Đề án vùng đổi mới sáng tạo đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển vượt bậc của Bình Dương
Tham dự Hội nghị có ông Trần Văn Nam - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Ông Trần Thanh Liêm - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh cùng lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các sở, ban, ngành, đoàn thể, huyện, thị xã, thành phố, Tổng Công ty Becamex IDC và lãnh đạo các trường đại học trên địa bàn tỉnh.
Quang cảnh Hội nghị Báo cáo đề án vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương |
Ông Peter Portheine - Ủy viên Hội đồng Vùng Noord Brabant (Hà Lan), thành viên Ban điều hành Thành phố thông minh Bình Dương cũng tham dự Hội nghị.
Hội nghị cũng có sự tham gia của nhiều chuyên gia hàng đầu thế giới về phát triển kinh tế, đô thị thông minh với nhiều tham luận giá trị thực tiễn cao nhằm đóng góp xây dựng, hoàn thiện Đề án Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương. Qua đó, hội nghị đóng góp kinh nghiệm thực tiễn, tạo ra đòn bẩy thúc đẩy và xây dựng Bình Dương trở thành địa phương có môi trường đầu tư hấp dẫn, từng bước trở thành vùng sản xuất thông minh, vùng đổi mới sáng tạo để có nền tảng vững chắc tiến vào kỷ nguyên số.
Thành tựu phát triển vượt bậc
Những năm qua, với các chương trình đổi mới, Bình Dương liên tiếp vượt các chỉ tiêu, đặc biệt có những tiêu chí đã tăng trưởng đột biến như về hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài, xuất siêu… Số lượng doanh nghiệp trong tỉnh từ đầu năm 2016 đến tháng 3/2020 tăng hơn gấp đôi, từ trên 20.000 lên gần 44.000. Kinh tế của tỉnh thời kỳ 2011 - 2020 tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá, ước đạt khoảng 8,5%/năm. GRDP/người năm 2015 là 4.660 USD/người, đến năm 2020 ước đạt 7.665 USD, cao gấp 2,6 lần so với cả nước.
Các huyện phía Bắc lần lượt công nghiệp hóa mạnh mẽ. Ở phía nam, TP Thủ Dầu Một vươn lên đô thị loại I; Dĩ An và Thuận An được công nhận thành phố. Các chương trình thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nghiên cứu khoa học công nghệ (KHCN), giáo dục hiện đại như STEM, STEAM, trung tâm đổi mới sáng tạo của tỉnh, các phòng thực nghiệm công nghệ TechLab, FabLab, các vườn ươm doanh nghiệp… đã và đang được triển khai rất chủ động và mạnh mẽ.
Bình Dương là tỉnh có tốc độ tăng trưởng nhanh trong cả nước. Nhiệm vụ cấp bách đặt ra là phải sớm xây dựng nền kinh tế dựa trên tri thức, có chiều sâu, lấy KHCN và đổi mới sáng tạo làm nền tảng; Từ đó, tạo ra những nhu cầu mới cho thị trường, đáp ứng được yêu cầu của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, từng bước chuyển mình thành vùng đổi mới sáng tạo bền vững thay vì là vùng đô thị công nghiệp như hiện nay.
Trên cơ sở nghiên cứu các mô hình phát triển của thế giới về vùng đổi mới sáng tạo như Deajeon - Daedeok Innopolis (Hàn Quốc), Brainport Eindhoven (Hà Lan)… Đề án “Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương - Binh Duong Innovation Region” là một mô hình hoàn toàn mới phù hợp với thực tiễn của Bình Dương có vận dụng và đúc kết từ những thành tựu của các vùng đổi mới sáng tạo.
Theo TS Nguyễn Việt Long, Giám đốc Văn phòng thành phố thông minh (TPTM) Bình Dương: “Sau hơn 20 năm công nghiệp hóa thành công, trong bối cảnh bùng nổ KHCN của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, năm 2016, Bình Dương đã hợp tác cùng thành phố Eindhoven (Hà Lan) triển khai đề án TPTM như một chương trình đột phá hướng đến dịch vụ, sản xuất công nghệ cao, đô thị năng động đáng sống.
Với mô hình ba nhà, đặt con người và tri thức làm trọng tâm, lấy hợp tác kết nối làm phương châm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, thời gian qua, đề án đã đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển vượt bậc của Bình Dương, đặt những nền tảng cơ bản, đưa tỉnh lên một vị thế mới trên trường quốc tế, chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2045”.
Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương là nội dung trọng tâm trong xây dựng thành phố thông minh Bình Dương cho giai đoạn tiếp theo. Đây là đề án đột phá tích hợp gồm TP Thủ Dầu Một, trong đó thành phố mới là khu đô thị trung tâm; Khu công nghiệp khoa học - công nghệ Bàu Bàng; Vị trí khu làm việc và khu đô thị; Giao thông công cộng, logistics.
