Văn hóa đọc - nét đẹp người Hà Nội
Nếp nhà, nếp người
Thăng Long - Hà Nội có bề dày ngàn năm văn hiến. Thành phố ẩn chứa trong mình những nét đẹp văn hóa được duy trì qua từng nếp nhà, nếp người. Đó là truyền thống hiếu học, ham mê đọc sách, khám phá những chân trời kiến thức.
Bởi không có một người nào muốn giỏi, nắm bắt được tri thức "túi khôn" của nhân loại mà không thông qua con đường học tập và đọc sách. Dù xã hội có hiện đại đến đâu, dù các phương tiện nghe nhìn có phát triển đến đâu thì đối với những người ham đọc, ham học vẫn có những phương pháp, cách thức để thu nhận kiến thức của mình dưới nhiều hình thức.
Tủ sách được duy trì trong các gia đình Hà Nội |
Chẳng hạn, hiện nay, sách nói cũng khá phổ biến và cung cấp thêm một kênh cho những người bận rộn, tranh thủ nghe sách khi làm việc nhà, thư giãn trước khi ngủ, tránh hại mắt khi phải nhìn quá lâu vào thiết bị điện tử. Chị Thu Lê (ở quận Hà Đông, Hà Nội) cho biết có một thời gian dài thị lực chị kém, chị rất buồn khi tưởng mình phải từ bỏ thói quen đọc sách hàng ngày. Vậy nên khi tìm được sách nói chị mừng rỡ "như bắt được vàng".
"Giống như chương trình "Đọc truyện đêm khuya", giống như có một người đọc sách hộ mình vậy. Vừa làm việc nhà, vừa đi bộ thể dục hoặc tranh thủ trước khi ngủ, nghe sách mình cảm thấy vừa thu nạp thêm được kiến thức vừa như có người trò chuyện cùng, rất thú vị", chị Lê tâm sự.
Dù vậy, sau khi chạy chữa, mắt chị đã phục hồi trở lại, chị vẫn ưu tiên quay trở về cách đọc truyền thống. Chị cho biết: "Cầm trực tiếp quyển sách, mở từng trang, mắt đọc, trí não tiếp nhận và suy nghĩ, cảm giác vẫn "thấm" hơn. Mình vẫn duy trì cả hai cách đọc sách bằng mắt và nghe bằng tai. Mỗi thứ có một sự thú vị riêng. Sách với mình như một người bạn không thể thiếu hàng ngày".
Thói quen đọc sách mọi lúc mọi nơi |
Với nhiều gia đình tại Hà Nội dù diện tích căn nhà khá khiêm tốn nhưng vẫn luôn giành trang trọng một góc cho chiếc tủ sách. Nơi đó không phải chỉ là một nơi để trưng bày mà là nơi ghé thăm thường xuyên. Chị Hoàng Oanh (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết cứ mỗi cuối tuần chị và các con lại cùng nhau dọn dẹp tủ sách.
"Tôi sẽ hỏi các con về những cuốn sách đọc được trong tuần, cùng bàn luận xem có điều gì hay, điều gì khác những cuốn mà cả nhà đã đọc trước đó. Rồi sau đó chúng tôi dọn những cuốn sách đã đọc, có thể là cất đi để đọc lại, cũng có thể sẽ mang quyên góp, tặng các bạn khác. Tuần nào nhà tôi cũng bổ sung thêm những cuốn sách mới vào giá sách. Chỉ mất khoảng 30 phút thôi nhưng đó là nếp sinh hoạt duy trì đều đặn nhiều năm nay và các con tôi rất thích điều này", chị Hoàng Oanh cho biết.
Với nhiều gia đình Hà Nội, tủ sách là nơi "phân chia thế hệ" và thể hiện truyền thống văn hóa trong gia đình rất rõ rệt. Hàng sách về nghiên cứu, văn học kinh điển thường sẽ là của ông bà, bố mẹ. Các phương pháp gìn giữ tổ ấm gia đình, dạy con tuổi dậy thì, dinh dưỡng, làm đẹp thường là của các bậc phụ huynh. Những tác phẩm văn học thiếu nhi, khám phá khoa học kì thú... sẽ là của các cháu nhỏ.
