Công nghệ - “chìa khóa vàng” cho cải cách, tinh gọn bộ máy

Thực tế cho thấy bộ máy hành chính Nhà nước và hệ thống chính trị vẫn tồn tại nhiều bất cập như cồng kềnh, chồng chéo chức năng, thủ tục hành chính rườm rà, gây lãng phí nguồn lực và giảm hiệu quả quản lý. Trong bối cảnh đó, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là chuyển đổi số, trở thành giải pháp tối ưu giúp tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu suất làm việc và cải thiện chất lượng dịch vụ công.

Giảm biên chế, phục vụ người dân tốt hơn

Chị Trần Thị Lan (một cán bộ công chức tại thành phố Hà Nội) chia sẻ: “Chuyển đổi số giúp giảm áp lực công việc cho cán bộ công chức như chúng tôi. Trước kia, các thủ tục đều phải xử lý bằng giấy tờ, mất nhiều thời gian tổng hợp. Giờ đây, nhờ hệ thống quản lý văn bản điện tử, mọi công việc được thực hiện nhanh gọn hơn. Tuy nhiên, vẫn cần đào tạo thêm để cán bộ có thể sử dụng thành thạo các phần mềm mới”.

Thay vì duy trì đội ngũ cán bộ hành chính đông đảo, công nghệ cho phép tự động hóa nhiều quy trình, giúp bộ máy hoạt động hiệu quả hơn với nhân sự ít hơn. Các phần mềm quản lý công việc, trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay thế con người trong nhiều khâu như tiếp nhận hồ sơ, xử lý dữ liệu, tổng hợp báo cáo, qua đó giảm tải công việc cho công chức, viên chức.

Hệ thống Cổng Dịch vụ công Quốc gia là một điển hình, khi cho phép người dân, doanh nghiệp thực hiện nhiều thủ tục như cấp giấy phép kinh doanh, đăng ký khai sinh, nộp thuế… chỉ bằng vài cú nhấp chuột. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn hạn chế tình trạng quan liêu, nhũng nhiễu.

Người dân chủ động thực hiện các bước cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian

Anh Nguyễn Văn Mạnh – một chủ doanh nghiệp tại Hà Nội chia sẻ: “Trước đây, mỗi lần đăng ký kinh doanh hay xin giấy phép, tôi phải mất cả tuần lễ, đi từ sở này sang sở khác. Bây giờ, chỉ cần vài thao tác trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, tôi có thể hoàn tất thủ tục ngay tại nhà. Nếu tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian, chi phí”.

Cũng rất tâm đắc với việc ứng dụng chuyển đổi số trong giải quyết thủ tục hành chính hiện nay, anh Lê Hoàng Nam (trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) bày tỏ: “Tôi thấy dịch vụ công trực tuyến rất tiện lợi. Đăng ký khai sinh cho con, làm thẻ căn cước gắn chip… tất cả đều có thể tra cứu và làm trực tuyến, không cần xếp hàng chờ đợi”.

Từ thực tế hiện nay cho thấy, một số địa phương đã áp dụng hệ thống quản lý văn bản và điều hành điện tử, giúp các cơ quan trao đổi văn bản nhanh chóng, hạn chế việc in ấn, tiết kiệm thời gian và chi phí. Điều này cũng giúp giảm bớt nhu cầu về nhân sự trong các phòng ban hành chính.

Công nghệ giúp xây dựng chính quyền điện tử, cho phép người dân thực hiện các thủ tục hành chính một cửa, trực tuyến thay vì phải đến cơ quan Nhà nước, chờ đợi và làm việc trực tiếp với cán bộ.

Minh bạch, giảm tiêu cực, chống tham nhũng

Một bộ máy cồng kềnh dễ dẫn đến hiện tượng “trên bảo dưới không nghe”, thủ tục rườm rà tạo điều kiện cho tham nhũng. Công nghệ số giúp mọi hoạt động được giám sát chặt chẽ, dữ liệu được lưu trữ minh bạch, giảm thiểu sự can thiệp chủ quan của con người.

Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là một ví dụ điển hình, giúp liên thông thông tin giữa các cơ quan hành chính, hạn chế tình trạng lạm dụng giấy tờ giả, cắt giảm các khâu trung gian không cần thiết. Các hệ thống phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo giúp lãnh đạo các cơ quan Nhà nước có được cái nhìn toàn diện hơn, từ đó đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác, phù hợp với thực tiễn.

Lực lượng đoàn viên, thanh niên hỗ trợ người dân chuyển đổi số trên điện thoại di động

Bạn trẻ Phạm Quỳnh Hoa (sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Tôi mong muốn chính quyền tiếp tục mở rộng các ứng dụng công nghệ vào các lĩnh vực như giáo dục, y tế, giao thông. Ví dụ như việc liên thông dữ liệu giữa bệnh viện và bảo hiểm y tế, người dân sẽ không cần phải mang quá nhiều giấy tờ khi đi khám bệnh. Ứng dụng công nghệ không chỉ giúp bộ máy Nhà nước tinh gọn mà còn nâng cao chất lượng phục vụ”.

Anh Đặng Quốc Duy (trú tại thành phố Hà Nội) bày tỏ: “Tôi thấy Chính phủ đang làm rất tốt trong việc số hóa các thủ tục hành chính nhưng vẫn còn một số bất cập, ví dụ như hệ thống đôi khi bị lỗi, truy cập khó khăn hoặc cần có tài khoản định danh mà nhiều người lớn tuổi không biết cách tạo. Nếu có thêm hướng dẫn cụ thể hơn, tôi nghĩ công nghệ sẽ giúp ích rất nhiều cho người dân”.

Những ý kiến này cho thấy hầu hết người dân đều ủng hộ việc ứng dụng công nghệ vào hành chính công. Nhiều người cho rằng, để thực sự tận dụng công nghệ trong việc tinh gọn bộ máy hành chính và hệ thống chính trị, cần có những giải pháp đồng bộ: Hoàn thiện khung pháp lý về chuyển đổi số; đầu tư mạnh vào hệ thống cơ sở dữ liệu, trung tâm dữ liệu quốc gia, bảo mật thông tin; đào tạo, nâng cao năng lực số cho cán bộ, công chức; tăng cường hợp tác công - tư trong phát triển công nghệ…

Muốn làm được điều đó, cần sự quyết tâm chính trị, đầu tư nghiêm túc và sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành. Nếu thực hiện tốt, công nghệ sẽ trở thành “cánh tay nối dài” của chính quyền, giúp xây dựng một nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển trong thời đại số.