Dấu xưa làng Cựu

Với vị trí địa lý thuận lợi, làng Cựu, xã Vân Từ từng là nơi buôn bán, giao thương sầm uất. Ngày xưa, kiến trúc nhà ở làng Cựu đa phần là nhà thờ họ, nhà làm việc và nhà ở 3 gian 2 chái, mái ngói mũi hài cong vút, vách đất sét vững chắc.

Điểm nhấn là hệ thống cột gỗ lim chạm khắc tinh xảo, được lấy từ rừng lim ở địa phương. Ngoài ra còn có chùa làng cổ kính, đình làng trang nghiêm. Người dân làng chủ yếu sống bằng nghề nông, trồng lúa nước và làm vườn.

Cổng làng có kiến trúc cầu kì, bề thế... còn nguyên nét đẹp cổ kính

Dù đã trải qua hàng trăm năm, làng Cựu vẫn giữ được nét đẹp hoài cổ và tình yêu với truyền thống, song cũng không ngừng tiến lên với thời đại hiện đại. Những ngôi nhà cổ được bảo tồn và duy trì, thường kết hợp với các công trình kiến trúc mới mang phong cách truyền thống, tạo nên sự hòa quyện và độc đáo.

Gần 100 năm trước, những người thợ giàu có của làng thợ may "đệ nhất Hà Thành" - làng Cựu, thuộc xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội - đã xây dựng nên một ngôi làng mang nhiều nét kiến trúc Pháp.

Ngôi làng cổ kính, khiêm nhường nằm bên dòng sông Nhuệ này đã chứng kiến bao sự đổi thay của địa lý và lịch sử. Theo lời kể của các cụ cao niên trong làng, khu đất của làng Cựu trước đây chỉ đủ cho một số gia đình đến gây dựng, sinh sống.

Dần dần sau đó, những người tản cư đến bồi đắp vùng đất bãi ven sông Nhuệ để ở rồi an cư lạc nghiệp. Thời điểm đó tính đến nay cũng trên dưới 500 năm.

Một gian thờ họ mộc mạc, đơn sơ của làng

Đặt chân đến làng Cựu, cảm giác đầu tiên của không ít người là sự bình yên rất lạ kỳ bởi con đường chính của ngôi làng bé nhỏ vắng bóng người qua lại. Khung cảnh, không gian tĩnh mịch tạo nên nét đặc trưng của vùng quê Bắc Bộ bắt đầu hiện hữu ngay cổng làng với kiến trúc quyển thư tựa như một cuốn sách, dù mái vòm cong vút với đôi kỳ lân đắp nổi điểm các họa tiết trên cổng làng đã không còn giữ được nguyên vẹn nét đẹp cổ kính, rêu phong do mới được người dân địa phương sơn lại.

Chiếc cầu độc đáo bắc nối giữa hai hộ trong cùng một gia đình

Con đường được lát gạch năm xưa do bị xuống cấp nay được người dân địa phương cải tạo bằng chất liệu bê tông đã làm giảm đi sự mộc mạc của ngôi làng. Tuy nhiên, điểm nhấn ở đây là 50 ngôi nhà cổ với sự pha trộn giữa kiến trúc Việt cổ và kiến trúc hiện đại phương Tây kết hợp được xây dựng tường bao quanh nhà dày 60cm; thiết kế mái cong vòm dán ngói, các cột trụ và nhiều vị trí quanh công trình được trang trí bằng hình ảnh những loại cây, hoa, lá, quả để thể hiện cho bức tranh công trình thêm hấp dẫn.

Đường làng vắng vẻ, tĩnh lặng

Những hồi ức và nét đẹp của làng này, qua lời kể của nhiều cụ già nơi này là một minh chứng rõ ràng cho sự gắn kết của con người với quê hương và quá khứ. Chắc chắn, làng cựu xã Vân Từ sẽ tiếp tục tỏa sáng trong lòng Thủ đô, giữ vững những giá trị văn hóa và tinh thần của nó cộng đồng dân làng Cựu tiếp tục giữ và phát huy những giá trị truyền thống, từ việc nuôi dưỡng và giáo dục thế hệ trẻ đến việc duy trì những lễ hội truyền thống đầy ý nghĩa. Đồng thời, ngôi làng cũng mở lòng đón nhận sự phát triển và tiến bộ, mang đến sự tiện nghi và hiện đại cho cư dân.

Lớp rêu dày trên tường các ngôi nhà

Ngày nay, làng Cựu đã trở thành nét đẹp của thành phố Hà Nội, cuộc sống hiện đại đã ảnh hưởng nhiều đến cảnh quan làng xưa. Tuy nhiên, người dân nơi đây vẫn cố gắng bảo tồn những nét văn hóa truyền thống. Các ngôi nhà cổ được tu bổ, tôn tạo.

Hằng năm, lễ hội làng vẫn được tổ chức long trọng. Đình làng, chùa làng vẫn được giữ gìn là nơi thờ tự, sinh hoạt văn hóa tinh thần của người dân.

Bậc thềm đá của ngôi nhà cổ được xây dựng từ năm 1929