Kỳ vọng luồng gió thổi cánh diều kinh tế tư nhân bay cao

Động lực cho toàn dân tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh

Dự thảo thể chế hóa 5 nhóm chính sách lớn gồm: Cải thiện môi trường kinh doanh; Hỗ trợ tiếp cận nguồn lực đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh; Hỗ trợ tài chính, tín dụng và mua sắm công; Hỗ trợ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực và Hỗ trợ hình thành doanh nghiệp vừa và lớn, doanh nghiệp tiên phong.

Về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, dự thảo quy định về nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra, cấp phép, chứng nhận, tiếp cận nguồn lực, đảm bảo cạnh tranh bình đẳng đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Quy định về nguyên tắc xử lý các vi phạm, giải quyết các vụ việc trong hoạt động kinh doanh, giải quyết phá sản doanh nghiệp theo thủ tục rút gọn.

Về nội dung hỗ trợ tiếp cận tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh gồm có quy định các chính sách hỗ trợ đặc biệt của Nhà nước, cụ thể là hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh tại khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ; hỗ trợ thuê nhà, đất là tài sản công.

ĐBQH Nguyễn Anh Trí

Dự thảo Nghị quyết quy định hỗ trợ hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo thông qua các chính sách ưu đãi thuế cho các hoạt động này; nhà nước hỗ trợ xây dựng, hoặc thuê, mua các nền tảng dùng chung; Hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, chất lượng nguồn nhân lực thông qua việc xây dựng và triển khai Chương trình đào tạo, bồi dưỡng 10.000 giám đốc điều hành đến năm 2030.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất 2 chính sách hỗ trợ hình thành doanh nghiệp vừa và lớn, doanh nghiệp tiên phong: bao gồm đặt hàng, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu thực hiện dự án trọng điểm có ý nghĩa lớn đối với phát triển kinh tế xã hội, quan trọng quốc gia. Hỗ trợ hình thành và phát triển doanh nghiệp vừa và lớn, tập đoàn kinh tế tư nhân tầm cỡ khu vực và toàn cầu.

Theo ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội), dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân, đã hành động rất nhanh, rất kịp thời theo tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng"; thể chế hóa được Nghị quyết 68 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Chung quan điểm, ĐBQH Nguyễn Thị Lan (đoàn TP Hà Nội) đánh giá cao dự thảo đã nêu ra nhiều chính sách rất đột phá, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân như đổi mới về thể chế, tháo gỡ nhiều điểm nghẽn, hỗ trợ cho khoa học chuyên sâu, không hình sự hoá các quan hệ kinh tế...

"Đây là động lực cho toàn dân phấn khởi tham gia các hoạt động sản xuất kinh doanh và đổi mới công nghệ, dám dấn thân và đầu tư cho sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế đất nước", bà Lan nhấn mạnh.

ĐBQH Phạm Thị Thanh Mai

ĐBQH Phạm Thị Thanh Mai, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH TP Hà Nội chia sẻ, dự thảo nghị quyết được các ĐBQH đón nhận với một tâm thế hết sức mong chờ, phấn khởi.

Dự thảo đã quán triệt yêu cầu đổi mới tư duy, nhận thức về kinh tế tư nhân; có các quy định cụ thể về cơ chế, chính sách mang tính đặc biệt, với cách tiếp cận cởi mở, thực tiễn, đặt trọng tâm vào việc tháo gỡ rào cản và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, để phát triển kinh tế tư nhân; thực sự là những quy định mang tính “cởi trói”, được cử tri, Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp rất mong đợi.

Đây là bước đi quan trọng, kịp thời thể chế hóa quan điểm chỉ đạo nhất quán của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, coi kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Nhà nước là “bà đỡ” để hỗ trợ doanh nghiệp

Về nguyên tắc xử lý các vi phạm và giải quyết các vụ việc trong hoạt động kinh doanh (Điều 5), dự thảo Nghị quyết quy định phân định rõ giữa trách nhiệm của pháp nhân với trách nhiệm của cá nhân; giữa trách nhiệm hình sự với trách nhiệm hành chính, trách nhiệm dân sự; giữa trách nhiệm hành chính với trách nhiệm dân sự.

