Người cao tuổi Hà Nội không đứng ngoài cuộc cách mạng chuyển đổi số

Khi người cao tuổi trở thành “học viên số”

Tại lễ phát động thí điểm mô hình “Bình dân học vụ số” ở phường Tương Mai, bà Đào Thị Thu Hằng, Chủ tịch UBND phường nhấn mạnh: “Người cao tuổi chiếm tỷ lệ lớn trong dân cư, chính họ là những công dân số đặc biệt. Chúng tôi mong muốn mỗi bác, mỗi cụ khi được hướng dẫn sẽ tự tin hơn khi tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, rồi từ đó lan tỏa tinh thần ấy cho con cháu”.

Ông Nguyễn Hùng, Chi hội trưởng Cựu chiến binh 1 vui vẻ chia sẻ kiến thức công nghệ tại buổi phát động

Tham gia lớp học hôm ấy, bác Nguyễn Hùng, Chi hội trưởng Cựu chiến binh 1, phường Tương Mai - năm nay đã ngoài 70, chia sẻ: “Chi hội tôi có 90 hội viên, nhiều người chưa có điện thoại thông minh. Tôi thì được con mua cho một chiếc máy, cố gắng tập làm quen. Tôi luôn nghĩ, là cựu chiến binh, từng vào sinh ra tử, nay trong thời bình càng phải thích nghi, càng phải làm gương cho con cháu. Tham gia chuyển đổi số cũng là một cách tiếp tục cống hiến”.

Không đứng ngoài phong trào “Bình dân học vụ số”, ông Nguyễn Văn Huy, Bí thư Chi bộ Tổ dân phố 20, 21, 22 phường Lĩnh Nam còn cho rằng, chiến dịch là cơ hội vàng để tổ dân phố xây dựng một cộng đồng văn minh, hiện đại.

Ông Huy cho biết, 3 tổ dân phố có trên 500 người cao tuổi, ngoài việc hướng dẫn cài VNeID, thực hiện dịch vụ công trực tuyến, các tổ còn vận động người cao tuổi mua điện thoại thông minh, kết nối internet. Đối với những người hoàn cảnh khó khăn, thì tổ sẽ cố gắng thuyết phục người thân, con cháu mua điện thoại thông minh và hỗ trợ thêm để “không ai bị bỏ lại phía sau” trong chiến dịch này.

Cầu nối lan tỏa tinh thần đoàn kết

Liên quan đến chuyển đổi số và vai trò của người cao tuổi trong “chiến dịch” này, theo ông Nguyễn Thế Toàn, Chủ tịch Hội Người cao tuổi thành phố Hà Nội, Đề án “Người cao tuổi tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm” (Quyết định số 379/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) không chỉ là một chính sách an sinh xã hội mà còn là một chiến lược phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Mục tiêu tổng quát của đề án là nâng cao nhận thức, phát huy tiềm năng, vị thế, uy tín và kinh nghiệm của người cao tuổi. Điều này đã định hình lại vị thế của người cao tuổi từ đối tượng thụ hưởng thành một trong những lực lượng nòng cốt, chủ động tham gia đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Với số lượng người cao tuổi đông đảo và trình độ cao (chiếm 16,08% dân số thành phố), việc triển khai đề án tại Hà Nội mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây vừa là nhiệm vụ vừa là cơ hội để phát huy mạnh mẽ vai trò của người cao tuổi Thủ đô, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Người cao tuổi Hà Nội khẳng định vị trí trong cuộc các mạng chuyển đổi số với nhiều hoạt động thiết thực

Để Đề án “Người cao tuổi tham gia đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khởi nghiệp và tạo việc làm” thực sự đi vào chiều sâu và mang lại hiệu quả bền vững, tại hội thảo các đại biểu đã đưa ra nhiều kiến nghị và đề xuất mang tính đột phá, tập trung giải quyết những thách thức thực tế.

Ông Nguyễn Thế Toàn cho rằng dù Thủ đô có hạ tầng công nghệ vượt trội và nguồn nhân lực người cao tuổi chất lượng cao nhưng vẫn tồn tại khoảng cách số do tâm lý e ngại và thiếu các chương trình đào tạo chuyên biệt.

Để khắc phục tồn tại, ông Toàn đề xuất một loạt giải pháp mạnh mẽ, đáng chú ý nhất là việc xây dựng các “cẩm nang số” dễ hiểu. Các chương trình này cần phải miễn phí hoặc chi phí thấp, với nội dung đơn giản, tập trung vào những kỹ năng thiết yếu như sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt và đặc biệt là kỹ năng phòng, chống lừa đảo trên không gian mạng - một vấn đề nhức nhối hiện nay.

