Bài 10: Trung ương chỉ đạo xem xét, giải quyết và báo cáo
17 năm khiếu kiện
Công văn số 24/TSTCDTW-TTCP ngày 16/4/2024 cho biết, Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại TP Hồ Chí Minh đã tiếp bà Trần Thị Hương, là gia đình có công với cách mạng (địa chỉ: Số 207 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường 3, TP Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Theo đó, bà Trần Thị Hương trình bày nội dung khiếu nại, kiến nghị liên quan đến việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với phần diện tích đất của gia đình bà để thực hiện dự án Trung tâm Thương mại Thái Dương tại Phường 3, TP Vũng Tàu.
Đồng thời, công dân phản ánh việc thực hiện dự án trên do Công ty TNHH Vui chơi giải trí và Du lịch Thái Dương làm chủ đầu tư có những sai phạm trong việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, việc điều chỉnh mục tiêu đầu tư của dự án, thu hồi đất để thực hiện dự án đến nay là 17 năm nhưng chưa triển khai thực hiện.
Công dân đề nghị cơ quan có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra việc thực hiện dự án Trung tâm Thương mại Thái Dương.
Văn bản của Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại TP Hồ Chí Minh |
“Về việc này, ngày 8/6/2023, Thanh tra Chính phủ có Công văn số 1306/TTCP-CIII đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu báo cáo bằng văn bản liên quan đến quá trình triển khai thực hiện dự án Trung tâm Thương mại Thái Dương (trong đó có việc giải quyết bồi thường về đất, nhà cửa, vật kiến trúc trên đất cho bà Trần Thị Hương)”, Công văn của Trụ sở Tiếp công dân Trung ương tại TP Hồ Chí Minh nêu rõ.
Sau khi xem xét nội dung đơn, căn cứ theo quy định của pháp luật, Trụ sở Tiếp công dân Trung ương chuyển đơn của bà Trần Thị Hương đến UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để xem xét, giải quyết và trả lời công dân theo quy định của pháp luật; đồng thời đề nghị thông tin kết quả đến Trụ sở Tiếp công dân Trung ương.
Bà nội bà Hương là cụ Phan Thị Dậy được truy tặng Bà Mẹ Việt Nam anh hùng; cha Trần Thức, mẹ Võ Thị Tháo đều được tặng thưởng Huân chương và Huy chương Kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; 2 chú Trần Đượng và Trần Dài là liệt sĩ; riêng bà Hương cũng được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhất |
Nhiều bất cập
Trở lại vụ việc, liên quan đến quá trình thu hồi đất và bồi thường, giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án Trung tâm Thương mại Thái Dương, tháng 3/2022, bà Trần Thị Hương đã làm đơn khởi kiện gửi TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu yêu cầu hủy Quyết định hành chính số 1146/QĐ-UBND ngày 9/2/2022 của UBND TP Vũng Tàu về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và Quyết định hành chính số 1432/QĐ-UBND ngày 1/6/2021 của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc phê duyệt giá đất cụ thể để bồi thường.
Bà Trần Thị Hương và khu đất dự án |
Tại Bản án sơ thẩm số 95/2022/HC-ST ngày 5 và 16/9/2022, TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhận định: Bản án sơ thẩm số 18/2020HC-ST của TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Bản án số 272/2020/HC-PT của TAND Cấp cao đã xác định UBND TP Vũng Tàu phải bồi thường theo giá thị trường nhà đất cho bà Hương. UBND TP Vũng Tàu đã thuê Công ty Thẩm định giá Đất Việt thẩm định (kết quả thẩm định 64.985.000 đồng/m2) nhưng khi có kết quả mới thông báo cho bà Hương.
Bà Hương đã có ý kiến không đồng ý và thuê Công ty TNHH Thẩm định giá SAG thẩm định giá nhà đất tranh chấp (kết quả thẩm định 134.369.281 đồng/m2 - cao gấp 2 lần giá của các cơ quan, đơn vị trên đưa ra). Giá thẩm định chênh lệch giữa Công ty Thẩm định giá Đất Việt và Công ty TNHH Thẩm định giá SAG là 69.384.281 đồng.
