Tag

Nông nghiệp tuần hoàn: Hướng đi bền vững mang lại giá trị kinh tế cao

Kinh tế 11/12/2022 09:34
aa
TTTĐ - Nông nghiệp tuần hoàn là quá trình sản xuất theo chu trình khép kín thông qua việc áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, công nghệ sinh học, công nghệ hóa lý. Các chất thải, phế phụ phẩm sẽ được tái chế, quay lại làm nguyên liệu đầu vào cho quá trình nuôi trồng, chế biến nông, lâm, thủy sản, tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, giảm ô nhiễm môi trường, bảo vệ sinh thái và sức khỏe con người.
Hướng phát triển bền vững của “nhà nông” Phát triển nông nghiệp xanh giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ để thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững Mã số vùng trồng – Tấm vé thông hành giúp nông sản Việt Nam xuất khẩu thuận lợi

Xu hướng mới của ngành nông nghiệp

Tại Việt Nam, ước tính tổng lượng phụ phẩm trong nông nghiệp là gần 160 triệu tấn. Trong đó, hơn một nửa là phụ phẩm sau thu hoạch từ cây trồng, từ quá trình chế biến nông sản của ngành trồng trọt; Gần 40% là chất thải gia súc, gia cầm từ ngành chăn nuôi, còn lại là phụ phẩm từ ngành lâm nghiệp và thủy sản. Nếu chúng ta biết tận dụng và xử lý chế biến tốt nguồn phụ phẩm thành nguồn tài nguyên trong nông nghiệp tuần hoàn, đây có thể trở thành ngành hàng mang lại giá trị kinh tế cao.

Nhận thấy mô hình kinh tế tuần hoàn đặc biệt quan trọng và cần thiết đối với lĩnh vực sản xuất nông nghiệp bền vững, trong thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai nhiều mô hình chăn nuôi, trồng trọt và thủy sản theo hướng bền vững, ứng dụng công nghệ cao, an toàn sinh học, trong đó có nông nghiệp tuần hoàn.

Điển hình như các mô hình nuôi cá - lúa, lúa - tôm, ốc, cua hoặc chăn nuôi kết hợp trồng cây ăn quả ở nhiều tỉnh phía Bắc đã khẳng định hiệu quả. Hay các mô hình, giải pháp hướng tới sản xuất nông nghiệp theo tiêu chí tuần hoàn bền vững được triển khai ở Đồng bằng sông Cửu Long như: Áp dụng quy trình sản xuất lúa "3 giảm, 3 tăng", "1 phải, 5 giảm" trong sản xuất lúa; Quản lý dịch hại tổng hợp IPM trên cây trồng.

Nông nghiệp tuần hoàn: Hướng đi bền vững mang lại giá trị kinh tế cao
Người dân sử dụng phụ phẩm nông nghiệp để ủ phân hữu cơ

Tại các mô hình này, ước tính toàn bộ thân cây ngô, phần lớn lượng rơm và 1/3 số phụ phẩm trên cây lâu năm và phụ phẩm rau được tận dụng để tái sử dụng để làm thức ăn chăn nuôi, làm nấm, ủ phân hữu cơ, ủ gốc giữ ẩm…, ngoài ra, một phần cỏ dại cũng được tái sử dụng cho các hoạt động nông nghiệp khác, qua đó giúp gia tăng hiệu quả kinh tế.

Từ thành công tại các mô hình đã triển khai, ngành nông nghiệp và các địa phương đang tăng cường hướng dẫn, khuyến khích nông dân áp dụng một số quy trình cụ thể vào sản xuất như: Sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học. Đồng thời, tận dụng rác thải hữu cơ trong sinh hoạt để ủ thành phân hữu cơ; Ứng dụng công nghệ vận hành hệ thống tưới nước và phân bón nhỏ giọt tự động trên các loại cây trồng, mô hình công nghệ cao để chuyển đổi sản xuất theo hướng tuần hoàn.

Thúc đẩy sử dụng hiệu quả phế, phụ phẩm nông nghiệp

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam, hiện nay có nhiều mô hình rất hay áp dụng nguyên lý kinh tế tuần hoàn gắn với tăng trưởng xanh, sử dụng phụ phẩm trong nông, lâm, thủy sản là nguồn tài nguyên tái tạo. Hiện một số hợp tác xã và hộ nông dân đã xử lý rơm rạ tại đồng ruộng bằng chế phẩm sinh học để dùng làm phân bón thay vì mua phân NPK.

