“Hồi sinh” mang đến không gian sáng tạo cho Hà Nội

Hành trình “hồi sinh” cây xà cừ 70 năm tuổi

Chiều 22/4, lễ khánh thành dự án nghệ thuật công cộng “Hồi sinh” - công trình cải tạo không gian Vườn hoa Cổ Tân (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã diễn ra trang trọng và thành công. Đông đảo người dân, du khách, các nghệ sĩ và những người có ảnh hưởng trong xã hội đã có mặt để chứng kiến lễ khánh thành tác phẩm sắp đặt cỡ lớn của nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn với hình ảnh cây xà cừ 70 năm tuổi bị đổ sau cơn bão Yagi.

Đông đảo nghệ sĩ, khách mời, người có ảnh hưởng trong xã hội tới tham dự lễ ra mắt tác phẩm nghệ thuật "Hồi sinh"

Tại sự kiện, ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm cho biết: “Cây xà cừ đã đổ ngã này thuộc thế hệ cây được người Pháp du nhập từ Châu Phi để trồng thí điểm thành cây đường phố. Thế hệ cây này mang tính đại diện của một thời kỳ lịch sử của Thủ đô.

"Hồi sinh" sẽ góp phần tạo không gian sáng tạo cho cư dân Hà Nội cũng như du khách có thể ngắm nhìn, trải nghiệm hàng ngày. Đây cũng là cách để tri ân những cây xanh đã hoàn thành sứ mệnh tỏa bóng mát cho thành phố trong nhiều năm, tri ân Mẹ thiên nhiên".

Ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm phát biểu tại buổi lễ

Bên cạnh phần phát biểu, màn múa đương đại chính thức ra mắt tác phẩm do NSND Trần Ly Ly biên đạo cũng khiến nhiều khách mời xúc động. Họ như cảm nhận được nhịp đập của sự sống qua từng chuyển động của vũ công.

Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn và ca sĩ Hồng Nhung, Mỹ Linh

Màn trình diễn mở đầu bằng hình ảnh những thân cây gãy đổ, chao đảo giữa khói lạnh và mùi hương tinh dầu. Những chuyển động giằng co, ngã quỵ rồi hồi sinh thể hiện hành trình từ tàn phá đến tái sinh. Màn trình diễn kết thúc trong hình ảnh những tán cây vươn cao, biểu tượng cho sức sống bền bỉ giữa lòng Hà Nội.

Tác phẩm do NSND Trần Ly Ly biên đạo

Theo thống kê, sau cơn bão Yagi, Hà Nội có khoảng 25.000 cây xanh bị đổ. Rất nhiều trong số đó là những cây cổ thụ hàng chục năm tuổi. Điều này đã gây nên nhiều sự tiếc nuối với người dân bởi cây xanh không chỉ mang đến không gian xanh mà còn phần nào thể hiện cái hồn của người Hà Nội. Trong số hàng ngàn cây xanh bị đổ, có một cây xà cừ 70 năm tuổi ở vườn hoa Cổ Tân, nằm bên bờ hồ Hoàn Kiếm.

Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn chia sẻ về "Hồi sinh"

Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn cho biết, ngay sau khi bão tan, cô đã ra Hà Nội và cùng những người bạn đi khảo sát, chứng kiến cảnh những cây xanh nằm rạp dưới đất, trái tim như thắt lại. Khi đến vườn hoa Cổ Tân, hình ảnh cây xà cừ 70 năm tuổi bật gốc, đang được cắt gọn để mang đi khiến cô dừng lại. Ngay lập tức, Tia-Thủy Nguyễn và những người bạn liên hệ với các cơ quan chức năng để lên đề án “hồi sinh” cây.

Nghệ sĩ Tia-Thủy Nguyễn bên tác phẩm của mình

Sau khi cắt gọt toàn bộ thân và rễ cây, phần thân cây được nữ nghệ sĩ ốp bằng những tấm inox dày, gò thủ công. Công đoạn này vô cùng tỉ mỉ để những miếng thép ôm sát vào từng đường cong gồ ghề của thân cây. Các mối nối được hàn kín, tạo thành những nốt và rãnh xù xì như lớp vỏ cây trước đây. Cành cây được mô phỏng những đường nét khúc khuỷu, tự nhiên. Tán lá được tạo nên từ hàng nghìn chiếc lá thép óng ánh, điểm xuyết bởi những “bông hoa” thạch anh lấp lánh đủ sắc màu.

Hơn 6 tấn thép được sử dụng bọc thân cây, làm cành, lá với ý đồ “bắt nắng”. Khi những tia nắng xuất hiện, chúng sẽ tạo nên hiệu ứng lấp lánh, tạo nên khúc ca của sự sống. Hà Nội bốn mùa, chẳng có ngày nào ánh nắng giống nhau, cũng chẳng có tia nắng nào lặp lại khiến tác phẩm trở nên đa sắc, đa diện. Điều này cũng như cuộc sống muôn hình vạn trạng, vũ trụ đa chiều. Đó cũng là thông điệp mà Tia-Thủy Nguyễn gửi gắm vào tác phẩm.

