Cùng hành động và lên án các hành vi bạo lực giới nơi công cộng

Các diễn giả tham gia toạ đàm

Nhức nhối tình trạng quấy rối trẻ em gái

Theo Báo cáo khảo sát an toàn của em gái ở nơi công cộng và trên phương tiện công cộng của Tổ chức Plan International Việt Nam thực hiện năm 2014, 31% trong số 1.128 các em gái được hỏi đã từng bị quấy rối tình dục khi đi xe buýt; Chỉ có 13% em gái và 8% em trai cho rằng các em gái luôn luôn cảm thấy an toàn nơi công cộng.

Việc di chuyển và tham gia ở các không gian công cộng của các em gái bị hạn chế hơn so với các em trai. “Con gái khi đi ra ngoài sẽ gặp nhiều nguy hiểm hơn so với con trai. Tôi không lo lắng về con trai vì dũng cảm hơn, ngược lại con gái yếu đuối hơn con trai”, trích lời mẹ của Uyên trong báo cáo năm 2018.

Mặc dù nhận được sự quan tâm từ chính phủ, các cơ quan, tổ chức xã hội và người dân trong cộng đồng nhưng các vụ quấy rối, xâm hại tình dục vẫn diễn ra phổ biến với tính chất ngày càng phức tạp.

Hưởng ứng “Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới” do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, Viện MSD phối hợp cùng Tổ chức Plan International Việt Nam, Đại học Giao thông vận tải Hà Nội, Học viện Phụ nữ Việt Nam thực hiện chiến dịch "Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới" từ ngày 26/11 - 24/12/2020.

Chiến dịch được khởi động sáng 26/11 tại trường Đại học Giao thông vận tải với tọa đàm “Thành phố an toàn, thân thiện với em gái”. Nhiều hoạt động tại tọa đàm đã diễn ra như cuộc thi làm phim ngắn, truyền thông xã hội nhằm nâng cao nhận thức và thúc đẩy các bạn trẻ và cộng đồng mạnh dạn lên tiếng trước các hành vi quấy rối, xâm hại tình dục em gái trên xe bus và tại các địa điểm công cộng.

Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới

Chương trình có sự tham dự của đại diện Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng Hà Nội, các trường đại học, tổ chức xã hội, cơ quan thông tấn báo chí và hơn 300 sinh viên tại Hà Nội. Chương trình cũng đồng thời được phát sóng trực tiếp trên các trang fanpage: Trường Đại học Giao thông vận tải, MSD Vietnam và Xe Bus Confession.

Bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng MSD phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc chương trình và phát động chiến dịch, bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng MSD chia sẻ: “Chúng ta vẫn hay chứng kiến những hành động em gái bị trêu ghẹo, quấy rối, đặc biệt tại những nơi công cộng như bến xe bus, nhà ga, công viên…

Vì phổ biến quá nên có khi nhiều người cho đó là chuyện bình thường “làm hoa cho người ta hái, làm gái cho người ta trêu" hay nếu bị quấy rối các em gái lại có thể bị mặc định “con gái mà, chuyện bình thường", “chắc lại ăn mặc hở hang hay thế nào!”… Điều đó khiến các em gái không thể lên tiếng. Người chứng kiến thì im lặng, thờ ơ. Đó là cách dung dưỡng cho các hành vi xấu tiếp diễn và leo thang.

Quấy rối em gái không thể là chuyện bình thường. Chúng tôi hy vọng chiến dịch “Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới” sẽ cung cấp cho các bạn trẻ, đặc biệt là các bạn thanh niên, cả nam và nữ những kiến thức và kỹ năng để “Chuẩn" là những người hành xử văn minh, lịch sự và sẵn sàng lên tiếng, can thiệp khi chứng kiến em gái bị quấy rối.

Chiến dịch chỉ hơn một tháng nhưng hy vọng các thông điệp đó sẽ ở lại với các bạn, tạo thành hành vi, thói quen “Chuẩn” lâu dài. Chúng ta hãy, cùng hành động vì thành phố an toàn thân thiện với em gái”.

PSG.TS Nguyễn Thanh Chương - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Giao thông vận tải

Đại diện đơn vị phối hợp thực hiện, PGS. TS Nguyễn Thanh Chương - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Giao thông vận tải phát biểu: “Đại học Giao thông vận tải rất vui mừng và hân hạnh vì được phối hợp với Tổ chức Plan và Viện MSD thực hiện chiến dịch với những thông điệp rất ý nghĩa.

Việc xây dựng thành phố an toàn, thân thiện với em gái là trách nhiệm không của riêng ai. Tôi hy vọng chiến dịch và những thông điệp này sẽ được lan tỏa không chỉ ở trường Đại học Giao thông vận tải mà còn ở rất nhiều trường đại học khác trên cả nước”.

