Ngày thơ Việt Nam tại Hoàng thành Thăng Long - một không gian mới cho thơ cất cánh

Hiện đại, thu hút với những ý tưởng mới

Trở lại sau 3 năm bị gián đoạn bởi đại dịch COVID-19 không thể tổ chức tập trung, Tết Nguyên tiêu - Rằm tháng Giêng năm Quý Mão 2023, Ngày thơ Việt Nam có nhiều sự kiện, cách làm mới hơn trước.

Không gian Ngày thơ Việt Nam lần thứ 21 tại Hoàng thành Thăng Long

Đúng như tên gọi “Nhịp điệu mới” với ước vọng, khi đất nước chúng ta đã vượt qua đại dịch thế kỷ, cuộc sống bình thường mới trở lại với nhịp điệu, khí thế và niềm tin mới cùng với sự phục hồi mọi mặt đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội, hướng tới một tương lai tràn đầy hy vọng về những điều tốt đẹp, Ngày thơ Việt Nam 2023 đã mở ra một không gian thơ mới, một trải nghiệm mới cùng một điểm hẹn mới cho người Hà Nội cũng như cả nước.

Dưới sự chủ trì của Hội Nhà văn Việt Nam và đồng tổ chức của Hoàng Thành Thăng Long, toàn bộ hoạt động của Ngày thơ được thiết kế và dàn dựng bởi ê-kíp sáng tạo gồm: Tổng đạo diễn - nhà thơ, đạo diễn Lê Quý Dương; Phụ trách mỹ thuật - họa sĩ Phạm Hà Hải, họa sĩ Lê Đình Nguyên.

Sau 18 năm tổ chức tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, lần đầu tiên Ngày thơ Việt Nam được diễn ra tại Hoàng Thành Thăng Long - Di tích quốc gia đặc biệt được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới. Không gian Ngày thơ gồm toàn bộ khu vực sân Đoan Môn của Hoàng Thành. Người yêu thơ được chào đón tại Cổng thơ - một thiết kế cách điệu của họa sĩ Phạm Hà Hải để bước vào Cõi thơ, Đường thơ, Quán thơ.

Song song với Đường thơ, phía phố Nguyễn Tri Phương, Đường sách với khoảng 40 ki-ốt dành cho các NXB, Công ty Văn hóa, phát hành sách công chúng tham quan và mua các tác phẩm văn học, các tuyển tập thi ca cổ điển và đương đại sẽ vừa góp phần phát triển văn hóa đọc, vừa giới thiệu được những tác phẩm mới đến công chúng, đặc biệt là thơ ca. Bên cạnh đó, sách và các tác phẩm văn học cũng góp phần làm không gian thơ, không gian của Hoàng Thành trở nên thấm đẫm văn hóa và tri thức hơn bao giờ hết.

Tại vị trí trung tâm, trước cửa Đoan Môn là sân khấu diện tích khoảng 350 m² sàn, trong đó có 100 m² sàn bằng kính, được gọi là Đàn thơ - nơi sẽ diễn ra Đêm thơ Nguyên tiêu. Từ trên tường thành có hai tấm pano lớn được thả xuống. Trên mỗi tấm pano chép bài thơ Thần của Lý Thường Kiệt và bài thơ Nguyên Tiêu của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, tại Hội trường lớn của Khu di tích Hoàng Thành Thăng Long Hội Nhà văn Việt Nam chủ trì Tọa đàm “Thơ hiện nay với hôm nay” với sự tham gia các nhà thơ nhiều thế hệ, thảo luận và làm rõ những vấn đề quan trọng của thi ca đương đại do. Trên hệ thống màn hình LED trước cổng Đoan Môn sẽ phần trình chiếu các phim tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp của các nhà thơ nổi tiếng đã góp phần xây dựng nên nền thi ca Việt Nam.

