Thách thức an ninh trong việc vận chuyển vắc-xin ngừa Covid-19
Nguồn lợi nhuận khổng lồ
Trong những tháng tới, hàng tỷ liều vắc-xin ngừa virus SARS-CoV-2 gây bệnh viêm đường hô hấp cấp Covid-19 sẽ được vận bằng xe tải, máy bay, tàu thủy và đường sắt đến các bệnh viện, phòng khám và nhà thuốc trên khắp thế giới.
Theo Bloomberg, với số hàng hóa trị giá hàng chục tỷ USD, trong đó một số lô hàng riêng lẻ đã có giá trị lên tới 70 triệu USD thì những kẻ gian sẽ cố gắng đánh cắp lượng vắc-xin quý giá đó.
Đối với những hãng vận chuyển hàng hóa, việc triển khai phân phối vắc-xin Covid-19 đặt ra “thách thức an ninh lớn nhất trong suốt một thế hệ qua”, ông Thorsten Neumann, Giám đốc điều hành chi nhánh Châu Âu của Hiệp hội Bảo vệ Tài sản vận chuyển chia sẻ. Hiệp hội là một tổ chức đại diện cho các công ty chuyên vận chuyển hàng hóa quý giá.
Cảnh sát hộ tống chiếc xe chở vắc-xin của Pfizer/BioNTech ở Irxleben, Đức ngày 8/1 (Ảnh: AFP) |
Vào tháng 12 năm ngoái, Interpol (Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế) đã đưa ra cảnh báo màu cam với dự kiến trong thời gian tới sẽ gia tăng đáng kể các vụ cướp có vũ trang đối với các lô hàng vắc-xin ngừa Covid-19; Cùng với đó là hoạt động phá hoại của số đối tượng chống vắc-xin.
Đặc biệt, nếu thị trường chợ đen tăng lợi nhuận đối với các loại thuốc như thế thì càng thúc đẩy tội phạm thực hiện kế hoạch đánh cắp vắc-xin. Gần đây, trên một trang web đen, vắc-xin ngừa Covid-19 không rõ nguồn gốc và chất lượng được giao bán với giá 200 USD/liều.
Điều đó cũng thúc đẩy các công ty vận chuyển hàng hóa xây dựng phương án đặc biệt để chống lại hành vi trộm cắp của bọn tội phạm. Các phương pháp được sử dụng được ví như trong phim hành động Điệp viên 007 từ việc bổ sung các nhân viên an ninh có kinh nghiệm đến việc áp dụng các ứng dụng kỹ thuật số tối tân.
Không chỉ vắc-xin ngừa Covid-19, đại dịch đã gây ra sự gia tăng trong việc trộm cắp các mặt hàng có liên quan khác. Năm ngoái, hàng triệu chiếc khẩu trang đã bị đánh cắp từ một nhà kho hàng không ở Kenya; Hay lô găng tay y tế trị giá 1 triệu USD bị cướp từ một container ở Florida và gần 200 chiếc khẩu trang đến Colombia cũng “bị mất tích”. Ngay cả giấy vệ sinh cũng bị nhắm đến. Vào đỉnh điểm của cơn sốt mua hàng điên cuồng năm 2020, 130.000 cuộn giấy vệ sinh đã bị “lấy đi” ở Anh.
Trang bị như Điệp viên 007
Công ty vận tải Hà Lan H. Essers thường xuyên vận chuyển hàng hóa nhạy cảm như tiền mặt và đồ nghệ thuật có giá trị đã lựa chọn những tài xế có kinh nghiệm nhất từ đội ngũ nhân viên của mình để thực hiện nhiệm vụ. Những tài xé này sẽ đảm nhận việc vận chuyển 600 liều vắc-xin ngừa Covid-19 của Pfizer-BioNTech Covid-19 đến khắp các nước Châu Âu từ một cơ sở sản xuất ở Bỉ.
Nhân viên an ninh có vũ trang đứng gác trong quá trình giao vắc-xin Sinovac tại sân bay Santiago ở Chile (Ảnh: Getty) |
Mặc dù 250 tài xế được lựa chọn đều có thâm niên làm việc cho hãng H. Essers trung bình đến cả thập kỷ nhưng để tham gia vận chuyển vắc-xin, họ vẫn phải trải qua bài kiểm tra lý lịch nhân thân kỹ lưỡng. Các tài xế cũng được đào tạo thêm những kỹ năng để đối phó với bất kỳ cuộc tấn công cướp hàng nào.
