Doanh nghiệp hàng không, du lịch “kiệt quệ” vì dịch Covid-19

Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa đưa ra những thông tin đáng báo động trong dự thảo báo cáo tình hình phát triển doanh nghiệp năm 2020 và 5 tháng đầu năm 2021 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên nhiều ngành nghề kinh doanh như: Hàng không, du lịch, nhà hàng, khách sạn, dệt may, logistics... đang đối mặt với rất nhiều khó khăn.

Trong đó, với ngành hàng không, nhu cầu vận tải ngành này giảm mạnh đến 34,5% - 65,9% so với năm 2019; doanh thu dịch vụ vận tải hàng không năm 2020 sụt giảm trung bình trên 61% so với 2019.

Đợt dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 3 trong giai đoạn cao điểm sát Tết vừa qua đã khiến doanh thu của ngành hàng không đã giảm khoảng 80% so với cùng kỳ năm 2020. Khả năng thanh toán của các doanh nghiệp cũng suy giảm và tiến tới sát giới hạn mất khả năng thanh toán.

Vietnam Airlines hiện đang đối mặt với rủi ro pháp lý. Ảnh: VNA.

Cùng với tình hình dịch bệnh diễn ra phức tạp, tâm lý khách hàng trên khắp thế giới bị thay đổi, dự báo hoạt động vận tải hàng không sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong năm 2021. Nếu như tình hình Covid-19 được kiềm chế, phải đến năm 2024 hoạt động của ngành hàng không mới có thể phục hồi như trước khi có dịch bệnh.

Theo báo cáo, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) có số lỗ của quý 1/2021 ở mức 4.800 tỷ đồng, dự kiến 6 tháng đầu năm có thể lên đến 10.000 tỷ đồng. Hiện tại số nợ phải trả quá hạn đạt tới 6.240 tỷ đồng và đang rơi vào trạng thái cực kỳ khó khăn, bên bờ vực phá sản trong khi các ngân hàng thương mại chưa nhìn thấy gói giải cứu 12.000 tỷ đồng của Chính phủ nên không cho Vietnam Airlines giải ngân tiếp hoặc không gia hạn hoặc cấp tiếp hạn mức tín dụng.

Với những chỉ số tài chính trên, Vietnam Airlines hiện đang đối mặt với rủi ro pháp lý với số nợ quá hạn quá cao và rủi ro trong việc không cân đối trả các khoản vay ngắn hạn đến hạn tại các ngân hàng.

Trong khi đó, với các hãng hàng không tư nhân như Bamboo Airlines và Vietjet Air, mặc dù trong năm 2020 đã cố gắng tối ưu hóa mọi hoạt động khai thác và duy trì được sản xuất kinh doanh thông qua việc chuyển nhượng các tài sản và các dự án đầu tư tài chính đã được tích lũy trong giai đoạn trước. Tuy nhiên, dự báo hoạt động sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong năm 2021 và đang dần hết nguồn lực về tài chính để hỗ trợ cho dịch vụ vận tải hàng không.

Đối với ngành du lịch, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định, đây là một trong những ngành chịu thiệt hại nặng nề nhất bởi Covid-19. Ngành du lịch vừa cố gượng dậy sau năm 2020 bị tác động Covid-19 cùng với thiên tai lịch sử miền Trung, đang kỳ vọng dịp nghỉ Tết Nguyên đán thì lại hứng chịu tác động của đợt bùng phát dịch mới.

Sự ảnh hưởng trên dẫn tới lượng khách đặt tour cho dịp nghỉ lễ Tết Dương lịch 2021 và Tết Âm lịch giảm hơn rất nhiều so với các năm. Các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ du lịch đang gặp khó khăn về tài chính do không có doanh thu và rơi vào tình trạng kiệt quệ.

Theo phản ánh của Hiệp hội du lịch Việt Nam (VITA), hiện có đến 90% doanh nghiệp không hoạt động, khoảng 10% doanh nghiệp hoạt động cầm chừng. Các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ làm dịch vụ đại lý tour, đại lý vé phần lớn cho nghỉ việc 100% lao động. Doanh nghiệp lữ hành quốc tế cho 60-90% nhân sự nghỉ việc không lương và đang cố gắng kích cầu du lịch nội địa để truy trì nhân sự chủ chốt.

Bên cạnh khó khăn dịch bệnh, việc quy định tiền ký quỹ 500 triệu/doanh nghiệp lữ hành quốc tế khiến doanh nghiệp bị đọng vốn. Trong tình cảnh khó khăn, khoảng 600 doanh nghiệp tạm rút giấy phép để lấy lại ký quỹ, cân đối tài chính.

Mặt khác, giá điện của các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lưu trú vẫn bị áp giá điện dịch vụ, chưa được tính theo giá điện sản xuất, dẫn đến chi phí duy trì cao. Các doanh nghiệp lữ hành quốc tế bị mất tiền đặt cọc cho các hãng hàng không quốc tế do hủy tour. Trong khi đó, các doanh nghiệp chưa nhận được hỗ trợ từ Nhà nước.