Kỳ 2: Cảnh giác với những sản phẩm "nhà làm"
Bùng nổ thị trường bánh Trung thu "handmade"
Trên các mạng xã hội như Facebook, TikTok xuất hiện nhiều địa chỉ rao bán bán bánh Trung thu tự làm. Bánh Trung thu tự làm cũng rất đa dạng về mẫu mã với nhiều loại nhân đậu xanh, khoai môn, trà xanh, chocolate...
Mức giá cũng rất rẻ chỉ từ 25.000 - 35.000 đồng/chiếc, nếu thêm trứng muối, giá tăng 5.000 đồng/chiếc. Một số loại bánh cũng được bày trong hộp rất đẹp. Giá bán này chỉ bằng 1/3-1/2 so với nhiều loại được bày bán trên thị trường.
Bánh Trung thu "nhà làm" với đa dạng các loại nhân |
Người bán sản phẩm cũng khẳng định, đa phần các loại bánh "nhà làm" không có chất bảo quản nên cần để trong tủ lạnh, nếu để bên ngoài chỉ được 3-4 ngày.
Hầu hết những người này làm bánh để thỏa mãn sở thích và phục vụ nhu cầu của gia đình, tặng bạn bè sau đó mới bán hoặc các cơ sở sản xuất bánh mỳ tranh thủ làm theo thời vụ.
Dễ nhận thấy, các sản phẩm bánh này được đựng trong các túi nilon nhưng không có nhãn mác, nơi sản xuất, thời hạn sử dụng, nguyên liệu, thành phần của bánh.
Mặc dù bánh được quảng cáo là "nhà làm", không dùng chất phụ gia, chất bảo quản, an toàn vệ sinh thực phẩm được đặt lên hàng đầu khi người làm bánh sử dụng găng tay, đeo khẩu trang... lúc làm bánh.
Bánh Trung thu handmade được chào bán trên các mạng xã hội Facebook, Tiktok |
Tuy nhiên, khi được hỏi sản phẩm đã được cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm chưa thì đa phần người bán thừa nhận chưa làm thủ tục này vì chủ yếu làm nhỏ lẻ, số lượng ít phục vụ người quen...
Bánh Trung thu tự làm thủ công chỉ được sản xuất trong dịp Tết Trung thu và hầu hết bán theo hình thức ship hàng tận nơi mà không bày bán ở cửa hàng hoặc một địa điểm cố định.
Nhiều người bán bánh ngay tại các khu chung cư rồi chuyển hàng cho bạn bè, người quen, hàng xóm trong khu chung cư rồi tự đăng bán nhỏ lẻ trên mạng xã hội như Zalo, Facebook nên công tác quản lý, kiểm tra gặp khó khăn.
Cũng vì tin tưởng vào chất lượng bánh Trung thu "nhà làm", không ít người tiêu dùng mua phải các sản phẩm kém chất lượng, tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm.
Chị Nguyễn Thu Hà (Quận Đống Đa, Hà Nội) cho biết: "Thấy người hàng xóm cùng khu chung cư có rao bán bánh Trung thu "handmade" đảm bảo an toàn thực phẩm, không dùng chất phụ gia vì họ làm cho cả nhà họ ăn, tôi cũng mua thử 2 chiếc. Chiếc bánh có nhân hạt sen nhuyễn khá giống các loại bánh bán ở cửa hàng mức giá lại rẻ hơn một nửa.
Tuy nhiên, vỏ túi nilon đựng bánh khá sơ sài không hề có bất kỳ thông tin gì về tên bánh, thành phần hay hạn sử dụng. Sau khi nếm thử chiếc bánh đầu tiên, hai con tôi đã có dấu hiệu "miệng nôn trôn tháo", chiếc bánh còn lại cũng có mùi vị rất lạ, tôi cũng chỉ biết sang "mắng vốn" người bán hàng".
Lo ngại các sản phẩm bánh Trung thu “nhà làm”
Thông qua hoạt động kiểm tra, kiểm soát, lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về an toàn thực phẩm; đặc biệt là hàng giả, hàng nhập lậu, hàng hóa không bảo đảm an toàn thực phẩm, hạn chế tối đa hậu quả các vụ việc vi phạm liên quan về an toàn thực phẩm.
Tuy nhiên, đối với các mặt hàng bánh Trung thu handmade “siêu rẻ” bán trôi nổi trên thị trường hoặc chào bán trên các nền tảng mạng xã hội, cơ quan chức năng cũng rất khó kiểm soát việc mua bán. Bởi người bán hàng thường không đăng ký kinh doanh, các sản phẩm không dán tem mác, nơi sản xuất nên công tác kiểm tra, quản lý chất lượng sản phẩm gặp nhiều khó khăn.
Ông Đặng Thanh Phong, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội kiểm tra quy trình sản xuất bánh Trung thu tại một khách sạn |
Thực hiện chỉ đạo của UBND TP Hà Nội về tăng cường bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, trong đó chú trọng các sản phẩm phục vụ Tết Trung thu, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội đã tăng cường kiểm tra công tác bảo đảm ATTP đối với các khách sạn từ 3 sao trở lên trên địa bàn TP có sản xuất, kinh doanh bánh Trung thu.
Ông Đặng Thanh Phong, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội cho biết, trong thời gian ra quân kiểm tra các sản phẩm bánh Trung thu, Chi cục đã lấy mẫu kiểm nghiệm của các loại bánh Trung thu của khoảng gần 20 khách sạn 3 sao, 5 sao trên địa bàn TP để kiểm tra thì kết quả đều đạt.
Tuy nhiên, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội khuyến cáo người tiêu dùng tuyệt đối không mua các loại bánh trung thu “siêu rẻ” hay giảm giá trên mạng mà không rõ nguồn gốc, xuất xứ; những sản phẩm trôi nổi, hàng lậu. Người dân chỉ nên mua các sản phẩm phải có nhãn mác đầy đủ, nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, còn thời hạn sử dụng.
Ngoài ra, khi mua bánh, người tiêu dùng nên tìm hiểu cách sử dụng cảm quan để đánh giá, chẳng hạn quan sát sản phẩm không bị biến dạng, bao bì không rách nát, không có màu sắc khác thường, không bị thiu, mốc và có mùi khác lạ.
Mặt khác, người tiêu dùng cần bảo quản, sử dụng bánh theo hướng dẫn ghi trên bao bì của sản phẩm và lưu ý một số khuyến cáo của nhà sản xuất.