UBND TP Vũng Tàu cũng thừa nhận, đến nay UBND tỉnh vẫn chưa cấp kinh phí chi trả bà Hương theo quyết định của UBND TP Vũng Tàu và UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Mặt khác, hiện nay UBND tỉnh cũng đang có chủ trương nâng giá đất nói chung lên 1,78 lần so với giá chung đang áp dụng hiện nay.
TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tuyên xử: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Trần Thị Hương, hủy một phần quyết định của UBND TP Vũng Tàu và của UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; buộc UBND TP Vũng Tàu phải bồi thường giá trị nhà và vật kiến trúc trên đất cho bà Hương theo quy định pháp luật…
Hiện nay, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đang chuẩn bị đưa vụ án nói trên ra xét xử phúc thẩm.
Quá trình chờ đợi giải quyết, bà Hương vẫn kiên trì làm đơn kiến nghị nhiều lần đến các cơ quan chức năng xem xét lại dự án trên bởi quá trình triển khai có nhiều vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, đây là một trong 4 dự án có đơn kiến nghị của bà Lê Thị Công, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phản ánh việc không tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất.
Đặc biệt, theo bà Hương, liên quan thẩm định giá đất và phương cách áp dụng để bồi thường cho bà thể hiện sự bất cập và chưa hợp lý.
Cụ thể, theo bà Hương, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và UBND TP Vũng Tàu áp giá đất bồi thường cho bà quá thấp bởi do áp dụng các căn cứ như: Văn bản số 58/STC-HĐTĐGĐCT ngày 17/5/2021 của Hội đồng Thẩm định giá đất cụ thể (UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) áp dụng cho các trường hợp bị thu hồi đất ở và đất nông nghiệp để thực hiện dự án nút giao thông Trương Công Định - Trần Đồng - Lê Lai của TP Vũng Tàu.
Tờ trình số 2311/TTr-UBND ngày 12/4/2021 của UBND TP Vũng Tàu; Tờ trình số 2386/TTr-STNMT ngày 29/4/2021 và Tờ trình số 2934/TTr-STNMT ngày 20/5/2021 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc thẩm định, đề xuất và phê duyệt phương án giá đất cụ thể để bồi thường cho hộ bà Hương.
Theo các tờ trình này, phương án giá đất đền bù cho các trường hợp bị thu hồi đất ở và đất nông nghiệp để thực hiện dự án nút giao thông Trương Công Định - Trần Đồng - Lê Lai là 64.703.000 đồng. Trong khi đó, giá đất đền bù cho bà Hương được đơn vị tư vấn, thẩm định là Công ty Thẩm định giá Đất Việt đưa ra là 64.985.000 đồng, chênh lệch 282.000 đồng.
Bà Hương cho rằng, việc căn cứ vào một đối tượng bồi thường khác; con đường, loại đất và vị trí khác để áp giá vào trường hợp của bà là trái quy định.
“Qua đây có thể thấy các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã xem căn cứ áp giá đất bồi thường cho các hộ dân bị thu hồi đất để thực hiện dự án nút giao thông Trương Công Định - Trần Đồng - Lê Lai của TP Vũng Tàu thuộc dự án công cộng để đối chiếu và áp dụng cho việc bồi thường đất ở của tôi thuộc đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, đường loại 1, vị trí 1, để thực hiện dự án kinh doanh thương mại là không phù hợp, sai đối tượng…”, bà Hương bức xúc cho biết.
Bên cạnh đó, theo bà Hương, quá trình áp giá đền bù hoàn toàn do một phía khi cơ quan chức năng chưa từng mời bà đến làm việc, trao đổi, thương lượng. Trong khi đó, dự án do doanh nghiệp làm thương mại thì phải thương lượng đền bù với người dân, không phải chính quyền làm thay…
Điều này cũng được khẳng định tại Công văn số 11/KHĐT-GS ngày 5/1/2022 của Sở Kế hoạch và Đầu tư, với nội dung: Dự án Trung tâm thương mại Thái Dương (nay là Chung cư thương mại Thái Dương), TP Vũng Tàu do doanh nghiệp đầu tư, không thuộc đối tượng đầu tư công nên không có cơ sở bố trí vốn từ ngân sách tỉnh.
Bà Hương cho rằng chính việc xử lý bất cập ngay từ quá trình thu hồi đất, bồi thường trên đã khiến bà mòn mỏi khiếu kiện hơn 17 năm qua.