Bài 26: “Sân chơi” quốc tế: Không có con đường tắt đi đến thành công

* Bài 25: Đào tạo nghề - Thay đổi để nâng cao hiệu quả

Chấp nhận dấn thân

Hầu hết các doanh nhân thành công không ít lần bày tỏ sự thán phục dành cho thế hệ trẻ ngày nay nhưng họ cũng không khỏi băn khoăn lo lắng. “Thế hệ trẻ ngày nay tràn đầy năng lượng, ham học hỏi và đặc biệt nhạy bén nắm bắt cái mới trong thời đại bùng nổ thông tin. Tuy nhiên, vì xu hướng chuộng bằng cấp, quen tiếp thu kiến thức theo cách thụ động mà giới trẻ ít chú trọng đến việc trau dồi kỹ năng mềm, thiếu khả năng tư duy độc lập cũng như kỹ năng vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề” – ông Phan Công Chính - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Giải pháp doanh nghiệp Toàn Cầu (GESO) nhận định.

Ở các nước tiên tiến, sinh viên được chú trọng phát huy năng lực ở các môn như hội họa, ca nhạc, viết lách... theo ông Chính đó mới là nền tảng giúp một đứa trẻ thành công trong công việc sau này thay vì đạt điểm cao hay học tốt những môn thiếu tính ứng dụng vào thực tiễn.

Thực tế, đã có rất nhiều sinh viên do được đào tạo bài bản nên có phần ảo tưởng về bản thân. Họ cho rằng, chỉ với những kiến thức tích lũy được trong nhà trường là đủ để tìm được một "chỗ đứng" tốt, vì vậy đã từ chối những công việc "thấp". “Nếu không làm tốt những việc nhỏ, không ai dám giao cho bạn những phần việc lớn hơn. Bởi vì, việc bắt đầu từ những công việc đơn giản trong quy trình làm việc sẽ giúp bạn thu được những kinh nghiệm quý giá cần thiết khi đảm nhận vai trò lãnh đạo sau này” – CEO Nguyễn Trường Đăng Khoa chia sẻ.

Rõ ràng, việc thiếu sự trải nghiệm là một thiệt thòi rất lớn khi bạn đi làm thuê hay mở công ty riêng. Để bù đắp sự thiếu hụt ấy, ông Nguyễn Tân Kỷ - Tổng giám đốc Vinacafé Biên Hòa khuyên giới trẻ nên cố gắng trau dồi thêm kỹ năng sống, bổ sung kiến thức văn hóa bên cạnh việc nắm vững kiến thức chuyên môn. Từ đó, sinh viên Việt Nam mới đủ sức cạnh tranh với bạn bè quốc tế trên thị trường lao động. Có rất nhiều cách để bù đắp sự thiếu hụt này, theo các doanh nhân, một trong số đó là chấp nhận dấn thân.

Khi còn là giảng viên ở trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) tôi đã từng thấy, có những thực tập sinh nước ngoài, tuổi đời còn rất trẻ chấp nhận bảo lưu 2 năm học để đến quốc gia khác thực tập lấy kinh nghiệm, sau đó quay về hoàn tất chương trình học. Họ cho rằng, đó là một trong những cách để có được kinh nghiệm trong khi vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường. Việc học hỏi từ những người đi trước và tiếp thu những góp ý chân thành của họ cũng là một cách giúp người trẻ có được kinh nghiệm mà không "cần" phải mắc sai lầm. Tuy nhiên, "nếu muốn thành công trong thời đại ngày nay, các bạn phải làm khác, nghĩ khác, chứ đừng bắt chước những người của thế hệ trước", ông Trần Duy Khiêm - Phó phòng Giải pháp kinh doanh Công ty Gemadept Logistics nói.

Hội tụ đủ các yếu tố

Ngoài việc làm khác, nghĩ khác người trẻ cần kiên trì, nhẫn nại và đừng nề hà những việc tưởng chừng như đơn giản nhất. Thành công là kết quả của sự khổ luyện, không phải do may mắn mà có và càng không đến từ những con đường tắt. Thậm chí, ngay đến những doanh nhân đã vươn tới đỉnh thành công vẫn không ngừng học hỏi mỗi ngày. Là một doanh nghiệp trong lĩnh vực đào tạo, đi nhiều, tiếp cận nhiều với các CEO, chuyên gia Hoàng Đình Trọng, Chủ tịch Hội đồng Quả trị Cty PDCA cho rằng, để khởi nghiệp thành công trong giai đoạn hội nhập, người trẻ cần hội tụ đủ các yếu tố: Có bản lĩnh, kỹ năng sống, trải nghiệm, có năng lực quản lý, hiểu biết về quản trị doanh nghiệp và có mạng lưới quan hệ cần thiết.

Tuy nhiên, có một thực tế là gần như không một sinh viên nào vừa tốt nghiệp đã tích lũy đầy đủ các yếu tố đó. Đó là lý do vì sao ông Trọng khuyên những bạn trẻ có ý định khởi nghiệp nên đi làm thuê trước.

"Thẳng thắn mà nói, khi đi làm thuê, sếp sẽ là người trả học phí cho những sai lầm của bạn. Tuy nhiên nên nhớ, dù làm việc gì và ở cương vị nào, bạn cũng nên nỗ lực hết mình để trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực đó" – ông Trọng chia sẻ.

Tự nhận mình là một tấm gương điển hình cho sự nỗ lực vượt khó, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc GESO Phan Công Chính kể, trong những ngày đầu làm việc, ông bị mọi người đánh giá là “toàn làm việc bao đồng” khi đảm nhận những công việc ngoài chuyên môn. "Nhờ những nhận xét đó mà tôi có cơ hội thử thách bản thân, học được những kỹ năng bổ ích, ví dụ như biết cách kêu gọi mọi người đồng lòng hoàn thành nhiệm vụ chung, mặc dù mình không phải sếp của họ", ông Chính tự hào nhìn lại quãng thời gian vất vả đã qua.

Cuộc sống, đằng sau mỗi thách thức luôn chứa đầy những trải nghiệm đáng giá mà chỉ khi thực sự bước chân vào bạn mới khám phá được. Ông Trần Khánh Tùng - Giảng viên tại KentCollege khuyên các sinh viên đừng vội tìm đến sự trợ giúp của mọi người, trước tiên hãy cho bản thân có cơ hội giải quyết khó khăn. Chỉ đến khi hết cách, bạn mới nên tìm đến sự giúp đỡ. "Điều quan trọng là hãy luôn nhìn mọi thứ bằng tư duy tích cực. Bởi vì, tư duy tích cực cũng là tiêu chí hàng đầu được các nhà quản lý dùng để đánh giá nhân viên. Theo các doanh nhân, hầu hết những nhân viên thành công đều có thái độ làm việc tích cực, có tinh thần trách nhiệm cao, không ngại khó, ngại khổ.

Để giúp thanh niên tự tin trong hội nhập, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan đã gợi ý 7 điểm, đó là: Hiểu biết, bản lĩnh, sáng tạo, chỉn chu, giữ chữ tín, tinh thần cộng đồng, thay đổi cách ứng xử.

(còn nữa)