Tag

Ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong hệ thống pháp luật

Muôn mặt cuộc sống 22/03/2024 18:12
aa
TTTĐ - Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đề xuất nhiều cơ chế, chính sách vượt trội để xây dựng, phát triển Thủ đô. Do đó, cần thiết phải có một điều khoản quy định việc áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong quan hệ với các luật khác, bao gồm cả luật ban hành trước hay sau Luật Thủ đô, nhằm khắc phục bất cập về hiệu lực thực tế.
Kiến nghị thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 7 Đi vào nội hàm cụ thể về phân cấp, phân quyền cho Hà Nội Hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đạt chất lượng, xứng tầm

Gỡ rào cản pháp lý

Luật Thủ đô (sửa đổi) được xây dựng nhằm đưa ra các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để xây dựng, phát triển Thủ đô. Do đó, các quy định, chính sách tại dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) sẽ có điểm vượt các luật hiện hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung cho ý kiến về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung cho ý kiến về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn

Theo ông Nguyễn Công Anh, Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hà Nội, thành viên Tổ Biên tập dự án Luật Thủ đô sửa đổi, báo cáo tổng kết thi hành Luật Thủ đô năm 2012 chỉ rõ một nguyên nhân làm cho nhiều nội dung đặc thù của Luật năm 2012 bị vô hiệu, không thi hành được là do Luật không có quy định về việc áp dụng Luật Thủ đô như thế nào trong trường hợp có sự khác biệt so với quy định về cùng một vấn đề trong các luật, nghị quyết khác của Quốc hội khác đang có hiệu lực hoặc ban hành sau.

Thực tiễn thi hành Luật Thủ đô năm 2012 cũng cho thấy khá nhiều nội dung đặc thù, vượt trội trong Luật được giao cho Hội đồng Nhân dân, UBND thành phố Hà Nội quy định chi tiết nhưng những văn bản này của địa phương dù đã ban hành cũng không thi hành được vì có chứa các quy định khác hoặc trái với văn bản của Trung ương có hiệu lực cao hơn quy định về cùng vấn đề.

Do nguyên tắc chung về áp dụng pháp luật quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật chưa dự liệu việc áp dụng các luật, nghị quyết của Quốc hội có những nội dung đặc thù, khác biệt như Luật Thủ đô. Vì vậy, nếu áp dụng nguyên tắc chung “Trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật do cùng một cơ quan ban hành có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau” (khoản 3 Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015) vào trường hợp Luật Thủ đô (sửa đổi) thì có thể thấy trước rào cản pháp lý lớn đối với việc thi hành Luật Thủ đô vì có nhiều quy định đặc thù, vượt trội của Luật Thủ đô sẽ không được áp dụng nếu các luật ban hành sau có quy định khác về cùng vấn đề.

Điểm mới về nguyên tắc áp dụng luật

Nhằm tạo cơ chế, chính sách thực sự đột phá, vượt trội cho Hà Nội phát triển, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã đề xuất ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô, quy định tại Điều 4. So với bản dự thảo trình tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) mới nhất đã bổ sung thêm 2 khoản 3, 4 trong Điều 4.

Ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong hệ thống pháp luật

Ngày 13/3/2024, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã có báo cáo về một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Theo đó, về nguyên tắc áp dụng pháp luật (Điều 4 dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi): Trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo các quy định của một số luật và Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung 2 nội dung mới trong nguyên tắc áp dụng pháp luật theo 2 hướng.

Một là xác định rõ trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội ban hành sau ngày Luật Thủ đô có hiệu lực thi hành có quy định khác với Luật Thủ đô về cùng một vấn đề và quá trình triển khai áp dụng quy định này sẽ thuận lợi hơn cho việc xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô nhưng việc áp dụng lại chưa được quy định cụ thể trong luật, nghị quyết đó thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc áp dụng theo đề nghị của Chính phủ (khoản 3).

Hai là, để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn áp dụng Luật Thủ đô năm 2012 và một số nghị quyết của Quốc hội thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho một số địa phương hiện đang được triển khai, dự thảo Luật quy định: trường hợp có sự khác nhau giữa văn bản quy định chi tiết hoặc văn bản ban hành để thực hiện thẩm quyền được giao theo quy định của Luật Thủ đô với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản quy định chi tiết, văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện thẩm quyền được giao trong Luật Thủ đô (khoản 4).

Góp ý về quy định này trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội chỉ rõ, TP Hà Nội không phải là một tỉnh hay một địa phương mà là Thủ đô của cả nước, là hình ảnh đại diện cho cả quốc gia, mang tính hình mẫu, đóng vai trò dẫn dắt và có sức lan tỏa nhằm thúc đẩy sự phát triển của cả nước. Hà Nội phải đi trước, phát triển cao hơn mức yêu cầu chung của đất nước. Vì vậy, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần có những cơ chế, chính sách thực sự đặc thù, mang tính riêng, nhằm tạo ra sức hút riêng của Thủ đô để thu hút các nguồn lực cho phát triển.