Bên cạnh đó, những cánh cửa của chiếc xe vận chuyển còn được trang bị khóa kỹ thuật số, chỉ có thể mở thông qua điều khiển từ xa.
Ron Van Holland, Quản lý của H.Essers - người giám sát các biện pháp an ninh cho biết: “Về an ninh, các biện pháp vận chuyển vắc-xin thực sự ở cấp độ cao nhất. Mỗi chiếc xe tải như “một cái hầm di động””.
Robert Coyle giám sát việc vận chuyển các sản phẩm y tế cho công ty hậu cần khổng lồ Kuehne + Nagel có trụ sở tại Thụy Sĩ thì tiết lộ các xe tải vận chuyển vắc-xin của Moderna và Sinovac không được đánh dấu. Những lô vắc-xin này được để lẫn với hàng hóa khác nhằm tăng cường an ninh.
Những chiếc xe này sẽ được hộ tống bởi vệ sĩ có vũ trang kết hợp với công nghệ theo dõi tiên tiến giúp các nhân viên ngồi tại văn phòng có thể giám sát suốt ngày đêm.
Hãng H. Essers đã chọn những người lái xe có kinh nghiệm nhất để vận chuyển liều lượng vắc-xin Pfizer-BioNTech đến khắp Châu Âu từ một cơ sở sản xuất ở Bỉ (Ảnh:AP) |
“Nhân viên của chúng tôi sẽ giám sát mọi chuyến hàng và liên lạc với khách hàng nếu có bất kỳ vấn đề nào. Chúng tôi biết khi cửa xe bị mở, khi nào xe tải dừng lại hay xe tải nên dừng bao lâu để nghỉ ngơi… Nếu nó vượt quá thời gian cho phép thì chúng tôi sẽ cảnh báo tới tài xế và nhân viên an ninh”, ông Coyle nói.
Aircargo Transport GmbH, hãng vận tải của Đức chuyên vận chuyển hàng hóa có giá trị cao đã trang bị hàng chục xe tải Mercedes và Scania cho các chuyến hàng vắc-xin với giá mỗi chiếc lên đến 300.000 USD.
Các cửa xe đã được gắn thiết bị báo động phát ra cường độ âm thanh 90 decibel (tương đương với âm thanh của máy cắt cỏ hoặc máy thổi lá cây), nếu chúng bị cạy mở. Ngoài ra, xe còn có một nút bấm khẩn cấp trên bảng điều khiển để người lái cảnh báo về trụ sở bất kỳ nguy hiểm nào. Trong trường hợp xe bị cướp, công tắc khẩn cấp có thể tắt động cơ xe, khiến nó không thể di chuyển.
Các chuyến hàng sẽ được áp dụng biện pháp an ninh nâng cao trên đường vận chuyển, xe chỉ được phép dừng tại các địa điểm đã được phê duyệt trước. Riêng các đoàn xe chở vắc-xin trị giá từ 10 triệu USD sẽ được cảnh sát hộ tống.
Tất cả mọi chuyến hàng đều có một chiếc xe với hai vệ sĩ mặc thường phục đi theo sau để đề phòng kẻ cướp cố gắng nổ tung cửa sau và lấy cắp hàng hóa. “Đây là một thủ đoạn được các băng nhóm Đông Âu ưa chuộng và điều đó nghe giống như trong phim của James Bond vậy”, Horst Boedicker, một quản lý của Aircargo Transport GmbH, nói.
Bên trong xe tải, các thùng vắc-xin sẽ được gắn cảm biến không dây để truyền các thay đổi về nhiệt độ, ánh sáng và vị trí để theo dõi nếu bị đánh cắp cũng như để đảm bảo tính toàn vẹn của hệ thống làm mát cần thiết giữ cho vắc-xin không bị hỏng. Tuy nhiên, bất chấp những biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt, chỉ cần một bất cẩn nhỏ nhất cũng có thể làm hỏng cả quá trình.