Đồng thời, cần phát triển hạ tầng hỗ trợ bằng cách thiết lập các Trung tâm hỗ trợ kỹ thuật số cộng đồng và hỗ trợ trang bị thiết bị số cho người cao tuổi. Ông Toàn cũng kiến nghị chính sách tín dụng vi mô với lãi suất ưu đãi, thủ tục đơn giản dành cho người cao tuổi có ý tưởng khởi nghiệp.

Bà Trần Thị Thu Hường, Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Người cao tuổi TP Hà Nội

Bà Trần Thị Thu Hường, Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Người cao tuổi TP Hà Nội cho biết, hiện toàn thành phố có gần 1,4 triệu người cao tuổi, chiếm hơn 16% dân số. Đây là lực lượng rất quan trọng trong tiến trình xây dựng công dân số.

“Người cao tuổi Thủ đô có nhu cầu chính đáng được tham gia, được khẳng định vai trò trong xã hội số. Hội Người cao tuổi thành phố sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền, đoàn thể cơ sở để xây dựng nhiều điểm ‘bình dân học vụ số’, nơi các cụ vừa học kỹ năng công nghệ, vừa chia sẻ lối sống xanh, tiết kiệm, thân thiện môi trường. Chính sự đồng hành ấy mới giúp chuyển đổi số trở nên bền vững và giàu tính nhân văn”, bà Hường nhấn mạnh.

Trước đó, người cao tuổi ở Tây Hồ đã khẳng định việc tiên phong, gương mẫu chuyển đổi số khi coi đây là một trong những nội dung quan trọng khi thực hiện mô hình câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau.

Không chỉ dừng ở chuyện “cầm tay chỉ việc”, chiến dịch 45 ngày đêm hỗ trợ chuyển đổi số ở các phường còn trở thành cầu nối gắn kết cộng đồng. Cán bộ mặt trận, bí thư chi bộ, tổ trưởng dân phố và đoàn viên thanh niên cùng chung tay. Mỗi dịp “Chủ nhật xanh”, ngoài dọn dẹp vệ sinh, bà con còn được hướng dẫn cài ứng dụng, thực hành thủ tục trực tuyến. Tinh thần đoàn kết, không phân biệt tuổi tác, lan tỏa khắp từng tổ dân phố.

Thực tiễn đời sống là minh chứng rõ ràng

Bạn Mạc Huyền Linh, Phó Bí thư khu 17, phường Tương Mai, một trong những người trực tiếp hướng dẫn tại lớp “bình dân học vụ số”, chia sẻ: “Ban đầu nhiều cụ chỉ định nhờ con cháu làm hộ, nhưng khi thấy mình thao tác được thì họ thích lắm. Có cụ còn bảo ‘giờ tôi cũng thành công dân số rồi đấy’. Sự thay đổi ấy là minh chứng rõ nhất cho hiệu quả của chiến dịch”.

Bạn Nguyễn Trà My, sinh viên năm 4 Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam kể: “Với riêng cảm nhận của em, lúc đầu, các bác ngại lắm. Khi bọn em chỉ cách xem giá nông sản, tra cứu tin tức, gửi ảnh vườn rau cho con cháu ở xa… thì các bác hào hứng hẳn, còn dặn hôm nào rảnh lại qua hướng dẫn thêm”.

Bạn Nguyễn Trà My cùng các cô bác, anh chị trong một buổi hoạt động của tổ chuyển đổi số cộng đồng ở phường Lĩnh Nam

Những hình ảnh ấy cũng khẳng định, chuyển đổi số không còn là câu chuyện của máy móc hay phần mềm khô khan, mà là câu chuyện của tình người, của sự sẻ chia trong cộng đồng. Khi cụ già ngoài bảy mươi kiên nhẫn học cách nộp hồ sơ trực tuyến, khi bác cựu chiến binh hóm hỉnh khoe “lần đầu tôi gửi ảnh qua Zalo thành công”, thì đó chính là “hơi thở đời sống” trong công cuộc số hóa hôm nay.

Người cao tuổi Hà Nội đang từng bước tự tin bước vào không gian số. Họ không chỉ học để phục vụ bản thân, mà còn trở thành tấm gương, điểm tựa tinh thần cho con cháu. Với sự đồng hành của chính quyền, đoàn thể và cộng đồng, phong trào chuyển đổi số từ cơ sở sẽ tiếp tục lan tỏa, để mỗi người dân - dù tuổi cao hay trẻ nhỏ - đều trở thành một “công dân số” đúng nghĩa. Và khi ấy, Thủ đô Hà Nội không chỉ hiện đại trên nền tảng công nghệ, mà còn giàu tính nhân văn từ chính sự gắn kết cộng đồng.

Hoa Thành