Vì vậy, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) quy định một điều về áp dụng pháp luật với quan điểm bảo đảm tính nhất quán và xuyên suốt trong việc áp dụng Luật Thủ đô trong hệ thống pháp luật hiện hành, vừa phát huy giá trị và hiệu lực của Luật Thủ đô, vừa bảo đảm nguyên tắc về hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, không phá vỡ tính ổn định, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Diệu Linh

Đọc thêm

Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng cho giai đoạn hoạt động mới Muôn mặt cuộc sống

Phụ nữ Thủ đô sẵn sàng cho giai đoạn hoạt động mới

TTTĐ - Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tinh thần trách nhiệm cao, Hội Liên hiệp Phụ nữ các xã, phường đã vận hành thử nghiệm trơn tru, sẵn sàng cho một giai đoạn hoạt động mới.
Thanh Oai bàn giao 40 Công đoàn cơ sở về LĐLĐ TP Hà Nội Muôn mặt cuộc sống

Thanh Oai bàn giao 40 Công đoàn cơ sở về LĐLĐ TP Hà Nội

TTTĐ - Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Thanh Oai vừa tổ chức Hội nghị bàn giao 40 Công đoàn cơ sở về LĐLĐ TP Hà Nội quản lý trực tiếp. Hoạt động này là một phần của kế hoạch sắp xếp lại tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, nhằm đảm bảo hoạt động tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.
Cam kết 97.000 đô la Mỹ hỗ trợ trẻ em đường phố và học sinh Muôn mặt cuộc sống

Cam kết 97.000 đô la Mỹ hỗ trợ trẻ em đường phố và học sinh

TTTĐ - Ngày 26/6, CapitaLand Development (CLD) đã khởi động chiến dịch “Bước chân gắn kết yêu thương” lần thứ ba tại Hà Nội, với sự đồng hành của Quỹ CapitaLand Hope Foundation (CHF) – nhánh thiện nguyện trực thuộc Tập đoàn CapitaLand.
Trao tặng hơn 660 triệu đồng tới bệnh nhi và trẻ em Muôn mặt cuộc sống

Trao tặng hơn 660 triệu đồng tới bệnh nhi và trẻ em

TTTĐ - Nhân Tháng hành động Vì trẻ em 2025, Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam (Quỹ BTTEVN) phối hợp với Quỹ Khởi sự từ tâm trao quà tới bệnh nhi và hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn với tổng kinh phí hơn 660 triệu đồng từ dự án “Sóng chữa lành”
Nhiều cán bộ ở Bình Dương nghỉ việc trước tuổi Muôn mặt cuộc sống

Nhiều cán bộ ở Bình Dương nghỉ việc trước tuổi

TTTĐ - Nhằm thực hiện hiệu quả chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, thời gian qua, tỉnh Bình Dương đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong công tác sắp xếp, bố trí, điều động cán bộ theo hướng chủ động, linh hoạt và quyết liệt.
Phó Thủ tướng kiểm tra công tác chuẩn bị thi tốt nghiệp tại Quảng Ninh Muôn mặt cuộc sống

Phó Thủ tướng kiểm tra công tác chuẩn bị thi tốt nghiệp tại Quảng Ninh

TTTĐ - Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long làm việc và kiểm tra công tác chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tại tỉnh Quảng Ninh.
Thí sinh Mrs Grand Việt Nam 2025 cùng lan tỏa yêu thương Muôn mặt cuộc sống

Thí sinh Mrs Grand Việt Nam 2025 cùng lan tỏa yêu thương

TTTĐ - Ngày 25/6, Ban Tổ chức và các thí sinh Hoa hậu Quý bà Hòa bình Việt Nam 2025 đã có chuyến thăm và tặng quà cho các em nhỏ nhiễm chất độc da cam tại Làng Hoà Bình Thanh Xuân, Hà Nội.
Quảng Ninh phát huy vai trò xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân Xã hội

Quảng Ninh phát huy vai trò xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân

TTTĐ - Chiều 25/6/2025, tại TP Hạ Long, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức Hội nghị lần thứ 3, khóa XII, nhiệm kỳ 2024–2029 nhằm đánh giá kết quả thực hiện chương trình phối hợp và thống nhất hành động trong 6 tháng đầu năm, đồng thời đề ra nhiệm vụ trọng tâm cho 6 tháng cuối năm 2025.
"Hạnh phúc tuổi trẻ" - tấm gương để soi chiếu chính mình Muôn mặt cuộc sống

"Hạnh phúc tuổi trẻ" - tấm gương để soi chiếu chính mình

TTTĐ - Với khổ sách bỏ túi nhỏ gọn, “Hạnh phúc tuổi trẻ” (Happy is the one who is nothing) là tuyển tập những bài viết ngắn, cô đọng và súc tích của Krishnamurti dành cho những bạn đọc trẻ. Ở đây, chúng ta gặp một tấm gương để soi chiếu chính mình chứ không phải bị đặt vào tiêu chuẩn, sự so sánh với người khác.
Ông Trần Phong được chỉ định giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Xã hội

Ông Trần Phong được chỉ định giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị

TTTĐ - Ông Trần Phong, Phó Bí thư Tỉnh uỷ Quảng Trị (mới) giữ chức vụ Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị (mới) nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Xem thêm