Theo đó, đối với vi phạm, vụ việc về dân sự, kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước; các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được chủ động khắc phục vi phạm, thiệt hại. Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì không áp dụng xử lý hình sự.

Đối với vi phạm đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế chủ động, kịp thời và toàn diện trước và là căn cứ quan trọng để cơ quan tiến hành tố tụng xem xét khi quyết định khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và các biện pháp xử lý tiếp theo. Không được áp dụng hồi tố các quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

ĐBQH Nguyễn Thị Lan

Về quy định này, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn TP Hà Nội) bày tỏ mong muốn là làm sao để các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp làm các dịch vụ an sinh xã hội, doanh nghiệp có nhiều người lao động không bị phá sản vì sự phá sản đó sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều người lao động, ảnh hưởng đến cộng đồng thụ hưởng dịch vụ... Trong trường hợp chủ doanh nghiệp sai phạm họ sẽ bị Nhà nước xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật nhưng Nhà nước cũng làm mọi cách để đảm bảo cho doanh nghiệp không bị phá sản, người lao động ở đó không bị mất việc.

“Xin lưu ý, Nhà nước làm nghiêm khắc với sai phạm nhưng Nhà nước cũng luôn là bà đỡ để hỗ trợ cho doanh nghiệp, cần nhớ doanh nghiệp tư nhân trong một quốc gia cũng là nguồn lực của quốc gia, cột sống cho nền kinh tế của quốc gia”- đại biểu nêu quan điểm.

Cho ý kiến vào dự thảo nghị quyết, nhiều ĐBQH cũng quan tâm đến các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh, thuê nhà đất là tài sản công…

Về hỗ trợ tiếp cận đất đai mặt bằng sản xuất, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho rằng, đây là nội dung rất quan trọng, doanh nghiệp rất cần Nhà nước hỗ trợ, cần quy định thành văn bản pháp quy. Đại biểu đề nghị bổ sung điều khoản là địa phương có trách nhiệm hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong công tác đền bù, giải tỏa để sớm có đất sạch thực hiện dự án đã phân, đã phê duyệt…

Quan tâm tới quy định quỹ hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, ĐBQH Hoàng Văn Cường (đoàn TP Hà Nội) cho rằng, cần cho phép các địa phương được sử dụng ngân sách để cấp bổ sung vốn điều lệ của quỹ; đồng thời quy định bảo lãnh cho vay để nhiều doanh nghiệp tiếp cận được vốn, khuyến khích quỹ tư nhân tham gia hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ.  

Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân được kỳ vọng sẽ là luồng gió thổi cánh diều kinh tế tư nhân bay cao

Để hoàn thiện hơn nữa dự thảo Nghị quyết, đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn TP Hà Nội) đề xuất cần có chính sách ưu đãi và quan tâm đủ mạnh; đặc biệt để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào khu vực vùng sâu vùng xa, miền núi, vùng còn nhiều khó khăn, vùng mà chúng ta đang tập trung nhiều nhóm giải pháp để thúc đẩy phát triển kinh tế.

"Những khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa như thế này rất cần có doanh nghiệp là hạt nhân là đầu kéo mới có thể phát triển được. Cần chính sách ưu đãi miễn/giảm thuế, thuê đất dài hạn có thể 5 đến 10 năm cho các doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cần hỗ trợ chi phí logistics, kho bãi, đầu tư sơ chế, chế biến để các doanh nghiệp có thể giảm chi phí giá thành sản xuất và cạnh tranh được trên thị trường", đại biểu Lan nhấn mạnh.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Thị Lan, mỗi lĩnh vực cần rà soát kỹ để chọn ra những mảng còn yếu, chưa có nhiều doanh nghiệp tham gia nhưng lại có nhiều dư địa phát triển và cần thiết cho đất nước để xây dựng chính sách đặc thù hỗ trợ thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nhiều hơn.