Điểm hẹn văn hóa mới cho Hà Nội

Sự kiện chính của Ngày thơ thay vì diễn ra vào buổi sáng, sẽ tổ chức vào đêm Rằm để tăng hiệu quả âm thanh, ánh sáng và tính sân khấu. 21 bài thơ/tác giả thơ xuất hiện trong chương trình, tương đương với con số Ngày thơ Việt Nam lần thứ 21. Công chúng được gặp lại hình ảnh của các nhà thơ nổi tiếng giai đoạn Thơ Mới đến thơ kháng chiến chống Pháp như: Nguyễn Đình Thi, Chế Lan Viên, Huy Cận, Xuân Diệu, Hoàng Cầm, Lê Đạt, Chính Hữu… qua giọng đọc của các nhà thơ từ kho tư liệu của Bảo tàng Văn học Việt Nam.

Phần đọc, trình diễn, diễn xướng thơ của các nhà thơ thế hệ chống Mỹ, thế hệ nhà thơ sau 1975 đến thời kỳ Đổi mới và cuối cùng là của các nhà thơ trẻ đưa khán giả qua một hành trình thơ đầy cảm xúc. Đan xen với đọc thơ, các nghệ sĩ nổi tiếng cũng trình diễn những ca khúc được phổ nhạc từ các bài thơ được công chúng yêu thích.

Như vậy, ngoài việc được tham quan vào ban ngày, thêm những tour đêm “Giải mã Hoàng Thành Thăng Long”, một lần nữa, với Ngày thơ Việt Nam lần thứ 21, dấu tích lâu đài thành quách Thăng Long xưa lại sáng đèn để người dân, người yêu thơ của Hà Nội, cả nước và nước ngoài đến chiêm ngưỡng, khám phá. Với không gian rộng lớn, thấm đẫm văn hóa truyền thống, Hoàng Thành Thăng Long sẽ mở ra một trải nghiệm mới cho người yêu thơ.

Nói như nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam: “Việc chuyển địa điểm tổ chức Ngày thơ từ Văn Miếu Quốc Tử Giám đến Hoàng Thành Thăng Long và những không gian khác trong cả nước vào những năm tiếp theo chỉ là một cách làm cho người yêu thơ ở nhiều nơi có cơ hội tham gia trực tiếp sự kiện thơ ca này”.

Ông cũng thông tin thêm: Hội nhà văn Việt Nam và Khu di tích lịch sử Hoàng Thành Thăng Long mở cửa tự do cho tất cả những người yêu thơ đến với thơ trong ngày Rằm tháng Giêng năm nay. Như vậy, Hà Nội, trung tâm của cả nước lại có thêm một không gian không thể bỏ qua đầu xuân, hứa hẹn sẽ trở thành thường niên với nhiều hoạt động hấp dẫn hơn, mới mẻ hơn để mỗi một tấc đất Hà Nội đều là những điểm hẹn văn hóa.

Sự kiện bắt đầu từ ngày 13 kéo dài đến hết ngày 15 tháng Giêng năm Quý Mão, bởi thế, không chỉ người yêu thơ, những người làm công tác văn hóa mà đông đảo người dân Hà Nội đã thông tin và rủ nhau đến thưởng thức không gian thơ. Chị Hồng Lam, một giảng viên Đại học tại Hà Nội cho biết: “Mấy năm không được đi Ngày thơ đã thấy thiếu vắng, nay Ngày thơ lại được tổ chức tại Hoàng Thành, thực sự là một trải nghiệm mới mẻ. Mình rủ các bạn trong nhóm đi từ ngày 14 âm lịch”.

Chị Võ Thúy (Long Biên, Hà Nội) thì tâm đắc: “Không gian rộng lớn của Hoàng Thành vừa đủ cho sự đông vui của một ngày hội nhưng lại không bị sự đông đúc làm cho nhộn nhạo. Thơ ca vẫn cần khoảng lặng và một chút đằm sâu để cảm nhận trong tâm hồn mỗi người. Tôi thực sự thích không gian này.

Hoàng Thành đã nhiều lần diễn ra các hội sách, vừa rồi là trải nghiệm “Cung đình ngày xuân” và rất nhiều hoạt động mang dấu ấn văn hóa truyền thống. Nay lại là một nơi để thơ cất cánh, tôi rất mong Ngày thơ thường niên được tổ chức ở đây để có thêm một nơi mà tất cả chúng ta nhớ về vào dịp đầu xuân năm mới”.