Ngày Môi trường thế giới năm 2019: Chung tay đẩy lùi ô nhiễm không khí

Khí thải công nghiệp là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí. Ảnh: Getty

Bài liên quan

Những hình ảnh thế giới trong tuần

Việt Nam nêu mô hình giải quyết tranh chấp ở Biển Đông

Tại Mỹ, có một thị trấn “mang tên” ung thư

Dấu ấn Theresa May

Căng thẳng rác thải: Philippines cấm quan chức và nhân viên Chính phủ đến Canada

Thực trạng đáng báo động

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), 91% dân số thế giới đang sống ở những nơi có chất lượng không khí nằm dưới mức tiêu chuẩn do WHO đề ra. Hàng năm, có đến 8 triệu ca tử vong vì ô nhiễm không khí. Trong đó, 4,2 triệu người chết do ô nhiễm không khí ngoài trời (phát thải từ các hoạt động sản xuất điện, giao thông, lò đốt công nghiệp, cháy rừng, các cơn bão bụi và bão cát…); 3,8 triệu người chết do ô nhiễm không khí trong nhà (gồm hệ thống bếp nấu, sưởi ấm và ánh sáng).

WHO cũng nhấn mạnh, trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương hơn bởi tác động của ô nhiễm không khí. Nguyên nhân do trẻ em thở nhanh hơn người lớn do đó hít vào nhiều chất ô nhiễm hơn ở thời điểm não và cơ thể đang phát triển. Theo thống kê, mỗi ngày có 93% trẻ em dưới 15 tuổi bị hít thở không khí ô nhiễm nguy hiểm. Ô nhiễm không khí sẽ làm giảm trung bình 20 tháng tuổi đời của trẻ em sống trong giai đoạn hiện tại.

Mỗi năm, tình trạngkhói mù đã khiến hơn 1 triệu người tử vong tại Ấn Độ, trong đó thủ đô New Delhi là nơi bị ô nhiễm không khí nặng nhất. Ảnh: VOX

Ô nhiễm không khí không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn đe doạ đến sự tăng trưởng kinh tế. Ước tính nó gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu 5 nghìn tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Ô nhiễm ozon trên mặt đất dự kiến sẽ làm giảm 26% năng suất cây trồng chủ lực vào năm 2030. Chi phí tài chính mỗi quốc gia cho các vấn đề sức khoẻ liên quan đến môi trường chiếm khoảng 5 - 10% GDP. Trong đó, tỷ lệ dành cho ô nhiễm không khí luôn là cao nhất.

Theo cuộc khảo sát của WHO được thực hiện vào hồi tháng 5/2018, New Delhi (Ấn Độ) là thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới, xếp sau lần lượt là các siêu đô thị: Cairo, Dhaka, Bangladesh, Mumbai (đều của Ấn Độ) và Bắc Kinh (Trung Quốc). Bà Maria Neira, Giám đốc phụ trách Vấn đề môi trường và Sức khỏe cộng đồng của WHO, cho biết: “Nhiều siêu đô thị trên thế giới đã vượt quá mức độ cảnh báo về ô nhiễm chất lượng không khí hơn năm lần”.

Chung tay đẩy lùi ô nhiễm không khí

Trên thực tế, thế giới còn hơn 3 tỷ người chủ yếu tại các nước có thu nhập trung bình và thấp vẫn sử dụng các phương tiện thô sơ như: Đốt lửa, bếp lò, bếp củi trong cuộc sống hàng ngày. 90/193 quốc gia không có các tiêu chuẩn phát thải cho các phương tiện giao thông. 86% quốc gia trên thế giới sử dụng phương pháp đốt đối với rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp.

Ngày Môi trường thế giới năm nay là cơ hội để mỗi cá nhân bằng nhiều cách góp phần chống lại ô nhiễm không khí trên toàn thế giới. Theo các chuyên gia, hành động nhỏ của mỗi cá nhân có thể giúp nâng cao chất lượng không khí.

Tại các vùng nông thôn nên sử dụng hệ thống bếp nấu và hệ thống tưới sạch. Không đốt rác vì điều này góp phần trực tiếp gây ô nhiễm không khí. Ưu tiên các phương pháp đi bộ, xe đạp hoặc các phương tiện giao thông công cộng thay cho phương tiện giao thông cá nhân.

Đối với các phương tiện vận tải, sử dụng dầu sạch và động cơ cải tiến thân thiện với môi trường. Đồng thời, các quốc gia áp dụng tiêu chuẩn chặt chẽ đối với khí phát thải phương tiện giao thông. Trong lĩnh vực công nghiệp, máy móc, sử dụng công nghệ sạch và tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng không khí.

Trong sinh hoạt hàng ngày, tắt đèn và thiết bị điện tử không sử dụng, chuyển đổi sử dụng đèn dầu sang các công nghệ chiếu sáng sạch như đèn năng lượng mặt trời. Chấm dứt phát thải khải gây ô nhiễm không khí như cacbon đen, ozon và mêtan nhằm làm giảm số người chết và làm chậm lại sự ấm lên toàn cầu.