Nghiên cứu cơ chế để TP Hồ Chí Minh phát triển mạnh mẽ

Phát biểu mở đầu phiên giải trình, Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Lợi cho biết, thực hiện chương trình hoạt động của đoàn, trong 2 tháng qua (tháng 8 và 9), Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh đã tổ chức 12 đoàn khảo sát ở các phường, xã và tổ chức phiên giải trình ở cấp sở.

Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh phát biểu (Ảnh: SGGP)

Qua các buổi này đã tiếp thu, nghiên cứu nhằm tham mưu, bổ sung xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội cho TP Hồ Chí Minh phát triển trong thời gian tới. Cụ thể, đó là nghiên cứu bổ sung nội dung vào Nghị quyết 98 của Quốc hội; chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số và công tác giải ngân vốn đầu tư công đối với các công trình trọng điểm, hạ tầng chiến lược của TP Hồ Chí Minh.

Theo Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh, thực hiện tốt các nội dung trên sẽ góp phần tạo môi trường đầu tư thông thoáng; hạ tầng giao thông, đô thị hiện đại thông suốt; điều hành quản trị xã hội thông minh trong điều kiện mới hình thành siêu đô thị TP Hồ Chí Minh.

Báo cáo tại phiên giải trình, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh Nguyễn Bắc Nam cho biết, Sở đang tham mưu để xây dựng sổ tay cẩm nang thực hiện các thủ tục hành chính cho cấp xã. Đồng thời, Sở Nội vụ ban hành các quy trình để giải quyết các thủ tục phi địa giới hành chính để phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn, tránh tình trạng quá tải hồ sơ.

Về kế hoạch tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, Sở Nội vụ đã tham mưu UBND thành phố triển khai công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức và hướng tới nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã.

Nguyên Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh khóa XIV Nguyễn Thiện Nhân đóng góp ý kiến

Bên cạnh đó, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Hồ Chí Minh Hoàng Vũ Thảnh cho biết, đến hết ngày 11/9/2025, tổng giải ngân của thành phố là 53.863,725 tỉ đồng. Trong đó, giải ngân kế hoạch vốn năm 2025 là 53.712,819 tỉ đồng, đạt 45,2% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao và đạt 35,5% kế hoạch vốn thành phố đã triển khai.

Với kết quả giải ngân vốn đầu tư công hiện nay, tỉ lệ giải ngân vốn của TP Hồ Chí Minh tại thời điểm báo cáo là tương đương với bình quân chung của cả nước được Bộ Tài chính dự kiến (46,3%). Tuy nhiên, theo ông Thảnh, nhìn chung việc thực hiện giải ngân vốn của thành phố chưa đạt như kế hoạch đã đề ra.

Một số nguyên nhân chính trong công tác giải ngân các tháng đầu năm 2025 của TP Hồ Chí Minh sau sắp xếp còn chậm là do liên quan đến việc cập nhật, điều chỉnh quy định trong lĩnh vực đầu tư công.

Đóng góp ý kiến tại phiên giải trình, nguyên Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh khóa XIV Nguyễn Thiện Nhân cho biết, hiện nay xã, phường vừa gánh nhiệm vụ như quận, huyện trước đây, vừa đảm nhận công việc cũ của chính quyền cơ sở. Nếu không phân cấp, phân quyền rõ ràng thì khó tránh khỏi tình trạng lúng túng.

Theo ông Nhân, khi giải tán quận, huyện để hình thành đơn vị hành chính mới, cần có quyết định điều chỉnh về quy hoạch, cũng như thẩm quyền của chủ đầu tư với các dự án liên quan đến nhiều phường, xã.

Từ thực tế đó, ông Nhân đề nghị thành phố phải sớm hoàn thiện danh mục vị trí việc làm cho cấp xã, phường, đảm bảo bao quát 10 lĩnh vực, 108 nhiệm vụ và 363 thủ tục hành chính. Nếu không xác định rõ vị trí và tiêu chuẩn cán bộ công chức cho từng nhiệm vụ, rất dễ gây quá tải cho bộ máy cơ sở.

Đây là việc làm cấp bách, cần có lộ trình cụ thể, có thể thí điểm trước ở một số địa phương với quy mô khác nhau rồi báo cáo Bộ Nội vụ tham khảo, thay vì chờ hướng dẫn từ Trung ương.

TS Trần Du Lịch phát biểu

Trong khi đó, TS Trần Du Lịch cho rằng, phải "nâng cấp" Nghị quyết 98, trong đó có 2 nội dung chính là gỡ những điều khoản chưa hợp lý, chưa hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư chiến lược; mở rộng thêm các ngành thu hút đầu tư.

Cùng với đó, theo TS Trần Du Lịch cần thu hút nhà đầu tư chiến lược nhưng phải có quy định chặt chẽ, bảo đảm tính khả thi; đặc biệt, nghiên cứu thêm khu thương mại tự do cho thành phố.

Kết luận tại phiên giải trình, Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Lợi nhấn mạnh, thành phố cần tiếp tục phát huy tinh thần vượt khó, không dừng lại ở thành tích trước mắt mà hướng đến sự phát triển lâu dài vì người dân.

Trưởng Đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh lưu ý các sở ban ngành thành phố nên lắng nghe, tiếp thu ý kiến của chuyên gia, tổng hợp các góp ý và ban hành văn bản phản hồi. Trong đó, việc phân cấp, phân quyền được coi là nhiệm vụ then chốt để nâng cao hiệu lực quản lý. Đặc biệt, thành phố cần quan tâm đến việc thực thi Nghị quyết 98, nhất là các chính sách liên quan đến nguồn vốn đầu tư.

Toàn cảnh phiên giải trình việc tổ chức thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15.

Hiện nay, thành phố vẫn thiếu vốn cho nhiều dự án quan trọng. Để giải quyết bài toán này, cần có giải pháp nâng tỷ lệ đầu tư, đồng thời đẩy mạnh huy động nguồn lực xã hội hóa, tạo điều kiện để các chính sách ban hành thực sự đi vào cuộc sống.

Nguyễn Trang