Thị trường thu gom, đóng gói, vận chuyển, buôn bán rơm lúa ở vùng đồng bằng sông Cửu Long ngày càng phát triển. Vụ đông xuân năm 2021, giá bán rơm khoảng 55.000-75.000 đồng/1.000m2 ruộng, tương đương 400 đồng/kg. Như vậy, ngoài thu lúa thì sau khi gặt xong có thể thu thêm khoảng 500 nghìn đồng/ha rơm nếu đem bán. Phụ phẩm nông nghiệp được chế biến thành thức ăn gia súc dạng viên, xuất khẩu mang lại giá trị rất cao (khoảng 1-5 USD/kg).

Với lĩnh vực thủy sản, một số doanh nghiệp đã chế biến phụ phẩm thành mặt hàng có giá trị cao. Điển hình như Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn ở tỉnh Đồng Tháp, Công ty Cổ phần Việt Nam Food (VNF), Công ty Cổ phần Sao Mai... đã đầu tư công nghệ hiện đại chế biến từ phụ phẩm thủy sản thành bột cá-nguyên liệu cho thức ăn chăn nuôi, collagen và gelatin (từ da cá tra)... Những nguyên liệu này được tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Hiện chế biến phụ phẩm thủy sản ở nước ta mới đạt khoảng 275 triệu USD, nếu khai thác hết nguồn phụ phẩm gần 1 triệu tấn của ngành thủy sản bằng các công nghệ cao thì có thể thu về 4-5 tỷ USD.

Nông nghiệp tuần hoàn: Hướng đi bền vững mang lại giá trị kinh tế cao
Phụ phẩm nông nghiệp được chế biến thành thức ăn gia súc đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân

Có thể thấy lợi ích của nông nghiệp tuần hoàn đã rõ, tuy nhiên, việc áp dụng các mô hình nông nghiệp tuần hoàn trong sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức như nhận thức của các cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân về nông nghiệp tuần hoàn chưa đầy đủ. Đồng thời, chưa tạo động lực phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Năng lực tái chế, tái sử dụng phụ, phế phẩm nông nghiệp còn hạn chế và chưa có hành lang pháp lý, thiếu hướng dẫn và tiêu chuẩn hóa cho triển khai kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp.

Để vượt qua các rào cản và khắc phục những khó khăn trên đây, GS.TS Trần Đức Viên, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho rằng: Thời gian tới, Nhà nước cần hoàn thiện khung pháp lý về thực hiện kinh tế tuần hoàn nói chung và nông nghiệp tuần hoàn nói riêng. Trong đó, cần thiết ban hành chiến lược, kế hoạch riêng cho thực hiện kinh tế tuần hoàn quốc gia để các bộ, ngành, địa phương có thể căn cứ vào đó xây dựng và thực hiện kế hoạch thực hiện kinh tế tuần hoàn riêng cho lĩnh vực và địa phương của mình.

Bên cạnh đó, xây dựng quy chuẩn, tiêu chuẩn đánh giá các nội dung của nông nghiệp tuần hoàn, biên soạn các tài liệu hướng dẫn, thực hành nông nghiệp tuần hoàn để hướng dẫn cán bộ khuyến nông và người dân triển khai. Xây dựng cơ chế khuyến khích và thúc đẩy thực hiện nông nghiệp tuần hoàn. Tập trung xây dựng thị trường cho các vật liệu và sản phẩm nông nghiệp tuần hoàn; Xây dựng quy chế tài chính hỗ trợ người dân và các doanh nghiệp tham gia nông nghiệp tuần hoàn. Thực hiện tốt công tác tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng tuần hoàn.

Bàn về giải pháp nhằm hỗ trợ, thúc đẩy sử dụng hiệu quả phế, phụ phẩm nông nghiệp, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh: Trước mắt, Bộ gia Trung tâm Khuyến nông quốc gia, chương trình KHCN phục vụ xây dựng Nông thôn mới và các đơn vị chức năng của Bộ xây dựng các chương trình lồng ghép vào kế hoạch sản xuất, các chương trình chuyển giao khoa học công nghệ liên quan đến nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn đến các hộ sản xuất, trang trại, tổ hợp tác, hợp tác xã và các doanh nghiệp.

Trên cơ sở xuất phát từ yêu cầu sản xuất và từ kinh nghiệm chỉ đạo thực tiễn, Bộ sẽ nghiên cứu tham mưu đề xuất Chính phủ về cơ chế, chính sách khuyến khích thúc đẩy kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp, trong đó có các giải pháp liên quan đến sử dụng hiệu quả phụ phẩm nông nghiệp và nguồn tài nguyên tái tạo.

