Thu phí đọc báo điện tử - xu thế tất yếu?

“Bức tường phí”

Việc tính phí độc giả luôn được quan tâm khi báo in truyền thống đang sụt giảm doanh thu còn báo điện tử ngày càng khẳng định vị thế. Do đó, Paywall (tạm dịch là “Bức tường phí”) sẽ hiển thị để yêu cầu độc giả trả tiền hoặc đăng ký thuê bao khi muốn đọc các thông tin, bài viết đang được nhiều tờ báo lớn áp dụng.

Thông thường, độc giả sẽ được đọc một số ít tin bài miễn phí. Nếu muốn truy cập vào những bài có nội dung chuyên sâu, họ sẽ phải trả tiền.

Như trường hợp của Reuters, theo thông báo của hãng, phí đăng ký tài khoản tại Reuters.com là 34,99 USD/tháng. Reuters sẽ tạo điều kiện cho độc giả đọc miễn phí 5 tin bài song sau đó yêu cầu người dùng đăng ký tài khoản nếu họ muốn tiếp tục cập nhật thông tin trên Reuters.com. Reuters cho biết động thái này là “cuộc chuyển đổi kỹ thuật số lớn nhất trong một thập kỷ”.

New York Times là một trong những tờ báo thành công nhất trong việc thu phí tin tức từ độc giả (Ảnh: NYT)

Với một số tờ báo lớn như The New York Times, The Washington Post, tính năng đọc thử thậm chí không được cung cấp. Độc giả chỉ có thể đọc được trang chủ với các tựa đề nội dung. Muốn đọc nội dung đó, độc giả phải đăng nhập nếu là thuê bao hay đăng ký thành thuê bao.

Tuy nhiên, mô hình thu phí người đọc như thế không phải là mới. Trước đó, từ năm 1997, Wall Street Journal đã thử nghiệm hình thức kinh doanh thanh toán nội dung trực tuyến.

Với triết lý tin tức chất lượng cao không nên miễn phí, hàng loạt các tờ báo lớn khác như New York Times, Financial Times, The Economist… cũng đã bắt đầu mở dịch vụ thanh toán cho việc đọc trực tuyến sau đó.

Tháng 5/2018, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Reuters là hãng tin Bloomberg cũng đã triển khai việc tính phí đối với các thông tin của mình. Ngoài 10 bài báo và 30 phút bản tin phát trực tiếp trên Bloomberg TV miễn phí, người đọc sẽ phải trả ít nhất 34,99 USD/tháng nếu muốn tiếp tục sử dụng.

Tuy nhiên, New York Times mới là một trong những minh chứng về sự thành công của phương thức này. Theo thống kê, trong năm 2020, dịch vụ kỹ thuật số chính của New York Times, sản phẩm tin tức, đã đạt được 1,7 triệu người đăng ký, tăng 48% so với năm 2019. The New York Times đứng đầu thế giới với hơn 5 triệu đăng ký chỉ dành cho sản phẩm tin tức.

Các dịch vụ kỹ thuật số khác như ứng dụng “Nấu ăn” và “Trò chơi” đã đạt hơn 600.000 lượt đăng ký vào năm 2020, tăng 66%, với tổng số khoảng 1,6 triệu người dùng. Số lượng đăng ký còn lại khoảng 833.000 tài khoản dành cho báo in.

Quý IV/2020, doanh thu đăng ký kỹ thuật số là 167 triệu USD, tăng 37% so với những tháng cuối năm 2019. Trong năm, con số này là 598,3 triệu USD, tăng 30%. Tổng doanh thu đăng ký vào năm 2020 đã tăng 10%, lên 1,195 tỷ USD. Với sự tăng trưởng ấn tượng này, The New York Times đang hy vọng đạt được mục tiêu 10 triệu thuê bao online vào năm 2025.

Xu thế tất yếu

Thu phí trực tuyến có thể là xu thế tất yếu của báo điện tử khi các cách thức “kiếm view” truyền thống đang gặp khó khăn và bị phụ thuộc vào các ông lớn công nghệ. Đồng thời, các trang mạng xã hội ngày một vươn rộng và phát triển.

Reuters cũng sẽ chuẩn bị tính phí truy cập tin tức trên trang web của mình (Ảnh: Getty)

Trong báo cáo đầu tiên của Mạng lưới truyền thông toàn cầu (FIPP) về tình hình thu phí kỹ thuật số đăng tải vào tháng 6/2018, có gần 10 triệu người trả phí để đọc tin trên báo điện tử. Trong top 10 có New York Times, Wall Street Journal, Washington Post (Mỹ), Bild (Đức), Financial Times, Economist và Times of London (Anh), Aftonbladet (Thụy Điển). Đến tháng 11/2019, bản cập nhật của FIPP cho thấy con số này đã tăng gấp đôi lên hơn 20 triệu thuê bao.

