Nghệ nhân làng Ước Lễ đưa thương hiệu giò chả vươn xa

Vẻ đẹp mê hoặc mang dấu ấn thời gian

Nhắc đến giò chả, trong ý niệm của người dân Thủ đô ngay lập tức sẽ nhớ đến đó là món đặc sản truyền thống ở làng Ước Lễ ngon không nơi nào sánh bằng.

Cổng làng Ước Lễ mang đậm vẻ đẹp của làng quê đồng bằng Bắc Bộ

Làng Ước Lễ nằm ở phía Tây Nam của Thủ đô Hà Nội. Trong bài viết các nghề ở Hà Nội, nhà văn hóa Hoàng Đạo Thúy khẳng định: “Người bán giò, chả quê ở Ước Lễ...”. Trong cuốn Hà Nội thanh lịch, bài Ăn uống ở Hà Nội, ông cũng đã viết: “Giò, chả là một mục quan trọng, dân Ước Lễ làm. Có giò lụa, giò hoa (giò lụa trộn hạt mỡ), giò mỡ (thịt ba dọi), chả quế, nem. Không dùng chả trâu, bò...”.

Để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, sản phẩm của làng Ước Lễ ngày nay rất đa dạng và phong phú, từ giò lụa, giò bò, giò bì đến chả quế, chả rán, nem chua nhưng nổi tiếng nhất vẫn là giò lụa và chả quế.

Khác với tưởng tượng ban đầu về một ngôi làng vang tiếng chày giã giò, giã chả, đi qua chiếc cầu cong và cổng làng cổ là không khí vắng vẻ, yên bình của ngôi làng có lịch sử hàng nghìn năm.

Thực tế, không chỉ nổi tiếng với nghề làm giò chả, làng Ước Lễ còn có vẻ đẹp mê hoặc, mang dấu ấn thời gian, đậm chất thôn quê Bắc Bộ. Du khách đến với Ước Lễ ngay lập tức sẽ thêm yêu mảnh đất này bởi vẻ đẹp như tranh vẽ của chiếc cổng làng cổ kính và chiếc cầu cong rộng khoảng 2m, dài 10m bắc qua con mương dẫn vào làng.

Cổng làng Ước Lễ vẫn vẹn nguyên nét cổ kính trang nghiêm, là niềm tự hào của người dân Ước Lễ. Bởi, ở đó người ta thấy được toàn bộ bề dày của lịch sử, văn hóa truyền thống của làng dù đã trải qua biến thiên thời cuộc.

Trên gác cổng làng vẫn còn bức đại tự "Mỹ tục khả phong" nghĩa là phong tục đẹp được ban tặng. Người dân làng Ước Lễ đến nay vẫn gìn giữ và rất tự hào về truyền thống lịch sử không phải vùng quê nào cũng có. Ước Lễ từng thuộc phủ Ứng Thiên, là một trong 6 làng của tỉnh Hà Tây cũ được Vua Tự Ðức ban tặng danh hiệu cao quý này.

Đưa thương hiệu giò chả vươn xa

Làng Ước Lễ hiện thực đa phần chỉ thấy người già và trẻ em. Giữa mảnh đất làng nghề không còn nhiều người làm nghề.

Sản phẩm giò chả Ước Lễ Xuân Hương được đông đảo thực khách quan tâm tại Hội chợ Thực phẩm đồ uống Hà Nội năm 2023

Người dân trong làng cho biết, hiện nay, chỉ còn một vài hộ gia đình làm giò chả tại địa phương nhưng những người con của quê hương gắn bó với nghề đã đem giò chả đi khắp mọi miền Tổ quốc.

Chia sẻ về nghề truyền thống của làng, các cụ cao niên cho biết, thời nhà Mạc có một cung tần trong triều đình vốn là người làng Ước Lễ đã về xây cổng làng và dạy cho Nhân dân nghề giò chả. Dưới thời phong kiến, món ăn này rất cao quý, bữa cỗ được coi là sang thì không thể thiếu món giò chả. Giờ đây, giò chả trở thành món ăn truyền thống, dân dã, mọi tầng lớp đều có thể thưởng thức.

Ước Lễ dù còn ít hộ làm nghề giò chả nhưng không vì thế mà bị mai một. Hiện nay, tiếng thơm của nghề giò chả làng Ước Lễ vang xa khắp mọi miền đất nước. Người dân Ước Lễ đã bảo tồn và phát huy nghề theo cách riêng của mình.

Là một trong những người phát triển nghề giò chả ngoài làng Ước Lễ, anh Hoàng Xuân Toàn - chủ cơ sở sản xuất giò chả Xuân Hương chia sẻ: “Sinh ra và lớn lên trên quê hương có nghề truyền thống, từ nhỏ chứng kiến bố mẹ thức khuya, dậy sớm để giã giò, giã chả nên tôi mang trong mình tình yêu và niềm tự hào với nghề”.

Luôn đau đáu mang thương hiệu giò chả Ước Lễ vươn xa, anh Toàn cùng vợ đã mở xưởng sản xuất giò chả Xuân Hương ở nội thành Hà Nội.

Hai vợ chồng anh Toàn bắt tay vào đầu tư máy móc hiện đại, tủ hấp, dây chuyền sản xuất đảm bảo quy trình, bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm. Anh cải tiến công nghệ với mục tiêu giữ được hương vị của giò chả truyền thống nhưng ngon hơn, sạch hơn. Anh cùng vợ cũng quyết tâm giữ lại tên thương hiệu lâu đời của gia đình là Giò chả Xuân Hương, có địa chỉ tại Ước Lễ, Thanh Oai. Đồng thời, anh mở rộng quy mô sản xuất với xưởng máy móc, công nghệ hiện đại, đáp ứng những đơn hàng phục vụ thị trường Hà Nội và thuận tiện trong việc vận chuyển đi các tỉnh thành trong cả nước.

Sau 5 năm tiếp quản và gây dựng, đi từ con số 0, vợ chồng anh Toàn đã đưa Giò chả Xuân Hương trở thành đơn vị cung cấp uy tín trên thị trường Hà Nội và một số tỉnh thành. Sản phẩm đạt OCOP 4 sao của thành phố Hà Nội.

Thực tế, giờ đây máy móc đã thay thế con người trong khâu giã giò nhưng chất lượng sản phẩm vẫn được giữ nguyên. Vì người làng nghề đã tìm ra được nguyên lý xay thịt bằng máy nhưng phải điều chỉnh sao cho máy phát nhiệt không được lớn hơn nhiệt độ trong cơ thể con lợn, từ đó sẽ giúp giò chả thơm ngon. Bên cạnh đó, các thành phần ngũ vị cũng quan trọng. Nước mắm, mật, đường, gia vị, muối cân bằng sẽ cho ra sản phẩm chất lượng.

Ngọc Minh