37 vụ kiện chống bán phá giá liên quan đến sắt thép
Đánh giá tổng quan về các biện pháp phòng vệ thương mại liên quan tới Việt Nam tại hội thảo “Xu hướng mới trong pháp luật và thực tiễn phòng vệ thương mại ở Hoa kỳ, cập nhật thông tin và khuyến nghị cho doanh nghiệp”, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (VCCI) cho biết, tính đến nay hàng hóa Việt Nam đã bị kiện ở 107 vụ liên quan đến phòng vệ thương mại do nước ngoài khởi xướng, trong đó có 78 vụ là kiện chống bán phá giá, 12 vụ kiện chống trợ cấp và 17 vụ kiện chống lẩn tránh thuế.
Toàn cảnh hội thảo
Trong số 17 vụ kiện chống lẩn tránh thuế có 16 vụ các nguyên đơn nghi ngờ là hàng hóa từ Trung Quốc (đang bị áp thuế chống bán phá giá cao) được hợp thức hóa qua các cơ sở tại Việt Nam để lẩn tránh thuế trước khi xuất đi. Nguyên đơn cho rằng hàng hóa sản xuất tại Việt Nam thực ra là sản xuất từ nước khác, đang bị đánh thuế cao hơn, hợp thức hóa qua Việt Nam để đi đến nước thứ ba nhằm lợi dụng nguồn gốc xuất xứ từ Việt Nam tránh thuế cao.
Có thể thấy rằng, số lượng các vụ điều tra áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại có xu hướng ngày càng tăng nhanh trong thời gian gần đây.
Ngoài các cuộc điều tra chống bán phá giá, Việt Nam đang có xu hướng trở thành mục tiêu của các cuộc điều tra lẩn tránh thuế chống bán phá giá do bị coi là nơi chuyển tải của hàng hóa Trung Quốc bị áp thuế.
Đây là một hình thức các nước nhập khẩu áp dụng nhằm tránh việc “chuyển tải” hàng hóa từ một nước sang nước khác với mục đích thay đổi xuất xứ để tránh bị áp thuế chống bán phá giá.
Bên cạnh đó, thực hiện các cam kết theo hiệp định thương mại, Việt Nam đã loại bỏ hàng rào phi quan thuế, giảm thuế nhập khẩu. Điều này đặt các doanh nghiệp, ngành hàng Việt Nam trước sự cạnh tranh khốc liệt của các hàng hoá nhập khẩu, trong đó có cả sự cạnh tranh không lành mạnh.
Một trong những công cụ bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp sản xuất trong nước trước áp lực cạnh tranh của hàng hoá nhập khẩu là sử dụng các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ.
Đưa ra khuyến nghị dành cho doanh nghiệp, bà Trang nhấn mạnh, ngay ở thời điểm hiện tại, các doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức để có những hiểu biết nhất định về quy trình kiện, về những thị trường mà mình đang xuất khẩu để có sự chuẩn bị trước về kiến thức, về hồ sơ, chứng từ sổ sách sao cho minh bạch đàng hoàng, rõ ràng và phù hợp để đến khi cần thì có thể chứng minh được dễ dàng hơn.