Thành phố an toàn, thân thiện với em gái

Sau phần phát động chiến dịch “Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới", chương trình tiếp nối với tọa đàm “Thành phố an toàn, thân thiện với em gái”. Tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả: Ông Thái Hồ Phương - Phó Giám đốc Trung tâm quản lý Giao thông công cộng Hà Nội; TS Thạch Minh Quân - Phó Trưởng phòng Công tác chính trị và Sinh viên, Đại học Giao thông Vận tải; Bà Lê Quỳnh Lan, Quản lý thực hiện chương trình, Tổ chức Plan International Việt Nam; NSƯT Xuân Bắc; Bà Trần Vân Anh - Giám đốc Chương trình MSD.

Trong tọa đàm, các diễn giả cùng đông đảo sinh viên và khán giả theo dõi trực tuyến đã cùng chia sẻ, thảo luận về thực trạng quấy rối, xâm hại tình dục trên xe bus và nơi công cộng cũng như nỗ lực của các cơ quan, ban ngành nhằm giải quyết thực trạng trên, qua đó góp phần kiến tạo thành phố an toàn, thân thiện.

Các bạn sinh viên hào hứng tham gia chương trình

Đại diện đơn vị quản lý, vận hành hệ thống giao thông và đưa ra các chiến lược phát triển giao thông công cộng của thành phố Hà Nội, ông Thái Hồ Phương đã chia sẻ những nỗ lực của đơn vị trong việc chấm dứt những hành vi xâm hại, quấy rối. Ông Phương cho biết: “Trong những năm vừa qua, chúng tôi đã thực hiện nhiều nỗ lực nhằm mang lại sự an toàn cho hành khách khi đi xe bus như tập huấn cho lái xe và phụ xe, sử dụng các poster, tờ rơi… Những hoạt động này đã thu được nhiều kết quả tích cực.

Chúng tôi cam kết phối hợp với các bên trong nỗ lực chấm dứt các hành vi quấy rối, xâm hại trên xe bus nói riêng và nơi công cộng nói chung. Chúng tôi cũng rất mong các bạn nữ, trẻ em gái hoặc bất cứ ai khi bị quấy rối hay chứng kiến những hành vi này hãy lên tiếng ngay lập tức để được hỗ trợ và giúp chúng tôi có thể kịp thời xử lý các vi phạm”.

NSƯT Xuân Bắc là khách mời đặc biệt trong chương trình

Là người đồng hành cùng chiến dịch "Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới", NSƯT Xuân Bắc nhấn mạnh: “Những con số thống kê mà tổ chức Plan International cung cấp cho chúng ta như một hồi chuông cảnh tỉnh. Chúng ta cần can thiệp và hành động ngay lập tức để giảm các tác động tiêu cực của vấn nạn này.

Các bạn sinh viên, thanh niên chính là thế hệ tương lai của đất nước hãy trang bị những kiến thức cũng như kỹ năng để tôn trọng người khác, bảo vệ chính bản thân và lên tiếng chống lại những hành động sai trái”.

Trước hiện tượng một bộ phận giới trẻ im lặng khi chứng kiến hành vi quấy rối, xâm hại em gái hay đổ lỗi cho nạn nhân, sợ liên lụy, vô cảm... bà Lê Quỳnh Lan khẳng định: “Chúng ta cần chấm dứt việc đổ lỗi cho nạn nhân trong bất cứ trường hợp, hoàn cảnh nào. Việc bạn ấy ăn mặc, trang điểm… ra sao không bao giờ là lời biện minh hợp lý cho hành vi quấy rối, xâm hại.

Bên cạnh đó, chúng ta cần dạy cho con, em mình ngay từ khi còn nhỏ về những kỹ năng tự bảo vệ bản thân. Các em hãy nói với cha mẹ, thầy cô… ngay khi gặp những việc khó chịu hay không thoải mái. Như vậy, khi lớn lên, các em sẽ là những nhân tố tích cực tạo nên sự thay đổi”.

Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới

Chương trình còn mang đến cho các bạn sinh viên những phần thi đố vui, ứng xử, tương tác với các diễn giả. Từ đó, các bạn được trang bị thêm những kiến thức, kĩ năng ứng xử để bảo vệ an toàn cho chính mình và những người xung quanh.

Cũng trong chương trình, Ban tổ chức đã giới thiệu cuộc thi “Phòng chống quấy rối - Chuẩn thanh niên thời đại mới”. Đây là cuộc thi làm phim ngắn dành cho các cá nhân, nhóm đang sinh sống, học tập và làm việc trên cả nước về hành vi quấy rối, xâm hại tình dục em gái, phụ nữ trên xe bus hoặc tại các địa điểm công cộng. Đồng thời, thông qua cuộc thi, Ban tổ chức mong muốn kêu gọi các thanh, thiếu niên lên tiếng và cùng hành động để lên án các hành vi bạo lực giới nơi công cộng và trên xe bus.

Hoàng Châu