35 tuổi khởi nghiệp chưa phải là già
Ông Nguyễn Đức Tài – Chủ tịch Hội đồng quản trị Thế giới di động
35 tuổi mới đủ “chín”
Tại Diễn đàn Lãnh đạo trẻ Việt Nam 2016 (Vietnam Young Leaders Forum 2016) rất nhiều sinh viên và startup đặt câu hỏi: 35 tuổi khởi nghiệp có được coi là già không?.
Có mặt tại diễn đàn, ông Nguyễn Đức Tài khẳng định: “35 tuổi là con số đẹp để khởi nghiệp”. Theo ông, khởi nghiệp không nên ở độ tuổi quá trẻ nhưng cũng đừng quá già. Tuổi trẻ hăng hái nhưng rất dễ bộc phát, chủ quan và thất bại thì dễ nản chí, không tốt cho chuyện khởi nghiệp. Quá già thì rủi ro lớn lắm, không có cơ hội làm lại.
Ông Tài chia sẻ: “Trước năm 35 tuổi, tôi đang có việc ổn định, lương cao, có xe đưa đón. Khi mọi thứ đang yên ổn thì con người ta khó chấp nhận mạo hiểm để thay đổi. Tuy nhiên, nếu không chấp nhận mạo hiểm, có lẽ giờ tôi vẫn đang làm thuê cho một tập đoàn kinh tế nước ngoài nào đó. Vậy nên theo tôi, nếu ai đó khởi nghiệp trẻ quá nên tìm thêm cộng sự để bù lấp phần bản thân thiếu hụt”.
Có lẽ ông Tài nói đúng, bởi trên thực tế, rất nhiều doanh nhân nổi tiếng thế giới, ở cái tuổi 30 – 40, thậm chí là 50 vẫn chưa nghĩ đến việc khởi nghiệp. Chẳng hạn như: Ray Cook, nhà sáng lập chuỗi nhà hàng thức ăn nhanh Me Donanld’n vẫn còn bán cốc giấy và máy lắc sữa cho đến năm 52 tuổi. Còn nhà sáng lập hãng mỹ phẩm Mary Kay - Mary Kay Ash năm 45 tuổi vẫn bán sách và đồ trang trí nhà.
Chuyên gia tài chính Ser Oman 30 tuổi vẫn làm bồi bàn. Còn ở Viêt Nam, rất nhiều bạn trẻ khởi nghiệp trước tuổi 30, kết quả ngậm “trái đắng”. “Tôi khởi nghiệp năm 26 tuổi. Sau 2 năm kinh doanh, giờ tôi ôm một khoản nợ hơn 1 tỷ đồng. Bây giờ, tôi quay lại làm công ăn lương lấy tiền nuôi vợ con và trang trải lãi hàng tháng. Tuy nhiên, tôi vẫn ôm kế hoạch để quay lại khởi nghiệp khi đủ kinh nghiệm. Theo tôi, 35 tuổi mới đủ “chín” cho khởi nghiệp” – anh Nguyễn Huy Hùng (Cầu Giấy – Hà Nội), từng làm giám đốc một Cty cổ phần bất động sản chia sẻ.
Khởi nghiệp từ năm 25 tuổi, qua 4 lần thất bại, Nguyễn Gia Huy (quận Hai Bà Trưng – Hà Nội) có thời gian ôm cục nợ hàng tỷ đổng và phải làm công ăn lương để tích trữ tiền trả nợ. Nguyên nhân là do anh khởi nghiệp ở các tuổi quá trẻ, chưa có kinh nghiệm và thiếu nhiều thứ.
“Một trong những nhà đầu tư vốn mạo hiểm từng nói với tôi rằng: Anh ta không bao giờ có thể đầu tư vào một người lần đầu làm CEO bởi họ sẽ tạo ra quá nhiều sai lầm trên đường đi. Câu nói này khiến tôi nghĩ rằng, vị giác rủi ro rõ ràng có sự khác biệt giữa độ tuổi 45 và tuổi 29. Năng lượng của tôi ở tuổi 36 rõ ràng là ít hơn rất nhiều so với tuổi 23. Tuy nhiên, ở độ tuổi này tôi không còn đốt nến thức thâu đêm như trước. Đổi lại tôi được bù đắp bởi kinh nghiệm thực tế. Hiện tại, tôi hiểu và quản lý vật chất hiệu quả hơn ngày trước cũng như biết làm thế nào để đầu tư tốt nhất thời gian làm việc để nhận về nguồn lợi ích cao hơn khoản đầu tư đó” – Nguyễn Gia Huy chia sẻ.