Tác phẩm nghệ thuật đồ sộ và thông điệp ý nghĩa

Rất nhiều người dân và du khách có mặt tại buổi lễ khánh thành tác phẩm. Những người sống ở khu vực xung quanh vườn hoa đã rất ngạc nhiên khi cây xà cừ cổ thụ được tái sinh bằng một cách không ai ngờ, gửi gắm những thông điệp nhân văn, ý nghĩa đến mọi người. Nhiều du khách trong nước và quốc tế cũng đã dành thời gian để check-in, tận hưởng vẻ đẹp của thiên nhiên hòa hợp với sức sáng tạo nghệ thuật của con người.

Các đại biểu cùng chia sé về ý nghĩa của tác phẩm với không gian sáng tạo của Hà Nội

Ông Phạm Quốc Tùng, Giám đốc Marketing Davines Việt Nam nhận xét: “Thời gian gần đây, tại Việt Nam, các tác phẩm nghệ thuật đường phố đang xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Đó là tín hiệu đáng mừng và chúng ta cần phải làm và đẩy mạnh hơn nữa. Với tác phẩm Hồi sinh này và việc chia sẻ chi tiết cách lên kế hoạch cho dự án, Tia-Thủy Nguyễn đã mở đường giúp các nghệ sĩ thuận lợi hơn trong việc tạo nên các tác phẩm nghệ thuật đường phố”.

Bên cạnh yếu tố nghệ thuật và sự phát triển của nghệ thuật đương đại, bà Vũ Hoàng Quyên - Chuyên gia Kinh tế Phát triển cũng chia sẻ sự tác động về mặt kinh tế của các tác phẩm nghệ thuật đương đại. Bà nhấn mạnh: “Nhiều nghiên cứu quốc tế trong suốt 50 năm qua đã chỉ ra rằng các hoạt động nghệ thuật và sáng tạo không chỉ mang lại giá trị văn hóa mà còn tạo ra tác động kinh tế đáng kể.

Một trong những giá trị đầu tiên là khả năng kích thích và thúc đẩy các hoạt động kinh doanh xung quanh khu vực có nghệ thuật công cộng. Có một nghiên cứu của một quỹ chuyên đầu tư cho nghệ thuật của Mỹ cũng đã chứng minh rằng là nếu như một mạnh thường quân như chị Thủy đầu tư một đồng cho một tác phẩm thì nó sẽ kích hoạt thêm được trong 5 năm 1,5 đồng nữa của các hoạt động xung quanh. Bên cạnh đó, nó có thêm những giá trị kích hoạt khác cho chính quyền.

Cây xà cừ tiếp tục hòa mình vào cuộc sống thường nhật của người dân Hà Nội

Tại vì hàng ngày thì chúng ta cũng được tương tác với cả những người đến làm việc ở thành phố và muốn ở lại. Giá trị cuối cùng là cho chính các cư dân và khách du lịch. Nó tăng tỉ lệ mọi người đi bộ, tận hưởng và sống chậm lại. Điều này tạo nên sức khỏe và sức khỏe tăng tốt thì nó có giá trị với kinh tế".

Câu chuyện của Hà Nội

Góp mặt trong buổi tọa đàm, KTS, Chuyên gia Phát triển Cộng đồng Đoàn Kỳ Thanh bộc bạch: “Thật sự là từ khi có ý tưởng và khi nó hình thành thì bây giờ qua các kinh nghiệm của tôi, thì đây là một bước đi rất lớn trong việc xuất hiện ra các tác phẩm như thế này ở một nơi chốn như thế này. Từ xưa đến giờ chúng ta chưa có những dự án hoặc công trình đúng nghĩa là public art. Nơi mà công chúng có thể đến đây được và chúng tôi nghĩ đây là một trong những các dự án đầu tiên mà dùng nghệ thuật phục vụ cộng đồng”.

Tác phẩm thu hút đông đảo người dân và du khách đến check-in, thưởng thức

Hồi sinh không chỉ kể câu chuyện của một cây xà cừ, mà còn là câu chuyện của Hà Nội, của những con người đã sống, đã mất và đã tìm cách đứng dậy sau cơn bão như người dân ở đó. Nó gợi lên sự tò mò về nguồn gốc, hình dạng và ý nghĩa của một tác phẩm nghệ thuật, đồng thời mở ra vô vàn cách tiếp cận để mỗi người tự tìm câu trả lời cho riêng mình. Trong ánh kim lấp lánh, trong những vòng gỗ thì thầm.

Ông Phạm Tuấn Long, người đã đóng góp vai trò tâm huyết với tác phẩm tâm sự: "Tôi mong tác phẩm này, tinh thần này sẽ nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của tất cả mọi người, mong chúng ta cùng gìn giữ, cùng “sống” cùng các tác phẩm một cách văn minh nhất, ý nghĩa nhất".

"Hồi sinh" tọa lạc tại vườn hoa Cổ Tân, bên cạnh hồ Hoàn Kiếm. Tác phẩm sắp đặt ngoài trời cỡ lớn cho phép du khách tham quan tự do. Nghệ sĩ tạo ra tác phẩm mong muốn, mỗi người xem tác phẩm đều có thể tự do tận hưởng vẻ đẹp của cây dưới sáng sáng thiên nhiên và có chiêm nghiệm của riêng mình.