Đắk Lắk: Tháo gỡ vướng mắc, giải phóng nguồn lực đất đai

Quang cảnh buổi làm việc (Ảnh daklak.gov)

Đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN&MT) do Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh làm trưởng đoàn, vừa có buổi làm việc với UBND tỉnh Đắk Lắk về công tác quản lý nhà nước lĩnh vực tài nguyên và môi trường trên địa bàn.

Vướng mắc về đất đai có nguồn gốc nông lâm trường

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị thông tin, thời gian qua, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường đã được tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh của địa phương.

Đối với công tác giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.

Về thực hiện công tác đo đạc lập bản đồ địa chính, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai và kiểm kê đất đai năm 2024, đến nay toàn tỉnh đã đo đạc lập bản đồ địa chính được 846.963ha.

Công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nhiều chuyển biến, tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng và trước thời hạn tăng, tỷ lệ giải quyết trễ hạn ngày càng giảm. Lũy kế đến nay, toàn tỉnh đã cấp được 1.021.128ha/1.042.739ha, đạt tỷ lệ 97,93% diện tích cần cấp...

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị thông tin về công tác quản lý nhà nước lĩnh vực tài nguyên và môi trường trên địa bàn (Ảnh daklak.gov)

Công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước, khoáng sán được đẩy mạnh và tăng cường, có nhiều chuyển biến tích cực; đã hoàn thành xây dựng phương án bảo vệ, thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản giai đoạn 2021-2030 tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Đắk Lắk thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 1747/QĐ-TTg ngày 30/12/2023...

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, UBND tỉnh Đắk Lắk đã nêu 18 vấn đề liên quan đến khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên và môi trường. Trong đó, vướng mắc nhiều nhất là quản lý đất đai có nguồn gốc nông lâm trường.

Ông Nguyễn Thiên Văn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk nêu thực tế: “Tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, xung đột về đất đai tại các dự án nông lâm nghiệp và các công ty nông lâm nghiệp trên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp.

Việc xử lý tình trạng tranh chấp, khiếu kiện đất đai và thu hồi đất lâm nghiệp bị lấn chiếm gặp nhiều khó khăn, chưa có giải pháp căn cơ để giải quyết dứt điểm”.

Thống kê tỉnh Đắk Lắk hiện có 44 công ty nông, lâm nghiệp sử dụng gần 250.000ha. Thực hiện quy định về sắp xếp, đổi mới có 37 công ty được giữ lại, 7 công ty phải giải thể. Tổng diện tích nông, lâm trường phải bàn giao về cho địa phương quản lý gần 162.000ha.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk Nguyễn Đình Trung phát biểu tại buổi làm việc (Ảnh: daklak.gov)

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, hệ thống cơ sở dữ liệu về lâm nghiệp chưa hoàn thiện, chưa đồng bộ với cơ sở dữ liệu về đất đai. Phần lớn diện tích đất có nguồn gốc nông lâm trường giao trả về địa phương hiện vẫn do UBND cấp xã quản lý, chưa có chủ quản lý thực sự, nhiều diện tích bị xâm canh, lấn chiếm.

Từ đó, gây khó khăn cho địa phương trong việc đưa đất đai vào sử dụng theo quy hoạch, kế hoạch. UBND tỉnh Đắk Lắk đã lập phương án tổng thể quản lý, sử dụng đất có nguồn gốc lâm nghiệp báo cáo Bộ TN&MT và các cơ quan Trung ương nhưng đến nay vẫn chưa được xem xét, chỉ đạo.

Ngoài ra, tình trạng tranh chấp, khiếu kiện, xung đột về đất đai có nguồn gốc nông lâm trường trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp; việc quản lý, sử dụng đất tại các nông lâm trường sau khi sắp xếp đổi mới chưa hiệu quả, chưa khai thác, phát huy hết tiềm năng, lợi thế về đất đai; các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh hiện chưa được đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật nên việc thu hút các dự án gặp nhiều khó khăn…

Đảm bảo hài hòa lợi ích người dân và doanh nghiệp

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, để đảm bảo hài hòa lợi ích người dân và doanh nghiệp, địa phương kiến nghị Bộ TN&MT quan tâm, xem xét, sớm có ý kiến về Phương án tổng thể quản lý, sử dụng đất trên địa bàn tỉnh, đồng thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND tỉnh Đắk Lắk trên cơ sở Phương án tổng thể đã lập, chỉ đạo UBND cấp huyện tiến hành lập Phương án sử dụng đất theo quy định; xem xét, bổ sung một số quy định về lập Phương án sử dụng đất chi tiết đối với diện tích các nông lâm trường bàn giao về địa phương quản lý tại Thông tư số 07/2015/TT-BTNMT ngày 26/2/2015.

Đồng thời, hướng dẫn, tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình triển khai thi công Dự án đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, đặc biệt là đối với các mỏ vật liệu xây dựng và bãi thải phục vụ dự án; tạo điều kiện để tỉnh Đắk Lắk phát huy các lợi thế về đất đai, phát triển năng lượng tái tạo…

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh phát biểu kết luận (Ảnh: daklak.gov)

Phát biểu tại buổi làm việc, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh ghi nhận những kết quả mà tỉnh Đắk Lắk đã đạt được thời gian qua trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực tài nguyên và môi trường.

Đồng thời, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị thời gian tới tỉnh Đắk Lắk tiếp tục quan tâm triển khai hiệu quả công tác quản lý đất đai, nhất là trong thời điểm Luật Đất đai (sửa đổi) mới được Quốc hội thông qua.

Trong đó, tỉnh sớm xây dựng bảng giá đất trên địa bàn, tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai gắn với cơ sở dữ liệu dân cư, tiến hành hiệu quả công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân, nhất là với các trường hợp không có tranh chấp, không vi phạm pháp luật về đất đai.

Để làm được điều này, trong công tác quản lý tài nguyên môi trường, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh lưu ý tỉnh Đắk Lắk cần chủ động, tích cực triển khai sớm xây dựng bảng giá đất, cơ sở dữ liệu đất đa để khi Luật có hiệu lực thì áp dụng được ngay.

Đồng thời, tỉnh Đắk Lắk phải chú ý đến giải quyết các tồn đọng mà Sở TN&MT có thể làm được ngay đó là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân ở ổn định, không tranh chấp, không vi phạm pháp luật.

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh trao tặng quà lưu niệm cho tỉnh Đắk Lắk

Ngoài ra, quan tâm đến công tác quản lý môi trường, tài nguyên nước và khoáng sản, đặc biệt là công tác phân loại rác thải tại nguồn, tăng cường ứng dụng công nghệ mới vào việc xử lý chất thải; sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn tài nguyên, năng lượng; vận hành, quản lý và sử dụng nguồn nước tiết kiệm.

Riêng đối với vấn đề "nóng" nhất là đất đai nông, lâm trường, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh yêu cầu tỉnh Đắk Lắk phải rà soát toàn bộ và phân loại để khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thì có thể xử lý được cơ bản nhiều diện tích.

Bộ trưởng đặc biệt nhấn mạnh về sự hài hoà lợi ích của người dân và doanh nghiệp trong vấn đề đất đai nông, lâm trường.

Ngọc Linh