu đã được số hóa, kết nối, chia sẻ dữ liệu; đánh giá hiệu quả ủy quyền thủ tục hành chính, giảm thiểu sự rườm rà trong quá trình giải quyết; triển khai mạng lưới chi nhánh phi địa giới hành chính với 8 phân khu chức năng hỗ trợ người dân và doanh nghiệp...

KHCN thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế

Ở cấp địa phương, nhiều quận, huyện đã triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt được kết quả khả quan.

Du khách trải nghiệm dùng “APP du lịch Hoàn Kiếm” và “Cẩm nang du lịch quận Hoàn Kiếm” phiên bản điện tử

Tại quận Hoàn Kiếm, ứng dụng triệt để Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành tập trung của thành phố, các đơn vị của quận đều thực hiện công việc trên môi trường số, 100% các văn bản ban hành được ký số, lưu trữ điện tử tiết kiệm chi cho ngân sách, rút ngắn quá trình thực hiện công việc, kiểm soát tiến độ công việc, hình thành thói quen làm việc trên môi trường số.

Quận cũng đã hoàn thành xây dựng và duy trì hiệu quả các mô hình sáng kiến về cải cách hành chính như: “Thủ tục hành chính không chờ”, “Số hóa, xây dựng, cải tiến các quy trình ISO về giải quyết thủ tục hành chính và giải quyết công việc nội bộ trên môi trường điện tử tại UBND quận Hoàn Kiếm”, “Mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp phường”, “Quét thẻ căn cước công dân nhận diện sinh trắc học, tự động nhập thông tin công dân khi thực hiện thủ tục hành chính”... Hiện nay, toàn bộ 357 quy trình ISO cấp quận đã được cập nhật trên phần mềm ISO điện tử quận giúp cho việc tra cứu, tổng hợp các quy trình được chủ động, kịp thời, thuận lợi..

Đối với lĩnh vực thương mại dịch vụ, quận đã triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, khuyến khích doanh nghiệp, hộ kinh doanh thiết lập, sử dụng các website/ứng dụng thương mại điện tử để mở rộng thị trường tiêu thụ, giới thiệu sản phẩm, hàng hóa trên môi trường mạng.

Trong lĩnh vực du lịch, quận đã sử dụng công nghệ để bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa đem đến những trải nghiệm đặc sắc, mới lạ, thú vị. Các ứng dụng như Trang Hoàn Kiếm 3600 đã số hóa sống động, chi tiết các di tích quan trọng, tiêu biểu của quận bằng hình ảnh 3D và việc cung cấp thông tin du lịch, xây dựng tour trên cơ sở thông tin được số hóa đã phần nào đáp ứng được nhu cầu của công dân số khi đến Hoàn Kiếm du lịch.

Tập trung đầu tư, hỗ trợ ưu đãi cho KHCN trọng điểm

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Lê Hồng Sơn, chưa bao giờ KHCN, đổi mới sáng tạo có điều kiện phát triển thuận lợi như hiện nay, với đầy đủ cơ sở chính trị lẫn cơ sở pháp lý.

Để trở thành trung tâm khoa học công nghệ, Hà Nội nhất định phải khai thác được “mỏ vàng” là đội ngũ trí thức

Từ thực tiễn hiện nay, Phó Chủ tịch UBND TP Lê Hồng Sơn cho biết, năm 2025 và các năm tiếp theo, thành phố sẽ tập trung hoàn thiện thể chế; xác định nhiệm vụ KHCN trọng điểm để tập trung đầu tư, hỗ trợ ưu đãi, huy động nguồn lực nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của Thủ đô.

Thành phố sẽ thành lập các tổ chức KHCN trung gian để phát triển các hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Thủ đô, như: Quỹ đầu tư mạo hiểm, Vườn ươm khởi nghiệp sáng tạo, Sàn giao dịch khoa học công nghệ, Trung tâm đổi mới sáng tạo…; đồng thời, xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực Fintech (công nghệ tài chính).

Để thực hiện thành công các nhiệm vụ trên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố đề nghị, trước tiên, từng cơ quan, đơn vị, các cấp, ngành, địa phương phải đổi mới về nhận thức, tư duy, cách làm KHCN để tránh đi theo lối mòn cũ kém hiệu quả, mà chưa áp dụng cơ chế mới.

Đặc biệt, thành phố phải phát huy được vai trò chủ động, sáng tạo, tận tâm, dám dấn thân của đội ngũ làm KHCN, quản lý KHCN; tạo lập được niềm tin của khu vực tư nhân vào chính sách của Nhà nước, có cơ chế để doanh nghiệp dám chia sẻ rủi ro, khó khăn với Nhà nước. Cùng với đó, huy động được sự hưởng ứng, tham gia thực chất của các doanh nghiệp, các trường đại học, viện nghiên cứu, các nhà khoa học trong và ngoài nước trong việc đưa các chính sách vào thực tiễn...

Giáo sư Lê Xuân Tùng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định, Hà Nội muốn tiên phong trong kỷ nguyên mới thì trước hết phải trở thành trung tâm khoa học, công nghệ; mà để trở thành trung tâm khoa học công nghệ, nhất định phải khai thác được “mỏ vàng” là đội ngũ trí thức đông đảo nhất cả nước...

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài khẳng định, thành phố sẽ xác định rõ lĩnh vực mũi nhọn và phát huy tiềm năng, lợi thế của Hà Nội, tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cụ thể hóa bằng sản phẩm, có trọng tâm, trọng điểm gắn với lộ trình, tiến độ và phân công nhiệm vụ phụ trách.