Độc đáo triển lãm mỹ thuật "Họa - Thơ đi sứ" của tác giả 17 tuổi

Lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc

Trong di sản thơ chữ Hán của dân tộc ta, các tập thơ lấy đề tài từ lĩnh vực ngoại giao, mang tên "Hoa trình", "Sứ trình" (Đường đi sứ)... chiếm một số lượng đáng kể. Đó là loại thơ do chính các sứ thần sáng tác, phản ánh hoạt động quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước lâu dài của dân tộc ta.

Họa sỹ trẻ Phạm Nam Phương phát biểu tại lễ khai mạc triển lãm

Trên đường viễn xứ thực hiện nghiệm vụ với quốc gia, các phái đoàn sứ bộ Đại Việt đã chứng kiến tận mắt bao nhiêu cảnh sơn thuỷ kỳ thú, danh thắng hữu tình nhưng cũng chứng kiến bao nhiêu số phận, con người.

Tác phẩm của Nam Phương

Thơ đi sứ đa dạng về đề tài, cảm hứng và bút pháp nghệ thuật, góp phần làm cho nền văn học nước nhà thêm nhiều sắc màu, vì vậy có vai trò quan trọng đối với văn học dân tộc. Các nhà thơ như: Phạm Sư Mạnh, Lê Quý Đôn, Hồ Sĩ Đống, Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Vị, Nguyễn Du, Phan Huy Chú, Trịnh Hoài Đức… đều để lại những tác phẩm có giá trị.

Đông đảo khán giả đến thưởng thức triển lãm của Phạm Nam Phương

Do tiếp xúc với nhiều thể loại văn học và bị thu hút bởi những tầng ý nghĩa ẩn sâu trong thơ cổ điển Việt Nam trải dài nhiều năm trong lịch sử nên Phạm Nam Phương có niềm đam mê mãnh liệt với văn học.

Bên cạnh đó, nhận thấy "thi trung hữu họa" mà thơ của tiền nhân thì "ý tại ngôn ngoại", mênh mông lớp nghĩa nên mỗi ý tứ, lớp lang ấy cũng như một lớp màu, mảng màu mà cô họa sỹ nhỏ gửi gắm vào tác phẩm của mình.

Cùng với việc tìm hiểu nền văn hóa dân tộc, cảm nhận tình cảm của cha ông qua tuyển tập “Thơ đi sứ” do các tác giả Phạm Thiều, Đào Phương Bình thuộc Viện Nghiên cứu Hán Nôm (chủ biên), NXB Khoa học Xã hội xuất bản năm 1993, tác giả Phạm Nam Phương họa tranh, mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào hành trình giữ gìn và lan tỏa các giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc.

Cô gái trẻ này tỏ ra khá già dặn, trưởng thành khi không chỉ cảm nhận vẻ đẹp, ý nghĩa của các tác phẩm văn chương trên hành trình đi sứ của cha ông mà biến nó thành những nét vẽ đầy tinh tế. 50 bức tranh được Nam Phương thực hiện từ cuối năm lớp 10, đầu năm lớp 11, trong khoảng thời gian không dài nhưng đầy sự chỉn chu, cẩn thận và có hồn, toát lên phong cách nghệ thuật khá riêng biệt.

Các tác phẩm của Nam Phương chủ yếu thể hiện lại tâm sự của các sứ thần trước khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nỗi nhớ quê hương hay tâm trạng ngổn ngang trên hành trình viễn xứ. Hình ảnh người phụ nữ ở nhiều góc độ, nhiều tâm trạng xuất hiện phong phú trong các bức tranh được triển lãm lần này.

Nét bút chững chạc và chuyên nghiệp

Ít ai biết, Phạm Nam Phương mới chỉ học vẽ từ vài năm nay.

Họa sỹ Nguyễn Tuấn Sơn nhận xét về tác phẩm của Phạm Nam Phương

Họa sỹ Nguyễn Tuấn Sơn - người trực tiếp hướng dẫn Nam Phương theo đuổi đề tài này cho biết: “Thông qua các tác phẩm thơ ca của các nhân vật nổi tiếng, Nam Phương đã cảm thụ và họa lại bằng hình ảnh, cùng với đó bằng cảm thụ bằng ngôn ngữ hội họa (bố cục, nét vẽ, màu sắc) với nét bút chững chạc và chuyên nghiệp”.

Nhận xét thêm về các tác phẩm của Nam Phương, họa sỹ Nguyễn Tuấn Sơn cho biết: “Nam Phương vẽ với phong cách ấn tượng, những bức tranh lấy ý tưởng từ thiên nhiên, bố cục rất bài bản, có nghề. Sự khác biệt của Nam Phương là dám dấn thân vào một chủ đề khó ít người dám theo đuổi vì phải có kiến thức tích hợp giữa hội họa, lịch sử, văn chương”.

Còn theo họa sỹ Lê Hải Đức, Chủ tịch Quỹ Kim Long: “Xem tranh của Nam Phương, tôi rất vui vì thấy được tinh thần học hỏi nghiêm túc của em với hội họa, em đã chuyển tải được phần nào những trăn trở, suy tư của các bậc tiền nhân trên hành trình viễn xứ, thể hiện qua các nét vẽ mộc mạc của mình. Đặc biệt, hình ảnh những thân phụ nữ hiện ra trong tranh của Nam Phương như có được sự đồng cảm, vừa có gì đó khắc khoải nhưng cũng đầy cá tính”.

Triển lãm “Họa - Thơ đi sứ” diễn ra tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam từ ngày 21 đến hết 24/10/2023. Theo đại diện gia đình tác giả, toàn bộ số tiền bán tranh “Họa - Thơ đi sứ” trong và sau triển lãm của tác giả Nam Phương sẽ được dành cho hoạt động từ thiện, giúp đỡ 3 bạn trẻ khiếm thính có hoàn cảnh khó khăn.

Phạm Nam Phương trao số tiền thu được từ việc bán bức tranh đầu tiên tới các bạn khiếm thính

Chia sẻ tại lễ khai mạc triển lãm, Phạm Nam Phương cho biết lý do em đưa ra quyết định này là bởi em biết có rất nhiều bạn nhỏ đam mê hội họa nhưng vì điều kiện, hoàn cảnh không cho phép. Chính vì thế, em muốn góp một phần nhỏ vào việc hiện thực hóa giấc mơ của các bạn đồng trang lứa, để họ được thăng hoa, được sống hết mình với năng khiếu của mình.

Còn quá sớm để nói về việc có đi theo hội họa chuyên nghiệp không bởi trong đầu Phạm Nam Phương còn rất nhiều dự định nhưng cô gái trẻ cũng cho biết khi lễ khai mạc triển lãm vừa bắt đầu thì em đã ấp ủ ý tưởng về triển lãm thứ hai của mình về chủ đề lịch sử Việt Nam trung đại. Chắc chắn, đó vẫn sẽ là một đề tài độc đáo mà Nam Phương sẽ sớm trở lại với người yêu nghệ thuật.