Tình yêu với nông nghiệp sạch của chàng kỹ sư 8X

Con đường khởi nghiệp đầy chông gai

Phan Trung Kiên sinh năm 1980, hiện đang là thành viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long.

Phan Trung Kiên là con thứ tư trong gia đình thuần nông tại thôn Đoàn Kết, xã Đại Yên. Sau khi, tốt nghiệp khoa Kinh tế, Đại học Nông nghiệp (nay là Học viện Nông nghiệp Việt Nam), anh hoạt động trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi nhưng không mấy thành công. Từ khó khăn ấy, anh đã có những suy nghĩ, hướng đi khác trong sự nghiệp của mình.

Anh Phan Trung Kiên (thứ hai từ trái sang) cùng các cộng sự bên sản phẩm cà gai leo của mình

“Hồi nhỏ, tôi thường chứng kiến người mẹ của mình trồng nhiều loại cây dược liệu trong vườn. Mỗi loại đều mang đến những công dụng khác nhau như: Cây lạc tiên dùng cho người mất ngủ, cây dây đau xương để giải quyết các vấn đề về đau nhức xương khớp… Từ đó, tôi tự hỏi: Tại sao ở Việt Nam, có 3/4 diện tích là đồi núi, có điều kiện thuận lợi để trồng cây dược liệu mà lại không tận dụng ưu thế đó?”, anh Kiên chia sẻ.

Cơ duyên thực sự đến khi anh tình cờ đọc được một công trình nghiên cứu về cây cà gai leo. Anh tâm sự: “Tôi có niềm tin mãnh liệt vào cây cà gai leo vì nó là loại dược liệu quý đã được các nhà khoa học nghiên cứu kỹ lưỡng về các tác dụng chữa bệnh gan. Ngoài các tác dụng tốt cho gan, cà gai leo còn có tác dụng tán phong thấp, tiêu độc, tiêu đờm, trừ ho”.

Khi đã xác định được hướng đi là trồng cà gai leo, anh đã tìm đường liên hệ đến các công ty dược để khảo sát nhu cầu và tìm đầu ra cho sản phẩm.

Anh Kiên xây dựng mô hình trồng cà gai leo ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước như: Hà Nội, Hòa Bình, Lạng Sơn, Gia Lai…với tổng diện tích hơn 100 ha. Anh và các cộng sự đã tự chế riêng cho vườn cà gai leo hệ thống tưới đặc biệt để đảm bảo có nước đến từng gốc cây. Hạt giống được anh chọn lựa kĩ càng, vùng trồng phải là vùng có nước sạch và xa khu dân cư, nhà máy, bệnh viện, trường học, đường giao thông để tránh ô nhiễm.

Quy trình thu hái, chế biến cũng được anh giám sát chặt chẽ. Khi thu hoạch phải cắt cách gốc 3-5cm; toàn bộ phần cây trên mặt đất đều có thể dùng làm thuốc và sau khi cắt cây có thể mọc lại được. Trong đó, quả là nơi có dược tính nhiều nhất. Trồng ở mỗi vùng khác nhau sẽ có sự khác biệt về lượng % dược liệu.

Thời điểm thu hoạch tốt nhất là khi cây ra hoa và quả xanh, lá ở gốc vẫn còn. Khi đó, dược tính của cây thu được nhiều nhất. Sau một thời gian chăm sóc và cho ra được sản phẩm cây cà gai leo, anh cùng các cộng sự đã mang lên Viện Dược liệu Trung ương để nhờ làm xét nghiệm và kiểm định. Kết quả thu được rất mĩ mãn, các chuyên gia đánh giá cao và khuyến khích phát triển mô hình.

Tuy nhiên, giá thị trường còn bấp bênh, có thời điểm thấp nhất xuống còn 15.000/1kg. Thấy không ổn, anh và các cộng sự quyết định tự tạo ra sản phẩm bảo quản được lâu, dễ sử dụng hơn cho người tiêu dùng tại Việt Nam.

Phan Trung Kiên bắt tay vào nghiên cứu quy trình làm trà túi lọc rồi tự làm thử và thấy hiệu quả ngoài mong đợi. Quy trình sau khi rửa sạch cà gai leo sẽ cho vào chảo sao lên, dùng máy xay sinh tố làm nhỏ, mua gói túi lọc về tự đóng. Để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cũng như chất lượng của sản phẩm, anh đã đầu tư máy móc và xây nhà xưởng, đưa ra quy trình nghiêm ngặt cho sản xuất.

Sau khi thu hoạch, cà gai leo sẽ được đem đi rửa sạch và sấy lên ở nhiệt độ 67 độ C. Khi sao trà phải dùng củi đốt để hương vị trà thơm hơn và giữ được đầy đủ dược tính. Lửa phải cháy nhỏ và đều. Thời gian trong lò phải đảm bảo 15 - 20 phút. Sản phẩm cuối cùng ra đời là trà cà gai leo hòa tan, viên nang cà gai leo.

Riêng đối với cà gai leo hòa tan, đây là sản phẩm được làm từ cao sấy khô thêm đường gluco, đóng gói, người dùng dễ dàng sử dụng hơn trong việc định lượng để tiện lợi cho khách hàng sử dụng hàng ngày.

Cà gai leo của Công ty Cổ phần nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long do anh Kiên điều hành là một mô hình khép kín từ khâu trồng, sơ chế, chế biến nguyên liệu đến thành phẩm. Chính vì giảm được chi phí trong quá trình sản xuất nên người tiêu dùng vừa được sử dụng sản phẩm sạch, an toàn vừa tiết kiệm được chi phí.

