Chương trình OCOP góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn

Cả nước có 4.469 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, trong giai đoạn 2018 - 2020, cả nước đã huy động được 22.845 tỷ đồng triển khai Chương trình OCOP.

Đến nay, cả nước có 59 tỉnh, thành phố tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP. Kết quả, đã có 4.469/6.210 (chiếm 72%) sản phẩm tham gia Chương trình được công nhận đạt 3 sao trở lên (vượt 1,86 lần so với mục tiêu giai đoạn 2018 - 2020 đặt ra). Hiện, Hội đồng OCOP quốc gia đang tổ chức đánh giá, phân hạng cho 43 sản phẩm OCOP tiềm năng 5 sao được các địa phương đăng ký.

Một số sản phẩm OCOP của tỉnh Đồng Tháp

Cùng với đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã phối hợp với các cơ quan trung ương và địa phương tổ chức một hội chợ quốc tế và 15 diễn đàn, hội chợ OCOP cấp vùng, cấp quốc gia để quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP. Các địa phương cũng đã tổ chức 66 hội chợ về sản phẩm OCOP với hơn 10.000 gian hàng; 142 trung tâm, điểm bán sản phẩm OCOP của 23 tỉnh được xây dựng và đưa vào hoạt động...

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã phát triển được 24 tổ chức tư vấn OCOP; ký kết chương trình phối hợp với 10 cơ quan, tổ chức Trung ương; Tổ chức các chương trình, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo cho sinh viên, thanh niên và phụ nữ; Hình thành nhiều mô hình khởi nghiệp sản phẩm OCOP hiệu quả ở các địa phương.

Nỗ lực đưa các sản phẩm OCOP chất lượng của Việt Nam ra với khu vực, Bộ NN&PTNT đã phối hợp với các đơn vị thúc đẩy mạng lưới kết nối quốc tế về sản phẩm OCOP (iOCOP), đề xuất sáng kiến “Phát triển sản phẩm ngành nghề nông thôn theo mô hình mỗi xã, làng một sản phẩm trong khối ASEAN” và được Hội nghị cấp cao ASEAN 2020 chấp thuận đưa vào thực hiện từ năm 2021.

Sản phẩm OCOP trà hoa vàng được trưng bày, giới thiệu bên ngoài hội nghị

Chương trình OCOP cũng đã góp phần đáng kể trong tạo việc làm cho lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, đặc biệt là phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số.

Điển hình như, các chủ thể OCOP của tỉnh Quảng Ninh đã tạo việc làm cho trên 3.800 lao động trực tiếp; Các chủ thể OCOP của tỉnh Hà Tĩnh tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 2.196 lao động... Tỷ lệ chủ thể OCOP là nữ chiếm 39%, cao hơn tỷ lệ nữ giữ vai trò điều hành các doanh nghiệp của Việt Nam (25%).

Sản phẩm OCOP đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm; có mẫu mã, bao bì đa dạng và thân thiện với môi trường, phù hợp yêu cầu của thị trường. Một số doanh nghiệp, tập đoàn siêu thị lớn đã đặt hàng, ưu tiên các sản phẩm OCOP để đưa vào hệ thống phân phối, hiện đang được tiêu thụ ổn định.

Đặc biệt, nhiều sản phẩm OCOP được đổi mới, sáng tạo để nâng cao chất lượng, đã tiếp cận thị trường xuất khẩu (như: Miến dong Tài Hoan của tỉnh Bắc Kạn, cà phê Bích Thao của tỉnh Sơn La, đường thốt nốt Palmania của tỉnh An Giang…), hướng đến làm quà tặng sang trọng và có giá trị cao.

