PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng: Những sai lầm các mẹ thường mắc phải khi con bị sốt
Sốt cao thường chỉ là triệu chứng chứ chưa hẳn là bệnh
PGS.TS. Nguyễn Văn Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), cho biết sốt là phản ứng tốt của cơ thể trẻ nhỏ khi bị vi trùng thâm nhập. Sốt cao thường mới chỉ là triệu chứng chứ chưa hẳn là bệnh.
Nếu sốt đó không làm cho trẻ chán ăn, mệt mỏi, khó chịu thì không cần trị sốt mà để nguyên, phần lớn các bệnh nhiễm trùng lại nhanh khỏi. Tuy nhiên, nếu trẻ sốt bình thường thì không đáng lo ngại, nhưng sốt cao quá thì cha mẹ cần cho con đi bệnh viện.
Những trường hợp sốt cao làm trẻ khó chịu, biếng ăn rồi lên cơn co giật hay tím tái, nếu đi khám bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân chỉ do sốt cao thì gọi là co giật lành tính. Sau khi khám điều trị cho nhiều trẻ, PGS. Dũng nhận thấy co giật đó hầu như không ảnh hưởng đến sức khỏe sau này.
PGS. Dũng nói: “Chúng tôi khuyến cáo không cho uống thuốc. Các nhà thần kinh y khoa còn cho rằng không cần phải điện não đồ ngay sau cơn giật".
PGS. Dũng thông tin, đo nhiệt độ của trẻ chỉ đo ở nách. Khi đo được 38, 5 độ trở lên, các bác sĩ khuyên dùng 2 loại thuốc là Pracetamol hoặc Ibubrofen. Theo các nghiên cứu khoa học, Ibuprofen có tác dụng hạ sốt nhanh hơn, kéo dài hơn Paracetamol.
Tuy vậy, PGS. Dũng khuyến cáo cha mẹ không nên cho con uống xen kẽ 2 loại thuốc này, bởi liều lượng của 2 loại thuốc khác nhau. Ngoài ra, nếu xảy ra ngộ độc có thể khiến bác sĩ khó xác định nguyên nhân do loại thuốc nào.
Khi đo nhiệt độ trẻ 38, 5 độ trở lên, các bác sĩ khuyên dùng 2 loại thuốc là Pracetamol hoặc Ibubrofen
Về thuốc nhét hậu môn, PGS. Dũng cho biết thường chỉ dùng cho những trẻ không uống được thuốc hoặc uống xong hay bị nôn. Nếu sử dụng thuốc nhét hậu môn, trẻ sẽ hấp thu thất thường, có thể lần này nhét vào hạ sốt rất nhanh nhưng lần sau lại không có tác dụng. Bên cạnh đó, nếu trong trực tràng của trẻ có phân sẽ không có tác dụng.
Sai lầm thường gặp của cha mẹ khi trẻ bị sốt
Theo nguyên Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai, khi thấy con bị sốt, cha mẹ Việt Nam thường có những thói quen như dùng miếng dán hạ sốt, đóng kín cửa, chườm lanh… Tuy nhiên, thế giới đã chứng minh những biện pháp đó không có tác dụng.
Uống thuốc hạ sốt khi sốt dưới 38,5 độ
PGS. Dũng thông tin, khi thân nhiệt của trẻ ở mức 37,5-38,5 độ C, cha mẹ chỉ cần cởi bớt quần áo, cho trẻ uống nhiều nước hoặc bú mẹ nhiều hơn. Tuyệt đối không cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ dưới 38,5 độ C, cũng không cho trẻ uống thuốc co giật sớm, sẽ làm khó cho bác sĩ khi thăm khám.
Chườm lạnh, dán miếng hạ sốt
Thay vì dùng khăn ấm lau người cho trẻ, chườm lạnh là biện pháp hầu như bố mẹ nào cũng áp dụng khi con sốt nhưng thực chất biện pháp này không có tác dụng mà còn gây hại.
Theo PGS. Dũng, khi trẻ sốt cha mẹ không đắp khăn lạnh, chườm lạnh cho con, đặc biệt tuyệt đối không dùng đá lạnh chườm. Bởi nếu trẻ sốt do nhiễm khuẩn, viêm phổi, chườm lạnh sẽ làm bệnh trầm trọng thêm.
Lúc này, cha mẹ có thể dùng khăn ấm lau toàn thân cho trẻ, đặc biệt lau nhiều ở trán, 2 hốc nách và bẹn, thay khăn 2-3 phút/lần để trẻ hạ nhiệt.
Ngoài ra, không nên dùng miếng dán hạ sốt cho trẻ bởi miếng dán không những không giúp trẻ hạ sốt còn có thể gây hại cho trẻ.
Đóng kín cửa
PGS. Dũng khuyến cáo, khi trẻ sốt cha mẹ tuyệt đối không được đắp chăn, không đóng kín cửa, có thể khiến bệnh càng nặng thêm. Hãy mở cửa, bật quạt cho thông gió, để không khí trong nhà lưu thông. Với cách này chỉ một lúc sau người bệnh sẽ hết cảm giác rét, cơ thể dần ấm lên.
Ăn kiêng
PGS. Dũng cho biết, trường hợp sốt mất nước, không được bù nước (uống nước Oresol) và cho trẻ ăn kiêng, ăn uống thiếu chất sẽ khiến trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, sức đề kháng yếu, lâu lành bệnh.
Cách xử trí khi trẻ bị co giật do sốt cao
Khi trẻ sốt cao dễ dẫn đến hiện tượng co giật, lúc này PGS. Dũng khuyên cha mẹ cần hết sức bình tĩnh để xử trí tình huống.
Cha mẹ hãy bế trẻ đặt nằm nghiêng hướng ra ngoài để đờm, nhớt, dãi dễ chảy ra nếu trẻ có hiện tượng sùi bọt mép. Tiếp theo để nguyên không động tĩnh gì đến đứa trẻ. Không được gập đầu trẻ có thể khiến trẻ không thở được cũng không day, không vuốt ngực.
Hãy bế trẻ đặt nằm nghiêng hướng ra ngoài
Theo kinh nghiệm nhiều năm cấp cứu cho trẻ, PGS. khuyên cha mẹ không nên cố cho tay hay vật nào đó vào miệng trẻ khi trẻ đang nghiến răng và co giật. Hãy bình tĩnh đợi vài phút để qua cơn đó, cằm trẻ sẽ mềm ra. Lúc này, hãy dùng một miếng vải hay chiếc khăn tay chèn vào miệng đề phòng cơn co giật sau.