Ăn tiết canh dễ nhiễm liên cầu lợn gây tử vong
Liên cầu lợn có thể gây tử vong
Trước đó, nam bệnh nhân này có tiền sử khỏe mạnh. Ba ngày trước khi vào viện, bệnh nhân có mổ lợn, chế biến tiết canh liên hoan tất niên cùng bạn bè.
Sau liên hoan một ngày, bệnh nhân thấy đau mỏi người, đi ngoài phân lỏng 2 lần, kèm sốt cao rét run, người khó chịu, chân tay tím tái. Người nhà đưa bệnh nhân đi cấp cứu tại Bệnh viện huyện Giao Thủy, sau đó được chuyển cấp cứu đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định.
Chân xuất huyết nghiêm trọng của bệnh nhân mắc liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh (Ảnh: BVCC) |
Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán là sốc nhiễm khuẩn theo dõi do liên cầu lợn (Streptococcus suis), được chỉ định dùng kháng sinh, vận mạch, đặt ống nội khí quản thở máy và chuyển cấp cứu lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Thời gian từ khi bệnh nhân đến bệnh viện huyện và chuyển lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương chưa đầy 5 giờ.
Khoa Hồi sức tích cực tiếp nhận bệnh trong tình trạng thở oxy FiO2 100%, đồng tử 2 bên giãn 4mm, mạch bẹn không bắt được, huyết áp không đo được, toàn thân nổi vân tím, ban xuất huyết hoại tử vùng mặt, tay và chân.
Bệnh nhân được cấp cứu ngừng tuần hoàn, tim có đập trở lại. Sau hồi sức tích cực, tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tử vong cùng ngày 23/1/2024.
Bác sĩ Nguyễn Quốc Phương, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, nguyên nhân bệnh nhân H tử vong do sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn có suy đa tạng, toan chuyển hóa, rối loạn đông máu nặng.
Bác sĩ Phương nhấn mạnh, liên cầu lợn là vi khuẩn cư trú tự nhiên ở đường hô hấp trên, đặc biệt là amidan, khoang mũi, đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh hoặc bị bệnh. Liên cầu lợn có 35 type huyết thanh, trong đó type 2 có độc lực cao nhất và thường gây bệnh ở người.
"Chuẩn bị đến Tết cổ truyền của dân tộc, ở một số vùng nông thôn Việt Nam vẫn duy trì phong trào đụng lợn. Nhiều nhà chung nhau mổ một con lợn, sau đấy chia nhau thịt mang về. Còn một số sản phẩm khác như: Cuống họng, phổi lợn, lòng lợn được băm chặt chế biến làm tiết canh, như thế cực kỳ nguy hiểm. Người dân không nên ăn tiết canh lợn, thịt lợn sống dưới mọi hình thức cho dù lợn khỏe nhà nuôi", bác sĩ Phương khuyến cáo.
Các đối tượng như người chăn nuôi lợn, bác sĩ thú y, công nhân chế biến và vận chuyển thịt, người bán thịt và đầu bếp thì liên cầu lợn có thể truyền trực tiếp vào máu sau khi tiếp xúc với lợn hoặc thịt lợn mang mầm bệnh khi có có vết thương ở da.
Khi người bị nhiễm liên cầu lợn có thể biểu hiện dưới nhiều thể lâm sàng khác nhau như: Viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn với suy đa cơ quan, viêm nội tâm mạc và viêm khớp.
Các khớp thường gặp: Hông, khuỷu tay, cổ tay, xương cùng chậu, cột sống và ngón tay cái. Tỷ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn rất cao. Người bị mắc liên cầu lợn có thể bị mất thính lực vĩnh viễn (điếc) và rối loạn tiền đình là những di chứng thường được ghi nhận của những bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn.
Lợn quê, dân dã, thả rông cũng không được ăn tiết canh
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết thêm, bệnh liên cầu lợn thường có xu hướng tăng lên vào những tháng cuối năm và đầu năm Âm lịch. Người dân thường có quan điểm sai lầm khi cho rằng, lợn do gia đình nuôi, lợn chăn nuôi dân dã, thả rông là lợn sạch, an toàn và có thể ăn tiết canh.
Tuy nhiên, thực tế, vi khuẩn liên cầu lợn lưu hành ở quần thể lợn nên kể cả loại tự nuôi vẫn có thể truyền bệnh. Vi khuẩn liên cầu lợn thường cư trú ở vùng họng của lợn, ít gây bệnh cho con vật. Bệnh chỉ phát ra ở những con lợn có sức miễn dịch yếu.
Người dễ nhiễm liên cầu lợn do ăn tiết canh |
Bệnh liên cầu lợn có diễn biến rất nhanh chóng, có thể gây 2 thể: Thể viêm màng não mủ và thể nhiễm khuẩn huyết, gây sốc nhiễm khuẩn, hôn mê và suy đa tạng. Không chỉ ăn tiết canh, thịt tái sống, nuôi hay tham gia giết mổ mà ngay cả việc tiếp xúc với lợn ốm, lợn chết mà không có phương tiện phòng hộ phù hợp cũng có nguy cơ nhiễm liên cầu khuẩn lợn thông qua các tổn thương, vết trầy xước trên da.
Để chủ động phòng, chống lây nhiễm bệnh liên cầu lợn sang người, Cục Y tế dự phòng đề nghị: Tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi nhiễm liên cầu lợn ở người, triển khai ngay các biện pháp xử lý ổ dịch.
Các cơ sở khám chữa bệnh đặc biệt chú ý những trường hợp người bệnh có triệu chứng nghi nhiễm liên cầu lợn, khai thác tiền sử dịch tễ và lấy mẫu xét nghiệm điều trị bệnh nhân kịp thời để tránh tử vong và thông báo cho Trung tâm kiểm soát bệnh tật để điều tra, xử lý ổ dịch.
Công tác truyền thông các biện pháp phòng lây nhiễm liên cầu lợn sang người cần được tăng cường như: Không ăn sản phẩm từ lợn chưa được nấu chín hoặc từ lợn ốm, chết, đặc biệt không ăn tiết canh lợn; có biện pháp bảo hộ lao động như đeo găng tay, khẩu trang cho những người chăn nuôi, tiếp xúc, giết mổ, buôn bán gia súc.
Ngoài ra, các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cơ quan thú y trong việc giám sát phát hiện các dịch bệnh trên đàn lợn mà thuận lợi cho liên cầu lợn bùng phát như dịch bệnh tai xanh, kịp thời chia sẻ thông tin để có những biện pháp nhằm ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm sang người; sẵn sàng vật tư, hóa chất, phương tiện bảo đảm triển khai các biện pháp giám sát và xử lý ổ dịch; rà soát các hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật trong giám sát, chẩn đoán và điều trị bệnh liên cầu lợn để củng cố năng lực cho cán bộ chuyên trách.
Các đơn vị thực hiện việc phối hợp trong công tác phòng, chống bệnh lây truyền từ động vật sang người, báo cáo bệnh truyền nhiễm theo quy định.