Bài 72: Giấc mơ mọi người Việt Nam đều có thể giỏi tiếng Anh
>> Thanh niên với vấn đề hội nhập - Khát vọng vươn xa
Bài 71: Cô gái “kỳ lạ” và giấc mơ nước Việt Nam sạch như Nhật Bản, Singapore
Văn Đinh Hồng Vũ, một cô gái Việt Nam nhỏ bé, đã bỏ việc tại một tập đoàn của Đan Mạch để khởi nghiệp bằng phần mềm ứng dụng giúp người học cải thiện kỹ năng phát âm tiếng Anh. Sản phẩm đã vượt qua hơn 1200 StartUp công nghệ trên thế giới để giành chiến thắng tại cuộc thi SXSWedu. Hơn tất cả, cô muốn được đóng góp trí tuệ và tâm huyết của mình cho cộng đồng để một ngày “mọi người Việt Nam học tiếng Anh và có nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống”.
Những lựa chọn… kinh ngạc
Vào đầu những năm 2000, khi việc “xuất ngoại” còn khá khó khăn với giới trẻ trong nước thì Văn Đinh Hồng Vũ (sinh năm 1983) đã liên tục được mời tham dự nhiều sự kiện lớn như Hội nghị Liên hiệp quốc (tại Úc), Diễn đàn Sinh viên kinh tế thế giới (tại Đức)... Bận rộn với vị trí “thủ lĩnh” Đoàn từ cấp III và đi làm khi còn là cô sinh viên năm nhất tại ĐH Ngoại thương TP HCM nhưng Vũ vẫn duy trì được thành tích học tập tốt, thông thạo cùng lúc ba ngoại ngữ (Anh, Nhật, Trung). Khát khao được đi, được vẫy vùng và tìm hiểu thế giới rộng lớn bên ngoài nhưng điều kiện gia đình không cho phép, Vũ chọn giải pháp tìm đến các hội thảo quốc tế để được hỗ trợ kinh phí.
Sau khi ra trường, Vũ trúng tuyển vào chương trình quản trị viên (MISE) tại Tập đoàn vận tải Maersk của Đan Mạch. Ngày hoàn thành chương trình MISE, Vũ “liều mình” nộp đơn ứng tuyển vào vị trí trợ lý tổng giám đốc của Maersk tại trụ sở chính ở Đan Mạch. Nhiều người đã sốc trước quyết định “liều lĩnh” này bởi vị trí đó trước giờ chỉ tuyển người Đan Mạch và chưa từng tuyển nữ. Vậy mà Vũ lại được nhận. Cô gái Việt nhỏ bé đã tạo ra tiền lệ chưa từng có ở tập đoàn doanh tiếng này.
Những tưởng Vũ sẽ hạnh phúc mà gắn bó lâu dài để tìm kiếm những cơ hội thăng tiến không ngừng ở đây nhưng làm ở Đan Mạch được ba năm, Vũ quyết định nộp đơn nghỉ việc. “Mọi thứ ở công ty lúc đó quá thuận lợi, tôi muốn tìm một hướng đi thử thách hơn để được trải nghiệm nhiều hơn nữa. Ở đây, dù cơ hội thăng tiến nhiều, dù sau này có thành công đến mức nào chăng nữa thì ngành vận tải không phải là đam mê thật của tôi” – một lời giải thích mà chỉ những ai biết về cô gái giỏi giang và nhiều khát vọng này mới có thể hiểu được.
Vậy là Vũ quyết định rời Maersk để theo học cao học hai chuyên ngành giáo dục và quản trị kinh doanh tại ĐH Stanford (Hoa Kỳ). Cũng chính vì niềm đam mê lớn dành cho giáo dục mà Vũ sau đó đã lại tiếp tục khiến nhiều người kinh ngạc khi một lần nữa quyết định rời bỏ một vị trí đáng mơ ước tại Booz - một trong những công ty tư vấn chiến lược hàng đầu thế giới - để khởi nghiệp.
Chinh phục giấc mơ
Trước khi đi du học cũng như đi làm việc tại nước ngoài, Văn Đinh Hồng Vũ luôn tự tin vào kỹ năng nói tiếng Anh. Lớn lên ở Nha Trang (Khánh Hòa), cô học tiếng Anh ở trường và với một gia sư. Giáo viên của cô đặc biệt chú trọng về ngữ pháp, vì vậy trước khi du học cao học, cô có nền tảng tiếng Anh tốt. Tuy nhiên, khi bắt đầu học MBA tại Đại học Stanford (Mỹ), cô nhận ra vấn đề phát âm tiếng Anh của mình gây cản trở nhiều. Cô gặp khó khăn trong giao tiếp với các giáo sư và bạn học. Điều này đã tác động tiêu cực đến cô.
