Giới trẻ đang dần quay lưng với kết hôn và sinh con?
Xoay giữa không trung, giới trẻ Hà Nội "mê mẩn" với yoga bay Cơn sốt ảnh film quay trở lại với giới trẻ Người trẻ Việt ưu tiên chi tiêu ngắn hạn trong bối cảnh lạm phát gia tăng |
Sinh con không còn là ưu tiên của người trẻ
Không còn mặn mà với hôn nhân hay chuyện sinh con, ngày càng nhiều người trẻ lựa chọn sống độc thân, sinh ít hoặc không sinh con. Anh Dương Huy Hoàng (29 tuổi, Hà Nội) là nhân viên văn phòng, thu nhập ổn định, nhưng đến nay vẫn chưa lập gia đình. Theo anh, công việc chiếm gần như toàn bộ thời gian, từ thứ Hai đến cả cuối tuần, khiến anh không có tâm trí cho chuyện yêu đương hay lập gia đình. “Tôi sợ nếu cưới vợ rồi có con, mình sẽ không thể chăm lo đủ cho gia đình. Mà nếu không làm được điều đó thì cưới làm gì?”, anh Hoàng chia sẻ thật lòng.
Chị Đinh Thu Trang (27 tuổi, Hà Đông) cũng có cùng suy nghĩ. Dù được nhiều người mai mối, chị vẫn quyết định tập trung phát triển sự nghiệp. “Ban ngày làm văn phòng, buổi tối nhận thêm việc online, lập gia đình lúc này là quá sức. Kết hôn, sinh con mà không lo nổi thì chỉ thêm áp lực. Tôi muốn ổn định kinh tế trước đã”, chị nói thẳng.
Thực tế, không chỉ anh Hoàng hay chị Trang, ngày càng nhiều người trẻ chọn sống độc thân hoặc trì hoãn hôn nhân. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, độ tuổi kết hôn trung bình ở Việt Nam liên tục tăng. Tuổi kết hôn trung bình đã vượt mốc 30 – cao nhất cả nước. Cùng với đó, tỷ suất sinh cũng giảm mạnh, từ 1,96 con/phụ nữ năm 2023 xuống mức thấp kit lục chỉ còn 1,91 con/phụ nữ năm 2024.
![]() |
Không ít cặp vợ chồng dù muốn sinh thêm nhưng đành gác lại vì áp lực tài chính, nhà ở, hoặc sức khỏe không cho phép |
Ông Mai Xuân Phương, nguyên Vụ phó Truyền thông - Giáo dục (Tổng Cục Dân số) cho biết: “Xu hướng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, song chủ yếu là áp lực kinh tế và chi phí nuôi dạy con cái, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng cao, thu nhập lại không ổn định”.
Tư duy “trời sinh voi, trời sinh cỏ” không còn phù hợp khi xã hội ngày càng đòi hỏi nhiều hơn. Con cái giờ không chỉ cần ăn no mặc ấm, mà phải được học tốt, giỏi ngoại ngữ, có kỹ năng sống… khiến cha mẹ phải chi rất nhiều tiền và công sức.
Có một bé trai hơn 1 tuổi, tuy nhiên, vợ chồng chị Trần Thị Thu Thủy (29 tuổi, Nghĩa Đô) lại quyết định không sinh thêm. “Một con thôi đã đủ mệt, thêm con nữa thì không kham nổi. Chi phí từ sữa, bỉm đến học phí, khám bệnh đều tăng vùn vụt, mà lương hai vợ chồng không tăng theo”, chị nói.
Tại các phường nội thành Hà Nội, mức sinh thay thế hiện chỉ còn 1,4 – 1,5 con/phụ nữ, thấp nhất thành phố. Không ít cặp vợ chồng dù muốn sinh thêm nhưng đành gác lại vì áp lực tài chính, nhà ở, hoặc sức khỏe không cho phép.
Báo động đỏ từ mức sinh thấp
Việc tỷ suất sinh giảm sâu không chỉ là chuyện cá nhân hay xu hướng sống hiện đại. Đây còn là vấn đề cấp bách đối với cấu trúc dân số và kinh tế quốc gia.
Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011, và nếu mức sinh không được cải thiện, dự báo đến năm 2036 nước ta sẽ trở thành quốc gia dân số già, và tới 2049 sẽ thành xã hội “siêu già”.
Điều này đồng nghĩa với việc thiếu hụt nghiêm trọng lực lượng lao động trong tương lai, tăng gánh nặng an sinh, y tế, bảo hiểm xã hội. Khi người già nhiều hơn người trẻ, ai sẽ là người gánh vác phát triển đất nước?
GS Nguyễn Thiện Nhân cho rằng Việt Nam cần có lộ trình chuyển đổi từ "lương tối thiểu" sang "lương đủ sống tối thiểu" để một cặp vợ chồng đi làm đủ tiền nuôi hai con. Muốn đảm bảo mức sinh, tiền lương phải tăng gấp đôi để người dân có đủ nguồn lực nuôi con. Nếu không đủ, họ sẽ không sinh con
![]() |
Nhiều bạn trẻ khi làm cha mẹ cảm thấy mệt mỏi với chính "thiên chức" của mình |
Để cải thiện tình hình, nhiều chuyên gia đề xuất một loạt chính sách hỗ trợ trực tiếp cho các gia đình trẻ: trợ cấp sinh con thứ hai, giảm thuế, hỗ trợ vay mua nhà, tăng thời gian nghỉ thai sản cho cả bố và mẹ, xây nhà trẻ tại nơi làm việc…
Đồng thời, phải thay đổi tư duy xã hội: nuôi con không chỉ là trách nhiệm của người mẹ. Việc chăm sóc con cái cần được chia sẻ công bằng giữa vợ và chồng, giữa gia đình và cộng đồng. Khi phụ nữ không còn đơn độc trong hành trình làm mẹ, họ sẽ có thêm niềm tin để sinh thêm con.
Ông Lê Thanh Dũng - Cục trưởng Cục dân số, Bộ Y tế cho rằng: “Khuyến sinh không thể chỉ là lời kêu gọi. Cần có chính sách cụ thể, đồng bộ và lâu dài để người trẻ dám sinh, muốn sinh và có khả năng sinh con trong điều kiện sống tốt hơn”.
Giáo dục giới tính và kỹ năng làm cha mẹ từ phổ thông cũng là một giải pháp được nhấn mạnh. Khi người trẻ có hiểu biết và chuẩn bị kỹ lưỡng về vai trò làm cha mẹ, họ sẽ chủ động hơn trong việc sinh con và chăm sóc con cái.
Tin liên quan
Cùng chuyên mục
Đọc thêm

Hiểu pháp luật – Giữ an toàn: Hành trang bản lĩnh của người trẻ

Bảy triệu khát vọng cùng “Khai phóng tương lai Xanh”

“Tự hào Việt Nam” hun đúc khát vọng tuổi trẻ

Công bố các Quyết định thành lập Chi đoàn, Chi hội, Hội đồng Đội

Sinh viên “mở khóa” tư duy ngân hàng số

Truyền tri thức, nuôi dưỡng ước mơ, tiếp sức tương lai

“Vượt nắng thắng mưa”, bước chân Thanh niên rộn ràng chào ngày hội lớn

Tri ân và tiếp sức những người gieo hạt tri thức

Âm nhạc và niềm tự hào đến mọi miền Tổ quốc