Các thế hệ cùng nhau đọc sách |
"Phân chia là thế nhưng đôi khi chính các con tôi cũng đọc sách nghiên cứu của ông bà và bản thân tôi cũng phải đọc sách thiếu nhi để biết các con đọc gì, nắm bắt được tâm lý, tình cảm của các con", anh Tuấn Linh (ở quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết.
Bồi đắp tâm hồn
"Không thể duy trì thói quen đọc sách, nề nếp đọc sách trong các gia đình nếu như ông bà, bố mẹ không nêu gương. Vì thế, mua sách bất cứ lúc nào có cơ hội và đặc biệt cuối tuần đi nhà sách đã thành thông lệ của nhà mình", chị Hồng Ánh (ở quận Hoàng Mai, Hà Nội) tâm sự. Thực tế cho thấy, vào những ngày cuối tuần, rất đông các gia đình Hà Nội, đặc biệt là gia đình trẻ tìm đến với các nhà sách, không gian đọc sách và mua sắm sách.
Sách - cây cầu nối đến tri thức |
Những địa điểm lý tưởng cho việc bồi đắp văn hóa đọc của người Thủ đô là Phố Sách Hà Nội, Nhà sách Tân Việt (Roal City), Nhà sách Kim Đồng (55C Quang Trung), phố Đinh Lễ... Đặc biệt, không gian phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm từ lâu đã thành một điểm hẹn, một nơi đọc sách, thư giãn lý tưởng với người Hà Nội.
Rất nhiều gia đình, nhiều bạn trẻ mua sách tại Đinh Lễ xong mang sách ra lòng đường ngồi đọc. Mặc kệ sự ồn ào náo nhiệt xung quanh kia, mặc kệ những hoạt động tưng bừng mang tính tập thể, đọc sách là chìm vào một thế giới riêng. Chính vì thế, không gian phố đi bộ càng trở thành một địa điểm lý tưởng để người Hà Nội trải qua những ngày nghỉ cuối tuần quý báu của mình.
Hồ Gươm cũng là nơi lý tưởng cho việc đọc |
Năm nay, Hội sách Hà Nội được tổ chức tại đây vào 3 ngày cuối tuần cho thấy thành phố mang tinh hoa hội tụ, tô thêm nét đẹp cho phố đi bộ nói riêng và văn hóa người Hà Nội nói chung. Năm nào cũng vậy, háo hức mong chờ Hội sách từ những kì tổ chức ở Công viên Thống Nhất, Hoàng thành Thăng Long, năm nay nhóm bạn của chị Hồng Lam (ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) lại ríu rít rủ nhau "đi Hội sách".
"Đi Hội sách giống như là một dịp hẹn hò, vừa thoải mái lựa chọn những cuốn sách mình yêu thích vừa có thể cùng bạn bè ngồi lại bên nhau, kể về những cuốn sách mình mua được, đọc được trong thời gian qua, tâm tình bao nhiêu chuyện đời. Mình nghĩ đó là một nét sinh hoạt văn hóa rất đáng tự hào của người Thủ đô", chị Hồng Lam tâm sự.
Hội sách - ngày hội để phát triển văn hóa đọc |
Bạn trẻ Hải Yến, sinh viên Đại học Hà Nội cũng chia sẻ rằng cuộc sống hiện nay có quá nhiều điều vội vã, gấp gáp. Ai nấy đều cắm mặt vào cái điện thoại, sống nhanh, cảm xúc nhanh, mọi thứ cứ trôi tuột đi rất nhanh, chẳng để lại điều gì. Nếu không thong thả chậm rãi đọc sách thì chẳng những kiến thức của mình ngày càng hạn hẹp mà tâm hồn cũng chai cứng, thô sần đi, không còn biết rung cảm nữa. Bởi thế, rất cần những Hội sách để thêm một dịp chúng ta được tăng cường văn hóa đọc.