Các sản phẩm OCOP sau khi được công nhận đã gia tăng giá trị, góp phần giúp các chủ thể tăng quy mô sản xuất và doanh thu

Nhờ đó, các sản phẩm OCOP sau khi được công nhận đã gia tăng giá trị, góp phần giúp các chủ thể tăng quy mô sản xuất và doanh thu. Kết quả đánh giá của các địa phương cho thấy 60,7% chủ thể OCOP đạt từ 3 sao trở lên có doanh thu tăng bình quân 17,6%/năm, giá bán các sản phẩm sau khi được chính thức công nhận OCOP tăng bình quân 12,2%. Đặc biệt, các sản phẩm đề nghị Trung ương đánh giá, phân hạng cấp quốc gia đều tăng trưởng về doanh thu từ 20 - 40%.

Hà Nội đẩy mạnh quảng bá sản phẩm OCOP gắn với du lịch làng nghề, du lịch nông thôn

Tham luận tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, dù bắt tay thực hiện Chương trình OCOP muộn hơn so với các tỉnh, thành phố khác song Hà Nội đã nỗ lực, cố gắng, quyết tâm rất cao và có nhiều cách làm sáng tạo.

Đến nay, Hà Nội đã đánh giá, phân hạng và quyết định công nhận được 1.054 sản phẩm, vượt kế hoạch thành phố giao, trong đó có 17 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Hà Nội đang tiếp tục nỗ lực để trở thành trung tâm của cả nước trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm OCOP.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền phát biểu tham luận tại Hội nghị

Để tiếp tục thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2021 - 2025, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền đề nghị Chính phủ ban hành chính sách đồng bộ thực hiện chương trình theo hướng hỗ trợ, đầu tư, nâng cấp chất lượng sản phẩm; Đồng thời, đề nghị Bộ Công Thương có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ các điểm giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP tại địa phương từ ngân sách Trung ương và địa phương.

UBND thành phố Hà Nội cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục phối hợp với thành phố tổ chức các sự kiện giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với văn hóa vùng miền tại các tuyến phố đi bộ của Hà Nội.

Hà Nội cũng lên kế hoạch xây dựng các điểm giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với du lịch làng nghề, du lịch nông thôn; Triển khai thực hiện Đề án xây dựng “Trung tâm thiết kế sáng tạo và giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với dịch vụ du lịch sinh thái của quốc gia tại Thủ đô Hà Nội”.

Phát triển Chương trình OCOP phù hợp với lợi thế của mỗi vùng miền

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh: Chương trình OCOP là nội dung, nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Nhìn lại những kết quả thực hiện chương trình 3 năm qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đánh giá, sản phẩm OCOP bước đầu đã khơi dậy tiềm năng, thế mạnh về sản vật, vùng nguyên liệu và lao động địa phương. Chương trình OCOP đã góp phần chuyển đổi sản xuất theo hướng tăng quy mô gắn với chuỗi giá trị, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa và đồng bào dân tộc thiểu số.

Bên cạnh kết quả đạt được, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng chỉ ra một số khó khăn trong thực hiện chương trình đó là: Một số địa phương vào cuộc còn chậm; Một số nơi còn chạy theo phong trào, chưa dựa vào đặc trưng, lợi thế của địa phương để phát triển sản phẩm; Nhiều sản phẩm mới chú ý đến mẫu mã, bao bì, chưa chú ý đến chất lượng; Công tác xúc tiến thương mại còn manh mún, nguồn vốn cho Chương trình OCOP còn khó khăn...

Lễ công bố hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP quốc gia

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đồng tình với giải pháp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dự thảo. Đồng thời nhấn mạnh, phát triển Chương trình OCOP phải trên cơ sở cung - cầu, gắn với điều kiện, tiềm năng, lợi thế của mỗi vùng miền để làm chứ không thực hiện theo phong trào.

Các địa phương cần chú trọng các loại hình kinh tế tham gia OCOP, trong đó hợp tác xã, doanh nghiệp phải là "đầu tàu" trong liên kết nông dân sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm. Chính phủ và các địa phương cũng sẽ xây dựng cơ chế, chính sách, hỗ trợ về vốn, đất đai, thuế, khoa học công nghệ để doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức, cá nhân... phát triển sản phẩm OCOP.

Tại hội nghị, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2018-2020; Tổ chức công bố hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP quốc gia trên website: http/ocopvietnam.gov.vn.

Khắc Nam