Bài 47: Hình ảnh mẫu mực của công chức Hà Nội

>> Xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh
* Bài 40: Để lại cho con những thứ còn quý hơn tiền bạc…
* Bài 41: Sự tiếp nhận văn hóa ngoại lai
* Bài 42: Yêu động vật nhưng cần có ý thức bảo vệ môi trường
* Bài 43: Kí ức bi tráng ở phố Khâm Thiên năm 1972
* Bài 44: Thanh niên Hà Nội nghiêng mình trước dấu tích lịch sử
* Bài 45: “Bức tranh” văn hóa đa sắc màu của Hà Nội
* Bài 46: Để lễ Giáng sinh vui và ý nghĩa

Nam mặc áo có cổ, nữ mặc váy dài đến gối

Các nguyên tắc ứng xử cơ bản của công chức, viên chức được nêu rõ trong Bộ Quy tắc như: Quy tắc ứng xử chung; ứng xử với đồng nghiệp; ứng xử với người dân; ứng xử giữa các cơ quan.

Bộ Quy tắc cũng khuyến cáo công chức, viên chức Thủ đô nên ăn mặc lịch sự, gọn gàng khi đến công sở. Cụ thể như trang phục công sở lịch sự, mặc áo có ống tay, cổ áo, mặc váy dài đến gối; đầu tóc gọn gàng.

Đặc biệt, khuyến cáo công chức, viên chức Thủ đô không xăm hình, vẽ hình phản cảm; sử dụng trang sức, mỹ phẩm, nước hoa phù hợp.

Công chức, viên chức Hà Nội cũng không được tự ý tụ tập làm việc riêng trong hoặc ngoài cơ quan; không nấu nướng thực phẩm trong phòng làm việc. Không hút thuốc tại cơ quan, phòng làm việc; không sử dụng đồ uống có cồn, hát karaoke trong giờ làm việc hay giờ nghỉ trưa của ngày làm việc, ngày trực.

Bộ Quy tắc cũng yêu cầu công chức, viên chức không sử dụng thiết bị giải trí cá nhân, như: Không đeo tai nghe, bật nhạc, nghe nhạc, xem tivi, nghe đài, chơi điện tử và các thiết bị trò chơi, giải trí cá nhân trong giờ hành chính.

Trong ứng xử với đồng nghiệp, Bộ Quy tắc chỉ rõ công chức, viên chức không quảng cáo, vận động, mời gọi đồng nghiệp và công dân mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ có tính chất kinh doanh trong giờ hành chính.

Khi ứng xử với người dân, công chức, viên chức Thủ đô không gây căng thẳng, bức xúc, uy hiếp, tấn công người dân. Nếu có va chạm cần nghiêm túc nhận khuyết điểm và chủ động giải quyết với tư cách cá nhân, không ảnh hưởng đến cơ quan, đơn vị, tổ chức.

Tính cấp thiết của Bộ Quy tắc

Trao đổi với báo chí, ông Tô Văn Động - Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội cho biết, để ban hành được Bộ Quy tắc ứng xử, đơn vị này đã nghiên cứu đánh giá thực trạng, điều tra xã hội học tại nhiều địa bàn trên toàn thành phố. Quy trình xây dựng Bộ Quy tắc rất chặt chẽ, công phu và thành phố rất thận trọng khi đưa ra quy chế.

Vài thập kỉ trước, khi đất nước còn rất khó khăn, công chức, viên chức là bộ phận chiếm số đông ở Hà Nội. Tuy họ làm việc cho cơ quan nhà nước, hàng tháng được trả lương (thường là tem phiếu) nhưng cuộc sống của họ vất vả không kém những người dân gắn liền cuộc sống với đồng ruộng, với lũy tre làng...

Cuộc sống thiếu thốn nhưng công chức nhà nước, đặc biệt là công chức Thủ đô vẫn luôn tạo dựng và gìn giữ được hình ảnh đẹp cho riêng mình. Có lẽ, câu tục ngữ "đói cho sạch, rách cho thơm" rất phù hợp trong câu chuyện này.

Sống trong thời bao cấp tem phiếu, họ chia nhau, nhường nhau lương thực, thực phẩm khá công bằng. Ví dụ, người này tháng này được tiêu chuẩn nhận mảnh vải thì tháng sau, chiếc phụ tùng xe đạp sẽ dành cho người khác. Hình ảnh về người công chức đạp xe đi làm mỗi sáng, đeo lủng lẳng chiếc cặp lồng đựng cơm đã quá quen thuộc. Đến giờ ăn trưa, mọi người trong phòng ban lấy ra khẩu phần ăn của mình, góp lại rồi cả phòng cùng ăn chung. Trang phục thời đó rất giản đơn, không thời trang, kiểu cách còn chất liệu vải thì kém. Tuy nhiên, họ vẫn giữ được sự phẳng phiu, sạch sẽ, gọn gàng của trang phục lúc đi làm.

Trong đời sống hiện đại, đủ đầy, nhiều công chức lại có những bữa ăn trưa tại quán bia, nhà hàng và đôi khi cũng như một dạng thói quen khó bỏ. Sẽ là một ấn tượng xấu với người dân khi thấy vài công chức nhà nước, mặc đồng phục hoặc đeo thẻ, logo, cười nói ầm ĩ ở quán bia, quán rượu.

Ngày nay, sự đa dạng về chủng loại quần áo, đối nghịch với sự khắt khe của nội quy công sở nên dần dà, cách ăn mặc của công chức cũng theo đó trở nên thoáng. Từ chuyện thoáng về ăn mặc dẫn đến thoáng về suy nghĩ, cách phát ngôn và cả thói quen sinh hoạt. Đại bộ phận công chức tự cho phép mình mặc sức tự do, không còn khắt khe với bản thân như vài chục năm trước.

Những hình ảnh không đẹp đó đã diễn ra ở nhiều cơ quan, với không ít đối tượng công chức. Bởi thế, Bộ Quy tắc ứng xử ra đời và đi vào cuộc sống là rất cần thiết và kịp thời.

Cần phải hiểu rằng, Bộ Quy tắc không phải văn bản pháp quy, bắt buộc mọi công dân phải thực hiện mà là đưa ra chuẩn mực chung, khuyến cáo người dân cùng thực hiện. Có thể nói, việc áp dụng Bộ quy tắc ứng xử vào đời sống chưa hẳn đã có kết quả triệt để, nhưng nó là cả một nỗ lực lớn đầy tâm huyết của các nhà văn hóa, quản lí văn hóa của Thủ đô. Việc xây dựng một hệ thống quy tắc trong các môi trường giao tiếp của Hà Nội để hình thành bản sắc riêng phù hợp với truyền thống và mang nét hiện đại là cấp thiết, nhằm điều chỉnh lời nói, thái độ, hành vi ứng xử, góp phần gìn giữ nét văn hóa Hà Nội.

(còn nữa)