Đặc biệt hơn, mỗi sản phẩm đều có mã vạch, dễ dàng truy xuất nguồn gốc và từ đó sản phẩm nhận được niềm tin từ khách hàng sử dụng. Trên thị trường hiện nay, cà gai leo đã có mặt với nhiều các loại sản phẩm khác nhau như: Cà gai leo nguyên chất, cà gai leo túi lọc, cà gai leo hòa tan và viên nang cà gai leo có tác dụng mát gan, tiêu độc và nhiều công dụng khác nhau được ghi đầy đủ thông tin trên nhãn mác, thuận tiện cho người tiêu dùng.

Tiếp tục ước mơ với Trứng gà cà gai leo

Qua 5 năm, thương hiệu Cà gai leo Sudu đã khẳng định được chỗ đứng trên thị trường. Sự phát triển của thương hiệu này đã tạo công ăn việc làm ổn định cho hơn 100 nhân viên, người lao động. Mức lương tùy theo vào công việc, vị trí việc làm, dao động từ 5 đến 15 triệu đồng/người/ tháng.

Không chỉ tạo việc làm cho nhiều lao động tại địa phương, doanh nghiệp của Phan Trung Kiên đang tạo ra những giá trị thương hiệu cho một vùng quê Đại Yên nói riêng, huyện Chương Mỹ nói chung. Không chỉ giữ thành công cho riêng mình, anh Kiên còn thực hiện gây giống cung cấp cho bà con nhiều loại dược liệu quý. Anh còn hỗ trợ về mặt kĩ thuật, bao tiêu sản phẩm đầu ra giúp bà con yên tâm sản xuất.

Song song cùng với thành công sản xuất trà Cà gai leo, anh Phan Trung Kiên hiện giờ còn là ông chủ của trang trại rộng lớn với hơn 5.000 con gà trắng Ai Cập tại cánh đồng xa khu dân cư của thôn Lam Điền.

Anh Kiên cùng các cộng sự của mình trao quà đến cán bộ y, bác sỹ tuyến đầu chống dịch tại tỉnh Bắc Giang

Khác với các giống gà khác, nguồn thức ăn chính cho gà trắng Ai Cập là thảo dược. Nguồn nguyên liệu thức ăn trong công thức cho gà là Khô đậu tương, dầu ăn, cám gạo trộn tỷ lệ với bột cà gai, bột lá đắng, lá quế, tỏi… Trang trại gà trắng Ai Cập đẻ trứng tạo ra những quả trứng được mang thương hiệu Trứng gà cà gai leo. Ưu điểm vượt trội của loại trứng gà này so với các loại gà thông thường đó là đặc điểm 3 không: không cám công nghiệp, không sử dụng kháng sinh, không dùng chất kích thích.

Đến với trang trại của anh Kiên, chúng tôi thật sự cảm nhận được tình yêu nghề, yêu sản phẩm nông nghiệp sạch của anh trong từng thiết kế hệ thống chăn nuôi. Càng không khỏi bất ngờ trước hệ thống chuồng trại sạch sẽ, ấn tượng nhất là mùi thảo dược thoang thoảng tỏa ra từ trang trại này.

Theo anh Kiên, nuôi gà theo cách nuôi cho ăn thảo dược, chuồng trại cũng giảm hẳn mùi hôi, gà hầu như không bị bệnh, sức đề kháng tốt hơn hẳn. Gà trắng Ai Cập nuôi tại trang trại với hệ thống nước sạch, làm mát và gà được nghe nhạc theo từng thời gian nhất định. Từ thành công của bản thân, anh còn giúp cho một số hộ chăn nuôi cùng nhau phát triển, làm giàu.

Khi được hỏi lý do hướng đi song hành cùng với cà gai leo, anh Kiên tâm sự: “Thời gian qua, tình trạng lạm dụng sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản đã khiến người tiêu dùng hết sức lo ngại. Trong bối cảnh đó, mô hình nuôi gà bằng thức ăn thảo dược đã mở ra hướng đi mới để anh tiếp cận thị trường, mong muốn đem đến người tiêu dùng những sản phẩm nông nghiệp sạch tốt nhất, điển hình như gà sạch, trứng gà sạch đảm bảo sức khỏe”.

Sau hơn 1 năm, thương hiệu Trứng gà cà gai leo của anh Phan Trung Kiên được VIETGAP kiểm tra chứng nhận là thực phẩm sạch, an toàn. Đến nay, đầu ra rất ổn định, giá bán lẻ hiện nay khoảng hơn 8.000 đồng/1 quả trứng, nếu mua nhiều với số lượng lớn cộng với nhiều ưu đãi khuyến mại, trao tặng thì tính ra khoảng hơn 5.000 đồng/quả trứng. Hiện các sản phẩm trứng gà cà gai leo được bày bán ở các siêu thị lớn như VinMart, cửa hàng thực phẩm sạch ở Hà Nội và bán trực tiếp đến tận tay người tiêu dùng.

Không chỉ là người có bản tính quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, bên cạnh chia sẻ các bí quyết về trồng cây cà gai leo, nuôi gà thảo dược cho nông dân, anh còn tham gia tích cực hoạt động thiện nguyện. Mới đây nhất, anh Phan Trung Kiên đã trao tặng 1.034 phần quà trứng gà thảo dược tương đương với gần 13.000 quả trứng với tổng trị giá trên 100 triệu đồng để hỗ trợ cho những cán bộ y tế, bác sĩ, chiến sĩ đang ngày đêm nỗ lực hết mình ở tuyến đầu chống dịch tại tỉnh Bắc Giang.