Vũ chia sẻ: “Tôi cảm thấy như mình bị bỏ mặc”. Cô nhận ra không chỉ có mình như vậy. Sau khi nói chuyện với bạn bè, những người đang sống và làm việc tại nước ngoài, cô nhận thấy họ đều có chung một sự trở ngại bắt nguồn từ vấn đề phát âm. Tuy nhiên, thuê một gia sư riêng rất tốn kém, đặc biệt với những sinh viên toàn thời gian. Vì vậy, Vũ quyết định tìm một giải pháp tốt hơn. Từ câu chuyện cá nhân của mình và quan sát nhu cầu từ nhiều người nước ngoài xung quanh, Vũ đã cho ra mắt phần mềm ELSA vào tháng 3/2016 và sản phẩm đã chiến thắng ở cuộc thi SXSWedu.
Sự ra đời của phần mềm ELSA là cả một câu chuyện dài và đầy đam mê của Vũ. Dù không giỏi kỹ thuật khi học ở Đại học Stanford, nhưng Vũ rất quan tâm theo dõi những tin tức về sự phát triển trong ngành máy móc học (machine learning). Cô nghĩ rằng công nghệ này có thể giúp giải quyết vấn đề phát âm mặc dù tại thời điểm đó cô không thấy nhiều sự giao thoa giữa máy học và giáo dục ngôn ngữ. Sau khi khảo sát bạn bè, nhiều người cũng lớn lên và học tiếng Anh ở Việt Nam, Vũ nhận ra đây là một thị trường tiềm năng.
Vào tháng 3/2016, Vũ ra mắt ELSA trong SXSW và sản phẩm đã vượt qua hơn 1200 StartUp công nghệ trên thế giới để chiến thắng tại cuộc thi SXSWedu. ELSA là viết tắt English Language Speech Assistant, một ứng dụng di động có sử dụng AI để giúp người dùng cải thiện khả năng phát âm. Người dùng có thể truy cập vào các tùy chọn chương trình đào tạo dựa trên lợi ích của mình, chẳng hạn du lịch, học thuật... Sau đó, họ sẽ gặp một loạt từ và cụm từ vựng, các thuật toán trong ELSA sẽ phân tích cách phát âm của họ. Nếu ELSA phát hiện một phát âm sai, nó sẽ cho người sử dụng biết cách phát âm chuẩn của từ đó, cách đặt lưỡi và môi như thế nào để phát âm cho đúng.
Theo Vũ, điều này cần thiết để học tiếng Anh hiệu quả. Việc nghe giọng Mỹ là một bước đi tốt nhưng không đủ trừ khi bạn có một tai nghe tốt về ngôn ngữ. Điều này đặc biệt đúng với những người mà tiếng mẹ đẻ có âm ngữ không giống tiếng Anh.
Vũ cho biết, cô và đội ngũ ELSA đã đưa rất nhiều dữ liệu phát âm vào trong hệ thống. Họ cũng làm việc với những nhà trị liệu ngôn ngữ để xác định vấn đề quan trọng trong việc học tiếng Anh của các khu vực khác nhau trên thế giới. Giáo trình của ELSA không bao gồm các bài học về ghi nhớ ngữ pháp hay từ vựng bởi vì đã có các ứng dụng hiệu quả khác như Duolingo. Cô xem ELSA như công cụ cho người có trình độ trung bình sử dụng để cải thiện kỹ năng tiếng Anh của bản thân. Không dừng lại ở đó, một phiên bản cập nhật của ELSA đã ra mắt vào cuối năm 2016 cho phép người sử dụng khai báo ngôn ngữ mẹ đẻ và chương trình có thể thiết kế cho phù hợp với nhu cầu của họ.
Kể từ khi ra đời, phần mềm này liên tục hấp dẫn người dùng trên thế giới. Không chỉ được yêu thích ở Việt Nam, sản phẩm này còn thu hút người dùng từ Nhật Bản, Indonesia, Thái Lan, Trung Đông và châu Âu. Tuy nhiên hiện nay, Vũ tập trung ưu tiên giúp phát triển giáo dục tiếng Anh tại quê nhà. “Tôi muốn mọi người Việt Nam học tiếng Anh và có nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống”, cô chia sẻ.
Không chỉ dừng lại ở giấc mơ này, từ năm 2011 Vũ cùng một số người bạn thành lập quỹ học bổng VietSeed với sứ mệnh tiếp sức ước mơ đại học của các học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong nước. Tính đến thời điểm hiện tại, VietSeed đã trao hàng trăm suất học bổng. Ngoài học bổng tiền mặt, VietSeed còn tạo điều kiện để các em được tham gia các khóa học kỹ năng sống miễn phí hằng tháng…
(còn nữa)