Theo báo cáo thường niên của Viện Nghiên cứu báo chí Reuters (RISJ) về các xu hướng và dự báo báo chí, truyền thông và công nghệ năm 2020, có đến 50% các cơ quan báo chí online hàng đầu khẳng định thu phí sẽ là trọng tâm doanh thu chính của họ. Tuy nhiên, việc thực hiện mô hình này không hề dễ dàng. Việc chuyển từ miễn phí sang trả phí cũng sẽ dẫn đến giảm lượng độc giả nói chung.

Vì doanh thu từ trả phí tin tức không thể bù đắp cho khoản lỗ do bán báo, New York Times đã phải trì hoãn nhiều lần giữa việc đóng cửa và bắt đầu lại hoạt động kinh doanh tin tức trong giai đoạn đầu.

Đại diện Financial Times cho biết, từ năm 2001, độc giả muốn đọc báo trên FT.com phải tiến hành đăng ký và đóng một khoản phí nhỏ. Đến năm 2007, FT chính thức dựng “paywall”, chỉ cho phép độc giả đọc miễn phí một số lượng hạn chế bài viết trước khi đề nghị phải trả tiền thì mới được đọc tiếp.

Ban đầu tờ báo Anh cũng mất một lượng độc giả không nhỏ. Nhiều người phản ứng vì họ đã quen đọc tin miễn phí nhưng ban lãnh đạo báo xác định việc thu phí online chính là cách tốt nhất để giành lại khoản lợi nhuận mất đi do sụt giảm quảng cáo trên báo in. Kết quả đến năm 2012, lần đầu tiên số người đăng ký đọc online đã vượt qua số lượng phát hành của báo in.

Mảng thu phí tin tức từ độc giả của The Sun cũng gặp phải khó khăn và cuối cùng đã thông báo khôi phục việc đọc miễn phí nội dung trang web.

Vấn đề đặt ra là để thu được tiền từ độc giả thì mỗi tờ báo phải không ngừng đổi mới và chuyển động. Không những phải luôn nâng cao chất lượng các sản phẩm của mình, các tờ báo còn phải có bản sắc riêng thì mới có nguồn thu.

Theo ông Geir Engen, Giám đốc Hiệp hội kinh doanh truyền thông Nauy, một yếu tố quan trọng khác đối với các cơ quan báo chí tiến hành thu phí online là phải đáp ứng nhu cầu của độc giả trên mọi phương tiện. “Chúng ta phải tập trung vào thông tin giá trị và độc quyền trên bản điện tử, mọi lúc, mọi nơi và cho mọi thiết bị”, ông nói.

Phần lớn người dùng hiện nay tin rằng khi trả tiền thì họ sẽ thu được thông tin tốt hơn so với các nguồn miễn phí. Hơn một phần ba số người được hỏi cho biết họ thích một nhà báo cụ thể chính là lý do để họ trả phí.

Tuy nhiên, việc áp dụng mô hình thanh toán nào phụ thuộc vào đặc điểm của chính tờ báo. Hầu hết các nội dung thu hút người đọc trả tiền là các sản phẩm tin tức mang tính chuyên nghiệp và giá trị cao trong một lĩnh vực cụ thể. Sẽ khó tìm thấy nội dung miễn phí tương tự trên mạng, chẳng hạn như một số tin tức phân tích chuyên sâu về một lĩnh vực cụ thể nào đó.

Các doanh nghiệp người Mỹ gốc Á chịu thiệt hại lớn trong đại dịch TTTĐ -Theo một nghiên cứu mới đây, gần 90% các doanh nghiệp do người Mỹ gốc Á làm chủ bị thiệt hại doanh thu, một ...

Giới trẻ Hàn Quốc ngày càng sống phụ thuộc cha mẹ TTTĐ - Theo báo cáo mới đây của Cục Thống kê Hàn Quốc, hơn một nửa số người ở quốc gia này chưa kết hôn ...

Thế hệ Z ở Trung Quốc rắc rối với các khoản vay tín dụng trực tuyến TTTĐ - Ba mươi sáu triệu sinh viên đại học của Trung Quốc đang làm quen dần với cuộc sống không có các khoản vay ...

Báo chí thế giới đánh giá cao và kỳ vọng vào đội ngũ lãnh đạo mới của Việt Nam TTTĐ - Tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV, Việt Nam đã hoàn thành việc bầu 3 chức danh lãnh đạo chủ chốt ...