Chuyện học thêm và tự học của chàng trai “vàng” Vật lý

Tình yêu với Vật lý

Công hiện là sinh viên ngành Kỹ thuật Điện tử và Viễn thông, Đại học Bách khoa Hà Nội. Chàng trai sinh năm 2006 là chủ nhân chiếc Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế (IPhO) năm 2024. Công cũng là người duy nhất của đội tuyển Việt Nam đạt Huy chương Vàng tại Olympic vật lý châu Á - Thái Bình Dương (APhO) năm 2024. Công đạt 27,6/30 ở bài lý thuyết, 9,8/20 bài thực nghiệm. Với tổng điểm 37,4/50, chàng trai trẻ xếp hạng 30 trong tổng số 200 thí sinh trên toàn thế giới tham dự kỳ thi.

Ngoài ra, Công còn giành Huy chương Đồng tại Olympic Vật lý châu Á 2023 và Huy chương Vàng kỳ thi học sinh giỏi Vật lý, khu vực Duyên hải và Đồng bằng Bắc Bộ năm 2023. Với những thành tích ấn tượng này, Công được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì vào năm 2024.

Thân Thế Công

Công cho biết, niềm yêu thích môn Vật lý được khơi nguồn và nuôi dưỡng từ bà ngoại. “Bà ngoại mình là một giáo viên dạy Lý. Bà đã nuôi dưỡng cho mình niềm yêu thích môn học này bắt đầu từ những câu hỏi về hiện tượng đời sống như vì sao có cầu vồng, tại sao nước lại đông đá... Hơn nữa, khi vào lớp 8, mình gặp được một thầy giáo dạy Lý rất tâm huyết. Dần dần, càng học mình càng yêu thích Vật lý và không ngừng tìm hiểu để khám phá các hiện tượng xung quanh”, Công kể.

Người thầy có ảnh hưởng lớn nhất với Công là thầy Nguyễn Văn Đóa - giáo viên Trường THPT Chuyên Bắc Giang. Thầy Đoá không chỉ truyền đam mê, chia sẻ ứng dụng thực tiễn vào môn học, còn luôn sẵn sàng giải đáp những bài khó cho học trò, không kể ngày đêm.

Có những lần hai thầy trò căng thẳng khi tranh luận về các vấn đề gặp phải trong quá trình luyện thi. Đa số các lần đó thầy đã biết rõ điều nào là đúng nhưng vẫn sẵn sàng lắng nghe Công bày tỏ ý kiến, để tự nhận ra, tìm ra giải phải. Sau mỗi lần như vậy, chàng trai trẻ sẽ ghi nhớ lâu hơn.

Thân Thế Công (thứ tư từ phải sang) cùng thành viên đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic Vật lý quốc tế

Theo Công, để học tốt môn Vật lý, đầu tiên là phải nắm vững kiến thức nền của môn học, đặc biệt là các công thức để giải bài tập. Ngoài ra, môn Vật lý liên quan nhiều đến thực nghiệm nên các bạn phải hiểu rõ các hiện tượng trong đời sống. Với các bạn tham gia kỳ thi quốc gia môn Vật lý, có thể luyện nhiều đề thi trên mạng để tự mở rộng kiến thức cũng như kinh nghiệm làm bài thi.

Tự học rất quan trọng

Đạt nhiều thành tích xuất sắc trong học tập, trong đó có tấm Huy chương Vàng Olympic Vật lý quốc tế (IPhO) năm 2024 nhưng ít ai biết rằng Công từng sao nhãng trong học tập, trốn chơi điện tử và bị mẹ nhắc nhở, thu máy tính.

Sau lần đó, Công đã tự hứa với bản thân học tập nghiêm túc, nhất là khi trở thành học sinh lớp chuyên Lý của THPT chuyên Bắc Giang với mục tiêu thành học sinh giỏi quốc gia. Chàng trai trẻ cũng cho biết, năm lớp 8 đi học thêm khá nhiều, chủ yếu là học môn Vật lý, 3 – 4 buổi/tuần.

Tuy nhiên, lên THPT, Công dành nhiều thời gian cho việc tự học, tự nghiên cứu và tìm tòi tài liệu internet, sách vở. Thầy cô là người cho chàng trai trẻ ý tưởng, kiến thức ban đầu. “Mình nghĩ việc tự học rất quan trọng vì hiện nay khối lượng tài liệu xung quanh rất lớn. Việc tự học giúp bản thân mình biết chọn lọc kiến thức”, Công nói.

Thế Công đạt nhiều thành tích xuất sắc

Công bật mí, thời gian ôn thi chọn học sinh giỏi quốc gia, có những ngày chàng trai trẻ thức tới 2h sáng. Thời điểm này, cảm giác say sưa học khiến Công quên cả mệt vì khi đó chàng trai trẻ quyết tâm có một “tấm vé” vào đội tuyển học sinh giỏi quốc gia.

Để tham gia kỳ thi quốc tế, Công phải dành thời gian nghiên cứu thêm tài liệu khoa học từ nước ngoài để tự trang bị thêm kiến thức cho bản thân. Kỷ niệm chàng trai trẻ nhớ nhất là khi tham dự Olympic Vật lý châu Á 2024, tại Malaysia. Khi đó, Công bị sốt rất cao.

“Thời điểm ấy, mình đã thi xong phần thi lý thuyết, ngày hôm sau phải thi thực hành, thầy cô bị cách ly với học sinh nên buộc phải tự chăm sóc bản thân. Sức khỏe có vấn đề khiến mình rất mệt mỏi, lo lắng nên không thể hoàn thành bài thi tốt nhất. Tuy nhiên, nghĩ lại cả một chặng đường dài có sự đồng hành của mẹ, thầy mình đã ra khỏi giường, tự tìm thuốc uống và dặn bản thân phải thật tỉnh táo trong quá trình thi thực hành. May mắn mình đã có một bài thi thực hành khá ưng ý”, Công chia sẻ.

Công cho biết thêm, kế hoạch tương lai gần là du học tại Mỹ hoặc Singapore ngành Vật lý. Với chương trình học tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chàng trai trẻ xin tạm bảo lưu một thời gian. Công đã nộp hồ sơ vào các trường đại học ở nước ngoài theo hình thức dùng học bổng du học và đang chờ kết quả.

Nguyễn Dũng