Sau gần 4 năm thực hiện, Đề án Thành phố thông minh Bình Dương đã đạt được những kết quả nhất định. Điển hình là sự ghi nhận của cộng đồng quốc tế, hai năm liền 2019 và 2020, Bình Dương được vinh danh trong 21 địa phương có chiến lược phát triển thành phố thông minh tiêu biểu thế giới. Để tiếp nối và mở rộng hơn nữa đề án, Bình Dương tiếp tục đề xuất Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai “Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương - Binh Duong Innovation Region” với kỳ vọng sẽ tạo ra đòn bẩy nhằm thúc đẩy và xây dựng nền tảng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và rộng hơn là văn hóa đổi mới sáng tạo bền vững.
Đây được xem là bàn đạp giúp Bình Dương xây dựng một môi trường hấp dẫn cho các nhà khởi nghiệp, các công ty công nghệ, tiếp tục tham gia vào các tổ chức kinh tế lớn trên thế giới… Từ đó, Bình Dương sẽ nâng cấp nền sản xuất hiện tại, tạo ra các công cụ sản xuất mới và phát triển đồng đều trên tất cả các mặt của đời sống xã hội, dần tăng tỷ trọng kinh tế số.
Đòn bẩy thúc đẩy văn hóa đổi mới sáng tạo bền vững
Theo đề án, trung tâm Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương được quy hoạch là TP Thủ Dầu Một gồm các yếu tố: Hệ thống hành chính một cửa, hệ thống giáo dục đại học, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, Trung tâm Thương mại thành phố mới Bình Dương, khu đô thị chất lượng cao, phát triển hạ tầng viễn thông công nghệ thông tin, trung tâm logistics cho thương mại điện tử.
Một nhân tố không thể thiếu trong “Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương - Binh Duong Innovation Region” là việc hình thành khu công nghiệp khoa học công nghệ (KCN KHCN). KCN KHCN là bước đột phá sản xuất công nghiệp, hạ tầng mang tính nền tảng cho việc hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thu hút đầu tư có giá trị gia tăng cao, tạo tiền đề cho sản xuất công nghệ cao.
KCN KHCN tại Bàu Bàng sẽ là một cụm nối dài của vùng trung tâm từ TP Thủ Dầu Một, thành phố mới Bình Dương trong việc thu hút các viện, trường, các trung tâm xuất sắc của các tập đoàn đa quốc gia. Bên cạnh việc đẩy mạnh công tác nghiên cứu và chuyển giao tri thức, vừa đóng vai trò tiên phong trong việc xây dựng mô hình sản phẩm khu công nghiệp mới cho Bình Dương, KCN KHCN còn có nhiệm vụ nâng cấp hệ sinh thái công nghiệp hiện tại; Cho ra đời các phương tiện sản xuất mới, vừa phục vụ cho các ngành sản xuất sản phẩm có giá trị gia tăng cao vừa tập trung nghiên cứu và phát triển khoa học, dần tăng tỷ trọng kinh tế số trong cơ cấu kinh tế của tỉnh.
Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương là thành quả bước đầu của đề án TPTM Bình Dương (Bình Dương Navigator 21); Là sự lan tỏa của Vùng kinh tế thông minh Bình Dương và được mở rộng đa hướng, qua đó định vị lại vai trò phát triển từng vùng cụ thể trên địa bàn tỉnh...
Từ chiến lược TPTM, tỉnh Bình Dương đã từng bước hợp tác, thu hút nhiều tập đoàn hàng đầu trong KHCN như: Schneider, Philips, Bosch, NXP, Intel, TMA… các viện, trường trong nước và quốc tế danh tiếng như Đại học Quốc gia Singapore NUS, Viện Nghiên cứu công nghiệp công nghệ Đài Loan ITRI, Đại học Quốc gia Chungnam Hàn Quốc, Đại học Portland State Mỹ, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh… từ đó xây dựng các trung tâm nghiên cứu, sáng tạo, đào tạo quy mô.
Song song đó, Bình Dương đã đăng cai tổ chức liên tiếp các sự kiện tầm toàn cầu về hợp tác kinh tế, KHCN, đổi mới sáng tạo, đô thị thông minh. Bình Dương và các vùng trong tỉnh đã lần lượt được gia nhập các tổ chức uy tín thế giới, như Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF), Hiệp hội đô thị KHCN thế giới (WTA), Hiệp hội các Trung tâm thương mại thế giới (WTCA)... Liên tiếp hai năm 2018 và 2019, Vùng đổi mới sáng tạo Bình Dương được ICF vinh danh là một trong 21 khu vực có chiến lược phát triển TPTM tiêu biểu của thế giới.