Bài viết được hoàn thành với sự hỗ trợ của cộng tác viên Nguyễn Doãn Đức

Thanh Tùng

Đọc thêm

Đối thoại công – tư tại Đà Nẵng: Gỡ khó, mở đường vào EFTA Thị trường - Tài chính

Đối thoại công – tư tại Đà Nẵng: Gỡ khó, mở đường vào EFTA

TTTĐ - Ngày 21/7 tới, tại Đà Nẵng sẽ diễn ra Hội nghị đối thoại công – tư với chủ đề "Tiềm năng thị trường khối EFTA trong bối cảnh đàm phán và ký kết Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EFTA".
4.000 CEO góp mặt tại diễn đàn và triển lãm đổi mới sáng tạo Khởi nghiệp sáng tạo

4.000 CEO góp mặt tại diễn đàn và triển lãm đổi mới sáng tạo

TTTĐ - Diễn đàn và triển lãm quốc tế về đổi mới sáng tạo với sự góp mặt của 4.000 CEO, Founder, 300 đơn vị triển lãm trong và ngoài nước. Sự kiện sẽ diễn ra trong hai ngày 21 - 22/8 tại TP Hồ Chí Minh và dự kiến thu hút trên 30.000 lượt khách.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực - nhìn từ câu chuyện đào tạo của Samsung Lao động - Việc làm

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực - nhìn từ câu chuyện đào tạo của Samsung

TTTĐ - Thông qua hệ thống đào tạo bài bản và liên tục, Samsung đang nỗ lực nâng cao năng lực chuyên môn cũng như thay đổi tư duy cho người lao động. Đây được xem như chìa khóa giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo nền tảng phát triển cho Việt Nam trong tương lai.
Thêm nhiều cơ chế đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa Kinh tế

Thêm nhiều cơ chế đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa

TTTĐ - Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 25, chiều 9/7, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Quy định một số nội dung chi và mức chi đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2026 - 2030.
HDBank nhận hai giải thưởng lớn từ Asian Banking & Finance Doanh nghiệp

HDBank nhận hai giải thưởng lớn từ Asian Banking & Finance

TTTĐ - HDBank được vinh danh là ngân hàng bán lẻ nội địa xuất sắc nhất năm thứ tư liên tiếp. Lần đầu tiên HDBank ghi tên mình vào nhóm các ngân hàng có chiến lược thương hiệu xuất sắc, bên cạnh những tên tuổi lớn như UOB Singapore, HSBC Hong Kong hay Krungsri Bank Thái Lan từng được Asian Banking & Finance ghi nhận.
Sản lượng bán hàng thép Hòa Phát đạt 2,6 triệu tấn trong quý II/2025 Doanh nghiệp

Sản lượng bán hàng thép Hòa Phát đạt 2,6 triệu tấn trong quý II/2025

TTTĐ - Quý II/2025, Tập đoàn Hòa Phát sản xuất 2,5 triệu tấn thép thô, tương đương quý 1 và tăng 10% so với cùng kỳ 2024. Sản lượng bán hàng thép cuộn cán nóng (HRC), thép xây dựng, thép chất lượng cao và phôi thép đạt 2,6 triệu tấn, tăng 9% so với quý trước và 18% so với cùng kỳ năm 2024.
Thị trường tuyển dụng lao động tại TP Hồ Chí Minh phân hóa cao Nhịp sống phương Nam

Thị trường tuyển dụng lao động tại TP Hồ Chí Minh phân hóa cao

TTTĐ - Trong 6 tháng đầu năm, nhu cầu tuyển dụng lao động theo trình độ chuyên môn kỹ thuật tại TP Hồ Chí Minh có tính phân hóa cao.
Lập Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Doanh nghiệp

Lập Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp

TTTĐ - Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 1499/QĐ-TTg về việc thành lập Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi, trên cơ sở hợp nhất Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi (cũ) và Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Kon Tum.
Generali Việt Nam xuất sắc giành cú đúp giải thưởng Doanh nghiệp

Generali Việt Nam xuất sắc giành cú đúp giải thưởng

TTTĐ - Generali Việt Nam vừa xuất sắc giành cú đúp giải thưởng tại Insurance Asia Awards 2025, gồm danh hiệu Công ty Bảo hiểm Nhân thọ Quốc tế của năm (International Life Insurer of the Year) và Sáng kiến trong chi trả bồi thường bảo hiểm của năm (Claims Initiative of the Year).
PGBank ưu đãi lớn về phí chuyển và tỷ giá mua ngoại tệ dành cho khách hàng cá nhân Thị trường - Tài chính

PGBank ưu đãi lớn về phí chuyển và tỷ giá mua ngoại tệ dành cho khách hàng cá nhân

TTTĐ - Trước nhu cầu ngày càng tăng cao về chi tiêu ngoại tệ cho các mục đích du lịch, du học, khám chữa bệnh, định cư…, Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank) triển khai chương trình ưu đãi đặc biệt dành cho khách hàng cá nhân khi thực hiện giao dịch mua bán ngoại tệ và chuyển tiền quốc tế.
Xem thêm