Chính vì như thế, đừng lo lắng nếu bạn đã ngoài 40 tuổi mà vẫn muốn kinh doanh. “Thời gian đi làm trước đó, chắc chắn sẽ giúp bạn nhiều điều bổ ích cho việc khởi nghiệp sau này” – ông Tài khẳng định.
Thiếu kinh nghiệm, 90% là thất bại
Trên thực tế, không chỉ Hùng, Huy mà còn rất nhiều bạn trẻ khởi nghiệp ở tuổi quá trẻ và đã thất bại.
“23 tuổi tôi đã mở công ty và bây giờ chỉ làm ăn “cầm chừng, không phát triển được”. Khi khách hàng nói chuyện với một giám đốc trẻ măng, mặt búng ra sữa thì độ tin cậy không cao. Họ sẽ đặt dấu hỏi: Liệu ông giám đốc này có thiếu kinh nghiệm?. Hợp tác với họ, khả năng thành công được bao nhiêu?. Nhiều người còn băn khoăn, đặt câu hỏi: “Liệu kinh nghiệm có ảnh hưởng đến khởi nghiệp?. Tôi khẳng định chắc chắn rằng: Thiếu kinh nghiệm, 90% là thất bại” – Đào Văn Hùng, phường Mỹ Đình I, quận Nam Từ Liêm – Hà Nội) chia sẻ.
Theo nhận định của chuyên gia, dưới tuổi 30, các bạn trẻ có khát khao rất lớn nhưng tỷ lệ khởi nghiệp thành công khá thấp. Bởi vì, họ chưa có đủ vốn ban đầu và đặc biệt chưa tích lũy đủ năng lực, tổng hợp kiến thức, kỹ năng, thái độ và trải nghiệm. Doanh nhân trẻ thường rất lạc quan nhưng họ không có đủ kinh nghiệm để nhận ra những thay đổi bất ngờ sẽ cản đường họ. Trong khi đó niềm tin viển vông lại không giúp ai kinh doanh thành công. Thử nghiệm và tìm tòi để có những bước đi chắc chắn là thế mạnh của những doanh nhân từng trải. Còn với những doanh nhân 35 tuổi trở ra nhiều kinh nghiệm hơn sẽ dự đoán được điều gì đang đợi mình và những gì cần làm tiếp theo.
“Tôi 32 tuổi, đã khởi nghiệp được 2 năm. Hiện tại, mô hình khởi nghiệp của tôi đang bắt đầu vào guồng hoạt động và có nguồn thu ổn định. Tuy nhiên, lúc đầu thành công hay thất bại tôi không thể dự đoán được, vì vẫn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Song phần nào, tôi cảm thấy hài lòng vì ít nhất tôi đã không để ý tưởng ấp ủ mãi trong đầu. Khi tôi từ bỏ vị trí giám đốc nhân sự chạy theo đam mê để khởi nghiệp, nhiều người cho rằng: 37 tuổi đã muộn để làm giàu. Đúng là thực tế, với độ tuổi của tôi, hiện rất nhiều người đã thành đạt, có vị trí nhất định trong xã hội. Tôi thấy, khởi nghiệp ở tuổi 35 trở lên sẽ dễ thành công hơn” - Nguyễn Phương Lan, người đã từ bỏ vị trí Giám đốc ngân hàng để theo đuổi ước mơ đưa mô hình trồng rau sạch đến cho người tiêu dùng chia sẻ.
Với Phương Lan, dù mọi việc đang ở vạch xuất phát song cô thấy không hối tiếc bởi nếu không dám nghĩ, không dám làm và không dám chịu thất bại thì không nên start-up. Khởi nghiệp ở tuổi nào cũng không muộn, nhưng để thành công, 35 tuổi là con số đẹp để khởi nghiệp.