Tag

Ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong hệ thống pháp luật

Muôn mặt cuộc sống 22/03/2024 18:12
aa
TTTĐ - Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đề xuất nhiều cơ chế, chính sách vượt trội để xây dựng, phát triển Thủ đô. Do đó, cần thiết phải có một điều khoản quy định việc áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong quan hệ với các luật khác, bao gồm cả luật ban hành trước hay sau Luật Thủ đô, nhằm khắc phục bất cập về hiệu lực thực tế.
Kiến nghị thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi) tại kỳ họp thứ 7 Đi vào nội hàm cụ thể về phân cấp, phân quyền cho Hà Nội Hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đạt chất lượng, xứng tầm

Gỡ rào cản pháp lý

Luật Thủ đô (sửa đổi) được xây dựng nhằm đưa ra các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để xây dựng, phát triển Thủ đô. Do đó, các quy định, chính sách tại dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) sẽ có điểm vượt các luật hiện hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung cho ý kiến về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung cho ý kiến về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn

Theo ông Nguyễn Công Anh, Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hà Nội, thành viên Tổ Biên tập dự án Luật Thủ đô sửa đổi, báo cáo tổng kết thi hành Luật Thủ đô năm 2012 chỉ rõ một nguyên nhân làm cho nhiều nội dung đặc thù của Luật năm 2012 bị vô hiệu, không thi hành được là do Luật không có quy định về việc áp dụng Luật Thủ đô như thế nào trong trường hợp có sự khác biệt so với quy định về cùng một vấn đề trong các luật, nghị quyết khác của Quốc hội khác đang có hiệu lực hoặc ban hành sau.

Thực tiễn thi hành Luật Thủ đô năm 2012 cũng cho thấy khá nhiều nội dung đặc thù, vượt trội trong Luật được giao cho Hội đồng Nhân dân, UBND thành phố Hà Nội quy định chi tiết nhưng những văn bản này của địa phương dù đã ban hành cũng không thi hành được vì có chứa các quy định khác hoặc trái với văn bản của Trung ương có hiệu lực cao hơn quy định về cùng vấn đề.

Do nguyên tắc chung về áp dụng pháp luật quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật chưa dự liệu việc áp dụng các luật, nghị quyết của Quốc hội có những nội dung đặc thù, khác biệt như Luật Thủ đô. Vì vậy, nếu áp dụng nguyên tắc chung “Trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật do cùng một cơ quan ban hành có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của văn bản quy phạm pháp luật ban hành sau” (khoản 3 Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015) vào trường hợp Luật Thủ đô (sửa đổi) thì có thể thấy trước rào cản pháp lý lớn đối với việc thi hành Luật Thủ đô vì có nhiều quy định đặc thù, vượt trội của Luật Thủ đô sẽ không được áp dụng nếu các luật ban hành sau có quy định khác về cùng vấn đề.

Điểm mới về nguyên tắc áp dụng luật

Nhằm tạo cơ chế, chính sách thực sự đột phá, vượt trội cho Hà Nội phát triển, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã đề xuất ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô, quy định tại Điều 4. So với bản dự thảo trình tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XV, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) mới nhất đã bổ sung thêm 2 khoản 3, 4 trong Điều 4.

Ưu tiên áp dụng Luật Thủ đô (sửa đổi) trong hệ thống pháp luật

Ngày 13/3/2024, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã có báo cáo về một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Theo đó, về nguyên tắc áp dụng pháp luật (Điều 4 dự thảo Luật Thủ đô sửa đổi): Trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo các quy định của một số luật và Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội, dự thảo Luật đã bổ sung 2 nội dung mới trong nguyên tắc áp dụng pháp luật theo 2 hướng.

Một là xác định rõ trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội ban hành sau ngày Luật Thủ đô có hiệu lực thi hành có quy định khác với Luật Thủ đô về cùng một vấn đề và quá trình triển khai áp dụng quy định này sẽ thuận lợi hơn cho việc xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô nhưng việc áp dụng lại chưa được quy định cụ thể trong luật, nghị quyết đó thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định việc áp dụng theo đề nghị của Chính phủ (khoản 3).

Hai là, để khắc phục vướng mắc trong thực tiễn áp dụng Luật Thủ đô năm 2012 và một số nghị quyết của Quốc hội thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho một số địa phương hiện đang được triển khai, dự thảo Luật quy định: trường hợp có sự khác nhau giữa văn bản quy định chi tiết hoặc văn bản ban hành để thực hiện thẩm quyền được giao theo quy định của Luật Thủ đô với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản quy định chi tiết, văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện thẩm quyền được giao trong Luật Thủ đô (khoản 4).

Góp ý về quy định này trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội chỉ rõ, TP Hà Nội không phải là một tỉnh hay một địa phương mà là Thủ đô của cả nước, là hình ảnh đại diện cho cả quốc gia, mang tính hình mẫu, đóng vai trò dẫn dắt và có sức lan tỏa nhằm thúc đẩy sự phát triển của cả nước. Hà Nội phải đi trước, phát triển cao hơn mức yêu cầu chung của đất nước. Vì vậy, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần có những cơ chế, chính sách thực sự đặc thù, mang tính riêng, nhằm tạo ra sức hút riêng của Thủ đô để thu hút các nguồn lực cho phát triển.

Vì vậy, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) quy định một điều về áp dụng pháp luật với quan điểm bảo đảm tính nhất quán và xuyên suốt trong việc áp dụng Luật Thủ đô trong hệ thống pháp luật hiện hành, vừa phát huy giá trị và hiệu lực của Luật Thủ đô, vừa bảo đảm nguyên tắc về hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, không phá vỡ tính ổn định, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Đọc thêm

Hà Nội bổ sung 73 dự án thu hồi đất Muôn mặt cuộc sống

Hà Nội bổ sung 73 dự án thu hồi đất

TTTĐ - HĐND TP Hà Nội đã thông qua điều chỉnh, bổ sung danh mục các công trình, dự án thu hồi đất năm 2024, danh mục các dự án chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa năm 2024 trên địa bàn thành phố.
Gắn biển công trình Dân vận khéo mừng Ngày Giải phóng Thủ đô Muôn mặt cuộc sống

Gắn biển công trình Dân vận khéo mừng Ngày Giải phóng Thủ đô

TTTĐ - Ngày 4/10, Ban Dân vận Thành ủy và Quận ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Hoàng Mai tổ chức Lễ gắn biển Công trình dân vận khéo và công trình cấp quận chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
700 phụ nữ mặc áo dài trải nghiệm xe buýt 2 tầng Muôn mặt cuộc sống

700 phụ nữ mặc áo dài trải nghiệm xe buýt 2 tầng

TTTĐ - Đây là một trong những hoạt động độc đáo nằm trong khuôn khổ Lễ hội Áo dài Du lịch Hà Nội 2024.
Kiến nghị "mở" cơ chế để hỗ trợ người dân vụ Đông Xuân Muôn mặt cuộc sống

Kiến nghị "mở" cơ chế để hỗ trợ người dân vụ Đông Xuân

TTTĐ - Do ảnh hưởng của cơn bão số 3, trên địa bàn quận có 65ha/99ha diện tích cây đào bị mất trắng (chiếm 65,4%); trên 27,5/tổng số 30ha quất bị thiệt hại (chiếm trên 90%). Quận Tây Hồ mong muốn có cơ chế để quận thực hiện hỗ trợ các hộ dân trong vụ Đông Xuân này.
Hà Nội quy định về định mức tính giá thuê đất Xã hội

Hà Nội quy định về định mức tính giá thuê đất

TTTĐ - Sáng 4/10, HĐND TP Hà Nội nhất trí thông qua quy định mức tỷ lệ phần trăm (%) để tính đơn giá thuê đất, mức tỷ lệ (%) thu đối với đất xây dựng công trình ngầm, mức tỷ lệ (%) thu đối với đất có mặt nước trên địa bàn TP Hà Nội.
Hàng nghìn người sống trong nỗi lo chung cư "chờ sập" Muôn mặt cuộc sống

Hàng nghìn người sống trong nỗi lo chung cư "chờ sập"

TTTĐ - Hàng nghìn người dân tại các khu chung cư cũ, xuống cấp nghiêm trọng ở TP Vinh đang sống trong nỗi lo "chờ sập". Các tòa nhà vốn là nơi trú ngụ an toàn giờ đây trở thành những "bom nổ chậm", đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người dân.
Hà Nội bổ sung 925,4 tỷ đồng để thực hiện chính sách an sinh Muôn mặt cuộc sống

Hà Nội bổ sung 925,4 tỷ đồng để thực hiện chính sách an sinh

TTTĐ - HĐND TP Hà Nội quyết định bổ sung kinh phí thực hiện một số chính sách đã được TP và Trung ương ban hành trong năm 2024 gồm 925,4 tỷ đồng.
Thêm đối tượng đặc thù được vay vốn từ nguồn ngân sách địa phương Muôn mặt cuộc sống

Thêm đối tượng đặc thù được vay vốn từ nguồn ngân sách địa phương

TTTĐ - Sáng 4/10, với 100% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, HĐND TP Hà Nội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết Quy định đối tượng đặc thù được vay vốn từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội của TP Hà Nội
Ai có thẩm quyền mua sắm ứng dụng CNTT tại cơ quan Nhà nước? Muôn mặt cuộc sống

Ai có thẩm quyền mua sắm ứng dụng CNTT tại cơ quan Nhà nước?

TTTĐ - Sáng 4/10, với 100% đại biểu có mặt tán thành, HĐND TP Hà Nội khoá XVI đã thông qua quy định thẩm quyền quyết định việc đầu tư, mua sắm đối với các hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) sử dụng kinh phí chi thường xuyên nguồn vốn ngân sách Nhà nước TP Hà Nội.
Công nhân xe buýt Thủ đô thi phục vụ giỏi, ứng xử văn minh Xã hội

Công nhân xe buýt Thủ đô thi phục vụ giỏi, ứng xử văn minh

TTTĐ - Sáng 4/10, Tổng công ty Vận tải Hà Nội Transerco tổ chức Hội thi "Xây dựng văn hóa phục vụ xe buýt Transerco" năm 2024 và lễ tổng kết, trao giải đợt thi đua cao điểm chào mừng 20 năm thành lập Tổng công ty; 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô.
Xem thêm